€20.00
Εισαγωγή επιμέλεια: Μ.Μ. Παπαϊωάννου
Πανόδετο
Εξαιρετική κατάσταση
Αθήνα 1964
Στο βιβλίο εξετάζεται τι επέτυχε η Ελληνική Επανάσταση του 1821 με βάση τις δυνατότητες της εποχής αλλά και τις επιδιώξεις των Ελλήνων, τους στόχους που πραγματώθηκαν και τις προσδοκίες που διαψεύστηκαν. Χρονικά, εκτείνεται στα 100 χρόνια που χωρίζουν την Επανάσταση από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και τον τερματισμό της Μεγάλης Ιδέας, διάστημα που προσφέρεται για την αποτίμηση, αλλά παραμένει «θολό» στη συλλογική μνήμη και δύστροπο στην ιστοριογραφία.
Οι 12 διακεκριμένοι ιστορικοί που συνεργάστηκαν για την αποτύπωσή του παρουσιάζουν την Ελλάδα με πολλά νέα στοιχεία από τρεις οπτικές γωνίες: κράτος-θεσμοί, στρατός-ιδεολογία-εξωτερική πολιτική, κοινωνία-ταυτότητα. Η ελληνική περίπτωση αναδεικνύεται σαν οργανικό μέρος της ευρωπαϊκής ιστορίας και ξεχωριστό συνάμα. Στα κεφάλαια του βιβλίου ζωντανεύουν θέματα όπως η ταυτότητα του κράτους και η τοπική εφαρμογή του κοινοβουλευτισμού, η αποστασιοποίηση από τη βαλκανική ταυτότητα και η έννοια του Έλληνα, ο στρατός και η Μεγάλη Ιδέα, η φορολογία ως μέσο δημιουργίας εθνικής οικονομίας, η διαμόρφωση της ηγεσίας, η επιρροή των Μεγάλων Δυνάμεων, η αποστολή του πανεπιστημίου, οι στόχοι του συστήματος υγείας και η οργάνωση της εσωτερικής ασφάλειας.
Το αποτέλεσμα είναι ένα βιβλίο που καλύπτει το θέμα σφαιρικά και οδηγεί τον αναγνώστη να αντιληφθεί την Ελλάδα που του είναι λιγότερο οικεία, αλλά απαραίτητη για να κατανοήσει τόσο την Επανάσταση όσο και το σύγχρονο ελληνικό κράτος.
Μια σύντομη συνθετική επισκόπηση της πορείας ενός πανάρχαιου λαού από τη στιγμή που αρχίζει να διαμορφώνεται σε έθνος, με το σημερινό νόημα του όρου, ως τις μέρες μας είναι τόλμημα και ο συγγραφέας του σύντομου τούτου βιβλίου έχει πλήρη επίγνωση. Μια τέτοια όμως προσπάθεια ήταν αναγκαία. Είναι στιγμές που ο ερευνητής αισθάνεται την ανάγκη να καταρτίσει τον κατάλογο των προβλημάτων που πηγάζουν από το υλικό που οι επιμέρους έρευνες -ξένες ή δικές του- συσσώρευσαν, να προτείνει -έστω και προσωρινά- κάποιες λύσεις ή κατευθύνσεις για λύσεις, να διαρθρώσει την προβληματική σ’ ένα σύστημα αλληλουχιών για να προσπαθήσει να καθορίσει τη λειτουργία μέσα σ’ αυτό το σύστημα των παραγόντων μακρόχρονης ή συντομότερης διάρκειας ή ακόμα των σταθερών που συνοδεύουν το λαό μας στην ιστορική του πορεία. Να προτείνει τέλος κάποια ιεράρχηση των πολλαπλών αυτών παραγόντων που καθορίζουν το ιστορικό γίγνεσθαι.
