Λέξεις που χάνονται
€19.00 €17.00
Τι είναι ο μαϊτζέβελος, η κατσιφάρα και το ζεμπερέκι; Τι φτιάχνει ο κουγιουμτζής, πού δουλεύει ο καλιοντζής και με τι ασχολείται ο παϊτέρης; Ποια είναι η μοναδική ελληνική λέξη που αρχίζει από ζν; Σε ποιο μέρος του ελληνόφωνου κόσμου θα καθίσετε στην τσαέρα και πού θα φάτε στην παδέλα; Ποιο φρούτο είναι το ζαρταλούδι και ποιο η πατίχα; Είναι κακό να βάζει κανείς μαναφούκια; Σε τι διαφέρει η μιντινέτα από τη μαντινούτα; Τις απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα δεν θα τις βρείτε σε κανένα από τα νεότερα μεγάλα λεξικά της ελληνικής, μερικές μάλιστα δεν θα τις βρείτε σε κανένα λεξικό. Μανιώδης κυνηγός λέξεων, ο Νίκος Σαραντάκος συγκέντρωσε στο βιβλίο αυτό 366 σπάνιες λέξεις, από τον αβαγιανό ως το ψίκι, και σας διηγείται 366 ιστορίες για λέξεις που χάνονται, μία για κάθε μέρα του χρόνου και μία για τα δίσεκτα, που δεν τις έχουν τα νεότερα λεξικά είτε επειδή απηχούν πραγματικότητες μιας κοινωνίας που έχει χαθεί είτε γιατί οι λεξικογράφοι μας πάντοτε περιφρονούσαν ελαφρώς τις λαϊκές λέξεις. […]
Σχετικά προϊόντα
- Γλώσσα
Οι Λέξεις Έχουν Τη Δική Τους Ιστορία
Σαραντάκος ΝίκοςΤριάντα συν μια ιστορίες λέξεων που ίσως να σας έχουν απασχολήσει€15.80€14.00Ποια είναι η ελληνική ρίζα της λέξης “τουρνουά”; Είναι σωστό να γράφουμε Βατοπαίδι ή Βατοπέδι; Η σφαίρα εξοστρακίζεται ή εποστρακίζεται; Το “φελέκι” είναι κακιά λέξη; Ποια σχέση έχουν οι κάλπες με τους κάλπικους παράδες; Υπάρχουν σεβάσμιοι κουκουλοφόροι; Αληθεύει ότι το “ντιμπέιτ” προέρχεται από το “δίβατον”; Υπήρχαν λαθρομετανάστες το 1928; Εκτός από Δεκεμβριανά και Ιουλιανά, μήπως υπάρχουν και Οκτωβριανά; Τελικά, τι σημαίνει η λέξη “βία” στα ποιήματα του Δ. Σολωμού; Είναι σωστό να λέμε ασθενής και οδοιπόρος ή μήπως το σωστό είναι διπόρος; Ποια σχέση έχουν οι παρόλες με το Κοινοβούλιο και η δραχμή με το δράμι; Γιατί το λευκό χρώμα ονομάστηκε άσπρο; Τι είναι η μπούρμπερη και γιατί πηγαίνει μαζί με τη στάχτη; Το φίλντισι είναι το ίδιο με το σεντέφι; Έχει πληθυντικό η λέξη χάος; Σε τι διαφέρει ο νωπός από τον φρέσκο;
Αυτές και πολλές ακόμα απορίες σχετικά με τη γλώσσα θα σας λυθούν στις σελίδες αυτού του βιβλίου. Ο Νίκος Σαραντάκος συγκεντρώνει στον τόμο αυτόν τριάντα συν ένα κείμενα που αφηγούνται ιστορίες λέξεων -γιατί, εκτός απ τους ανθρώπους, έχουν κι οι λέξεις τη δική τους ιστορία.
- Γλωσσολογία
ΛΕΞΙΚΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ
ΣυλλογικόΗ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΑ ΛΕΞΙΚΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ€20.90€18.80Επιστήμονες, επαγγελματίες, σπουδαστές, όλοι όσοι ασχολούνται σήμερα με τη λεξικογράφηση της ελληνικής γλώσσας συμφωνούν στη διαπίστωση ότι, όσο αναπτύσσεται η υποδομή για την υποστήριξη των σχετικών δραστηριοτήτων με την ανάπτυξη νέων προγραμμάτων σπουδών, τη διοργάνωση σεμιναρίων και συνεδρίων, τη δημιουργία ηλεκτρονικών σωμάτων κειμένων και εξειδικευμένων υπολογιστικών εργαλείων για τη λεξικογραφική αξιοποίησή τους, τόσο γίνεται αισθητή η απουσία μεταλεξικογραφικών ερευνών και μελετών με αντικείμενο την ελληνική. Τέτοιες μελέτες μπορούν να βελτιώσουν τη θεωρία της λεξικογραφίας και παράλληλα να ελέγξουν την ορθότητα των ακολουθούμενων πρακτικών με βάση την εξέλιξη φιλοσοφικών θεωριών, όπως του θετικισμού, και κυρίως γλωσσολογικών θεωριών, όπως του δομισμού, της πραγματολογίας, της υπολογιστικής γλωσσολογίας και της γνωστικής σημασιολογίας.
