€28.62
Ένα αναπάντεχο πορτρέτο του Θεού, όπως τον έβλεπαν οι πρώτοι πιστοί του: με ανδρικό σώμα, υπεράνθρωπες δυνάμεις, γήινα πάθη και μια ροπή προς το φανταστικό και το τερατώδες.
Σ’ αυτό το αγέραστο βιβλίο ―μια σειρά διαλέξεων στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϋ απευθυνόμενων σε μη ειδικούς―, ο Αντρέ-Ζαν Φεστυζιέρ, ένας απ’ τους διαπρεπέστερους ιστορικούς της αρχαιοελληνικής φιλοσοφίας και θρησκείας, αναδεικνύει μια παραγνωρισμένη, αν και θεμελιώδη, όψη της πνευματικής ζωής των αρχαίων Ελλήνων: την προσωπική, αδιαμεσολάβητη σχέση του πιστού με τον θεό του, έξω από το πλαίσιο της δημόσιας λατρείας: ψυχή προς ψυχή, καρδιά προς καρδιά, «μόνος προς μόνον».
Αντλώντας παραδείγματα απ’ όλο το εύρος της αρχαιοελληνικής γραμματείας ―από τα ομηρικά έπη μέχρι την ύστερη αρχαιότητα―, ο Φεστυζιέρ δείχνει τους αρχαίους Έλληνες να αντιμετωπίζουν τους θεούς τους όχι σαν σύμβολα αισθητικά αλλά σαν ζωντανές υπάρξεις. Τους βλέπουμε να διψούν και να πεινούν για το θείο· να νιώθουν ότι οι θεοί τούς νοιάζονται· και να προσεύχονται στον θεό τους με τον τρόπο που απευθύνεσαι σ’ έναν φίλο.
Ο Ιππόλυτος του Ευριπίδη βρίσκει την ευτυχία στο πλευρό της αγαπημένης του Άρτεμης. Στον Αισχύλο και τον Σοφοκλή, η βαθιά απαισιόδοξη αίσθηση της ζωής εξισορροπείται από μια ακλόνητη πίστη στη δικαιοσύνη του Δία. Με τον Πλάτωνα διατυπώνεται το μεγάλο όραμα της φυγής προς το θείο και της ομοιώσεως μαζί του. Στους Στωικούς, πάλι, αρθρώνεται η ιδέα της ελεύθερης συγκατάθεσης σ’ ένα θεϊκό σχέδιο που υπερβαίνει τα επιμέρους άτομα κι αγκαλιάζει ολόκληρη την οικουμένη. Με το μεγάλο ρεύμα του αρχαίου αναχωρητισμού, ο άνθρωπος αποσύρεται απ’ την κοινότητα για να βρεθεί κοντά στον θεό, ενώ στην ελληνορωμαϊκή εποχή συναντάμε την ολοκληρωτική αφοσίωση σ’ έναν θεό σωτήρα κι ελευθερωτή που απευθύνει προσωπικό κάλεσμα στον λάτρη του. Τέλος, στα μεγάλα φιλοσοφικοθεολογικά συστήματα της ύστερης αρχαιότητας κυριαρχεί το μυστικό ταξίδι της ανάβασης της ψυχής στον θεό και της άρρητης ένωσης μαζί του.
Τρεις χιλιάδες χρόνια στην Κόλαση
Οράματα και αφηγήσεις από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα
Από τον Τάρταρο στη Θεογονία του Ησιόδου και το σκότιο βασίλειο του Σεόλ στο εβραϊκό κείμενο της Βίβλου μέχρι τις επίγειες εικόνες της Κόλασης στον 21ο αιώνα, το βιβλίο αυτό μας οδηγεί σε τρεις χιλιετίες αιώνιας καταδίκης. Σ’ αυτή τη διαδρομή, ακολουθούμε τον Οδυσσέα ή τον Αινεία στην κάθοδό τους στο βασίλειο των σκιών· στοχαζόμαστε μαζί με τον Σωκράτη για την τιμωρία των ψυχών· συναντάμε τον Διάβολο όπως τον φαντάστηκε ένας Ιρλανδός μοναχός του 12ου αιώνα, σαν ένα τέρας με χίλια γιγαντιαία χέρια· περιπλανιόμαστε στους εννέα κύκλους της Κόλασης του Δάντη, όπου οι γαστρίμαργοι, οι ψεύτες, οι αιρετικοί, οι δολοφόνοι και οι υποκριτές υποβάλλονται σε βασανιστήρια ανάλογα με το έγκλημα που διέπραξαν· και γινόμαστε μάρτυρες των συζητήσεων στη βικτωριανή Αγγλία όταν οι εξελίξεις της επιστήμης έθεταν εν αμφιβόλω την ιδέα της αιώνιας ζωής. Αντλώντας στοιχεία από τη θρησκευτική ποίηση, τα έπη, τις θεολογικές πραγματείες, τις ιστορίες θαυμάτων και τις διηγήσεις για τη ζωή των αγίων, ο συναρπαστικός αυτός τόμος με τα τοπία του κολασμού από την αρχαία Εγγύς Ανατολή και την Ελλάδα μέχρι τη σύγχρονη Αμερική δείχνει ότι η Κόλαση δεν έχει πάψει να μας στοιχειώνει, τόσο στη ζωή όσο και στο θάνατο.