“Από πού είστε;” Είναι η πιο συνηθισμένη ερώτηση που κάνουν οι Έλληνες στους ξένους επισκέπτες. Εκφράζει την ανάγκη να καταλάβεις από πού προέρχεται κάποιος, να τον τοποθετήσεις σε ένα τοπικό, χρονικό και κοινωνικό πλαίσιο. Και όμως, 4.000 περίπου Έλληνες δεν μπορούν να δώσουν μια ξεκάθαρη απάντηση: οι διεθνείς υιοθεσίες από την Ελλάδα προς τις ΗΠΑ (και αργότερα προς την Ολλανδία), από τη δεκαετία του 1950 και μετά, διατάραξαν την αίσθηση του ανήκειν. Οι υιοθετημένοι αυτοί και οι οικογένειές τους έχουν περάσει εβδομήντα χρόνια διερωτώμενοι για το τι ακριβώς συνέβη, ενώ συχνά αναζητούν εναγωνίως τις ρίζες τους σε μια ελληνική οικογένεια.
Ελπίζω ότι το βιβλίο προσφέρει απαντήσεις μέσα από τις δύσκολες πορείες που διήνυσαν οι υιοθετημένοι στη διάρκεια της ζωής τους. Πορείες που, όλες μαζί, συνθέτουν ένα άγνωστο κεφάλαιο στην ιστορία της Ελλάδας και των Ηνωμένων Πολιτειών κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.
Τέσσερα χρόνια μετά το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης η Ελλάδα υπήρχε πλέον ως ανεξάρτητη πολιτική οντότητα. Είχε θεσμούς, είχε κυβέρνηση, είχε πολιτικό σώμα, είχε νόμους και κανονισμούς. Είχε επιπλέον και μια πρώτη μορφή διεθνούς αναγνώρισης και παρουσίας διαμέσου κυρίως των εξωτερικών δανείων που συνομολόγησε. Οπωσδήποτε δεν επρόκειτο για ένα σταθερό και ευνομούμενο κράτος. Οι διαμάχες γύρω από την πολιτική εξουσία χώριζαν τις διάφορες συνιστώσες των ισχυρών κοινωνικών ομάδων που προϋπήρχαν ή που δημιουργήθηκαν στη νέα κατάσταση. Οι εμφύλιοι πόλεμοι αποτύπωναν δυναμικά αυτούς τους βίαιους ανταγωνισμούς. Την ίδια εποχή ο χθεσινός δυνάστης ετοίμαζε τη δική του αντεπίθεση. Στην Κωνσταντινούπολη επιστράτευαν όλες τις δυνατότητες της οθωμανικής εξουσίας, η οποία έδινε την εντύπωση πως έβγαινε με δυσκολία από χρόνιο λήθαργο. Δύο μεγάλοι στρατιωτικοί ηγέτες, ο Κιουταχής και ο Ιμπραήμ, θα έβαζαν στο στόχαστρο την ασταθή ακόμη ελληνική ελευθερία. Η κρίσιμη αναμέτρηση αποτυπώθηκε στις δύο τιτάνιες συγκρούσεις, τις πολιορκίες του Μεσολογγίου και της Αθήνας. Στο πεδίο του πολέμου οι Έλληνες γνώρισαν καταστροφές και στη μια και στην άλλη περίπτωση. Όπως όμως συμβαίνει συχνά στην ιστορία, ο θρίαμβος των εχθρών της Επανάστασης αποκάλυψε την αδυναμία τους: μπορούσαν να νικήσουν, δεν μπορούσαν να υποτάξουν. Πάνω στις δύο αυτές καταστροφές και στο αίμα που χύθηκε θεμελιώθηκε στέρεα η Ελληνική Ανεξαρτησία.
Η κωμωδία των παρεξηγήσεων 1 × €9.00
Εξήντα χρόνια τρύγος… 1 × €14.94
Κατεδαφιζόμεθα 1 × €15.70
Γλωσσικό πλέγμα 1 × €10.80
Αντιγόνη, μια κόρη μια χώρα 1 × €10.50
Το παραδοσιακό δραματολόγιο του Καραγκιόζη 1 × €16.20
Τα πολλά πρόσωπα του Ροδόλφου Μπάτη 1 × €10.80
Η μεγάλη ιδέα 1 × €20.00
Βάρδια 1 × €15.30
Θραύσματα από τη ζωή τριών φίλων 1 × €12.15
Ο πρίγκιπας με το φλιτζανάκι 1 × €13.50Υποσύνολο: €148.89