Η παρούσα έκδοση έρχεται να καλύψει ένα μέρος αυτού του κενού, εστιάζοντας σε ένα ειδικό θέμα: τη θέση και την αντιμετώπιση της μορφολογίας στα λεξικά της νέας ελληνικής. Μία πλειάδα γνωστών ερευνητών εξετάζει από διάφορες όψεις τον ρόλο της μορφολογικής ανάλυσης στη λεξικογραφία, συγχρονική και διαχρονική, μονόγλωσση και δίγλωσση, της κοινής και των διαλέκτων, της νόρμας και του περιθωρίου. Τα παραδείγματα βασίζονται στο περιεχόμενο συγκεκριμένων λεξικών που, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, αναφέρονται στη νέα ελληνική, ενώ η μορφολογία εξετάζεται και με τις δύο όψεις της, την κλιτική και την κατασκευαστική.Επιμέλεια: Μαριάννα Κατσογιάννου, Άννα Αναστασιάδη-Συμεωνίδη.
- Γλώσσα
Παροιμίες και παροιμιακές φράσεις της ελληνικής αρχαιότητας
Χρηστίδης Α. Δημήτριοςεισαγωγή-κείμενο-μετάφραση-σχόλια€31.80€28.50Η χρήση παροιμιών και παροιμιακών φράσεων είναι ευρύτατη σε διάφορες γλώσσες, μια και αποτελούν έκφραση της πατροπαράδοτης λαϊκής σοφίας ενός κοινωνικού συνόλου. Η ελληνική αρχαιότητα δεν αποτελεί εξαίρεση: Οι παροιμίες χρησιμοποιήθηκαν ήδη από την αρχαϊκή εποχή, μελετήθηκαν κατά την κλασική και την ελληνιστική περίοδο, και συγκεντρώθηκαν σε συλλογές κατά την ύστερη αρχαιότητα και κατά τη βυζαντινή περίοδο.
Στον τόμο αυτό γίνεται προσπάθεια να παρουσιαστούν θεματικά οι αρχαίες ελληνικές παροιμίες (τουλάχιστον όσες έχουν συμπεριληφθεί στις αρχαίες και στις βυζαντινές συλλογές, αλλά και σε κάποιες ειδικές μελέτες νεότερων ερευνητών, καθώς και όσες επιπλέον εντοπίστηκαν με τα σύγχρονα ηλεκτρονικά μέσα), συνοδευόμενες από νεοελληνική μετάφραση, ερμηνευτικά και πραγματολογικά σχόλια, συμπληρωματικές πληροφορίες και επεξηγήσεις για την προέλευση και τη χρήση τους, τη νοηματική τους εξέλιξη και τις διάφορες ερμηνευτικές τους εκδοχές, καθώς και από καταγραφή των σημαντικότερων πηγών που παραδίδουν την καθεμιά.
Πρόκειται για την πρώτη τέτοιου τύπου καταγραφή των αρχαίων ελληνικών παροιμιών στη διεθνή βιβλιογραφία. Παρουσιάζονται 5.320 αρχαίες ελληνικές παροιμίες, από τις οποίες 668 καταχωρίζονται για πρώτη φορά σε μια τέτοια ευρύτερη καταγραφή. - Γλώσσα
η γλώσσα, τα λάθη και τα πάθη
ΓΙΑΝΝΗΣ Η. ΧΑΡΗΣ€25.00€22.50Αρχαία και νέα ελληνικά: συγγενείς μα αντίπαλες μορφές, ομοιότητες και διαφορές· η θέση των αρχαίων στην εκπαίδευση και στον καθημερινό γλωσσικό στίβο * Η εξέλιξη της γλώσσας και ο «ολέθριος αττικισμός» (Γ. Ν. Χατζιδάκις) * Η αλλαγή και η εξέλιξη της γλώσσας μέσα από δάνεια, αποκλίσεις και λάθη, σημασιολογικά και συντακτικά * Το γλωσσικό αίσθημα και η “λογική” που διέπει, υποστηρίζει και καθιερώνει τις αποκλίσεις * Η ιστορία των τόνων: το πολυτονικό, επιστημονική ανορθογραφία στα νέα ελληνικά * Νέες τάσεις στη χρήση της γλώσσας και στη γραφή: αρχαϊκοί ρηματικοί τύποι: ηρνείτο και συνεπήγετο· λογιόμορφη, λανθασμένη σύνταξη: ρήματα που συντάσσονται, αντίθετα και από το αρχαϊκό παρελθόν τους, με γενική, όπως μετέρχομαι, διαφεύγω, αποποιούμαι * Σύμφυρση αλφαβήτων: chic-άτη και media-κός· αρχαίες ή νεότερες λέξεις που τώρα χωρίζονται σε δύο: «εξ απίνης», «κι όλας», «δι ό»· νεότερες σύνθετες λέξεις που γράφονται με ενωτικό ή σαν δύο λέξεις: «αλαφρο-ίσκιωτη», «πολυ-μιλάω», «ετσι-θελισμός», «ξανά φεύγω», «παλιο χαρακτήρας» κ.ά. * Η παλινόρθωση της αρχαϊκής Κλειούς, που από τον 1ο αιώνα μ.Χ. είχε εξομαλυνθεί σε Κλειώς, και η επέκτασή της σε σύγχρονα λαϊκά υποκοριστικά: της Ζωζούς, της Γωγούς κ.ά. * Η ακλισία που προχώρησε από τα ξένα τοπωνύμια: του Πεκίνο, της Ατλάντα¸ του Αννόβερο, στα ελληνικά προσωπωνύμια: της Λυδία, της Ρεβέκκα κ.ά., και κυρίως σε κοινές, καθημερινές λέξεις: τα γιαπί, του πασατέμπο, τα παλτό και τα μπουφέ * Ευρύτερος γλωσσικός καθαρισμός, που συγχέεται με έναν γενικότερο νεοσυντηρητισμό, ή παροδικές τάσεις; * Άγονες, αντιεπιστημονικές προσπάθειες για ορθογραφική, μορφοφωνολογική κτλ. ρύθμιση της γλώσσας, όταν ανέκαθεν η γλώσσα, όπως όλες οι γλώσσες, αυτορυθμίζεται και προχωρεί.