…Μήπως δεν νιώθετε την ψύχρα του κενού στα πρόσωπά σας; Δεν έχει αρχίσει, αλήθεια, να κάνει
όλο και πιο κρύο; Και οι νύχτες που έρχονται δεν είναι ολοένα και πιο σκοτεινές; Ο Θεός είναι νεκρός.
Ο Θεός έχει πεθάνει. Και είμαστε εμείς οι δολοφόνοι του. Δολοφόνοι μες στους δολοφόνους, πώς θα
παρηγορηθούμε; Ό,τι ιερότερο, ό,τι ισχυρότερο διέθετε αυτός ο κόσμος έως τώρα μάτωσε μέχρι
θανάτου κάτω απ’ τα μαχαίρια τα δικά μας. Ποιος μπορεί να μας ξεπλύνει από αυτά τα αίματα; Σε
ποιο νερό μπορούμε να καθαριστούμε; Ποιες τελετές εξιλαστήριες, ποιες ιερές τελετουργίες θα
πρέπει να ανακαλύψουμε για μας; Η μεγαλοσύνη αυτής της πράξης δεν μας υπερβαίνει; Και μόνο για
να γίνουμε άξιοί της, δεν πρέπει πια να γίνουμε θεοί εμείς οι ίδιοι;
ΦΡΗΝΤΡΙΧ ΝΙΤΣΕ
Αν καμία υπερφυσική δύναμη δεν ελέγχει τις λειτουργίες του σύμπαντος, αν το κακό δεν τιμωρείται
και το καλό δεν ανταμείβεται στη μετά θάνατον ζωή από κάποιο σύστημα θείας λογιστικής, τότε οι
σκεπτόμενοι άνθρωποι, όπως επισήμανε με πάθος ο Ντοστογιέφσκι, θα θεωρήσουν ότι τα πάντα
επιτρέπονται – πράγμα που στην πραγματικότητα δεν απέχει πολύ από την αλήθεια.
Αναγνωρίζοντας τη μοναξιά τους στο σύμπαν, θα αναγκαστούν να αναλάβουν οι ίδιοι όλη την ευθύνη
για τη χάραξη του πεπρωμένου τους επί γης. Ο Νίτσε, στη Χαρούμενη επιστήμη, είχε κρούσει το
χαρμόσυνο σήμαντρο της απαλλαγής από τα ασκητικά ιδεώδη, τον θρίαμβο επί του χριστιανικού
Θεού. Ο άνθρωπος δεν βλέπει πια τη Φύση σαν απόδειξη της καλοσύνης του Θεού ή την Ιστορία σαν
αποτύπωση της λειτουργίας μιας ηθικής τάξης. Ο άνθρωπος τώρα πασχίζει να γίνει κύριος του εαυτού
του.
ΤΣΑΡΛΣ Ι. ΓΚΛΙΞΜΠΕΡΓΚ
Λευτέρης Αλεξίου, ο ποιητής 1 × €15.00
RISORGIMENTO 1 × €18.00
Μικρή ιστορία περί των πάντων 1 × €17.00
Διόρθωση 1 × €16.20
Η ελληνική επανάσταση του 1821,τόμος Β΄ 1 × €29.70
Εξήντα χρόνια τρύγος… 1 × €14.94Υποσύνολο: €110.84
