€18.00
Το καλοκαίρι του 1943, ο Καρλ και οι συμμαθητές του μοιράζουν αντιναζιστικά φέιγ βολάν, συλλαμβάνονται από τη Γκεστάπο και φυλακίζονται. Για καλή τους τύχη, γλιτώνουν τη θανατική ποινή. Όλα αυτά έγιναν πριν από περίπου 20 χρόνια. Ο τότε έφηβος Καρλ είναι πια ενήλικας. Ως πάστορας έχει υπό τη φροντίδα του μια μικρή κοινότητα στην Ανατολική Γερμανία. Σπάνια σκέφτεται το παρελθόν. Μέχρι που μια μέρα πηγαίνει στο Βερολίνο και συναντά έναν υπάλληλο της Στάζι (Υπουργείο Κρατικής Ασφάλειας). Και τότε έρχεται αντιμέτωπος με μια δύσκολη απόφαση..
Τι είναι αυτό που κάνει τη σύγχρονη Ευρώπη αυτό που είναι, αυτό που είμαστε, σήμερα; Στο βιβλίο αυτό ο καθηγητής DavidImhoof εξετάζει πώς οι μεγάλες ιδέες που αναπτύχθηκαν κατά κύριο λόγο τον 18ο αιώνα στην Ευρώπη του Διαφωτισμού διαμόρφωσαν, και διαμορφώνουν ακόμη, τον τρόπο που ζούμε, καθώς και τις αντιλήψεις των περισσότερων ανθρώπων στον πλανήτη σήμερα. Ιδέες που άνοιξαν δρόμους και δημιούργησαν ευκαιρίες για ανάπτυξη, αυτοδιάθεση, πρόοδο και βελτίωση των συνθηκών ζωής για πολύ περισσότερους ανθρώπους παγκοσμίως. Οι ίδιες όμως αυτές ιδέες έχουν επίσης προκαλέσει πολέμους, γενοκτονίες, την αποικιοκρατία και ένα μεγάλο μέρος της παγκόσμιας περιβαλλοντικής κρίσης.
Το βιβλίο αυτό εξετάζει τις καταβολές και την παρακαταθήκη των ιδεών του Διαφωτισμού, που καθόρισε σχεδόν τα πάντα, από τη δημοκρατία και τον φεμινισμό έως τους προαιώνιους αυτούς εχθρούς, τον κομμουνισμό και τον καπιταλισμό.
«Το βιβλίο του DavidImhoof Αυτή είναι λοιπόν η Ευρώπη μας σφύζει από κέφι και σκανταλιάρικο χιούμορ. Εξετάζει από μια φρέσκια οπτική γωνία ένα πολυσύνθετο θέμα χωρίς να γίνεται απλοϊκό ή να στρογγυλεύει τις αιχμηρές, επικίνδυνες γωνίες της σκέψης και της κληρονομιάς του Διαφωτισμού». Margaret Menninger, καθηγήτρια Ιστορίας, Texas State University
«Αυτή η “χαλαρή” ιστορία της νεότερης Ευρώπης του David Imhoof διαθέτει αφοπλιστική ζωντάνια, καθώς είναι απαλλαγμένη από το βαρύ ύφος που συνήθως χαρακτηρίζει τα ακαδημαϊκά βιβλία. Όμως μη σας ξεγελάσει αυτό. Πρόκειται για ένα βιβλίο ασυμβίβαστα φιλόδοξο και εμβριθές». Greg Eghigian, καθηγητής Ιστορίας, Penn State University
Στα μέσα του 16ου αιώνα, ένας ταπεινός Έλληνας αντιγραφέας χειρογράφων, ο Νίκανδρος ο Κερκυραίος, ξεκινά για ένα παράξενο, ανάστροφο ταξίδι. Ενώ οι σύγχρονοί του πηγαίνουν προς την Ανατολή ή σαλπάρουν για τον Νέο Κόσμο, αυτός πορεύεται προς την Ιταλία, τη Γερμανία και τη Φλάνδρα, την Αγγλία και τη Γαλλία.
Ουμανιστής με κλασική παιδεία, μας παραδίδει την Ευρώπη της Αναγέννησης μέσα από τα λόγια του Στράβωνα και του Ιουλίου Καίσαρα, και σ’ αυτή την Ευρώπη δεν βρίσκουμε ίχνος απ’ ό,τι εμείς θεωρούμε οικείο. Ποτάμια, πόλεις και λαοί με αρχαϊκά ονόματα ανήκουν σε χώρες εξωτικά μεταμορφωμένες, εκεί που η Μεταρρύθμιση είναι στα σπάργανα, εκεί που παρασκευάζεται η κερβεσία, αλλιώς μπίρα, και εκεί που τις γυναίκες τις φιλούν στο στόμα.
Η σχέση των τραγικοκωμικών γαμήλιων περιπετειών του Ερρίκου Η’ βασιλιά της Αγγλίας, η συνάντηση με τον Φραγκίσκο Α’ της Γαλλίας, ο διάσημος Έρασμος και ο Λούθηρος δεν καταφέρνουν ωστόσο να κρύψουν τον καημό του εξόριστου. Στο θέαμα μιας Ευρώπης που σπαράζεται από βίαιους και ασταμάτητους πολέμους, στο νου του Νίκανδρου έρχεται η Μεσόγειος, όπου ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής και ο πειρατής βασιλιάς Μπαρμπαρόσα, οδηγημένοι από τις έριδες ανάμεσα στους πρίγκιπες της Δύσης, πολιορκούν και λεηλατούν την πατρίδα του την Κέρκυρα.
Το Ταξίδι γίνεται έτσι το αφήγημα μιας μελαγχολικής εξερεύνησης σε γη μακρινή, όπου η ικανότητα να μιλάς για τον άλλο γίνεται ζωτική ανάγκη για τη δική σου ύπαρξη, “ραγίζοντας το φίλτρο συνηθειών και προκαθορισμένων κρίσεων, ξεθαμπώνοντας τις διόπτρες “, όπως γράφει ο Υβ Ερσάν, διευθυντής σπουδών στο EHESS, στο Επίμετρό του “Τα γυαλιά του Νίκανδρου”.
Το Ταξίδι στην Εσπερία πέρασε σχεδόν απαρατήρητο στους αιώνες από τη συγγραφή του, μεταφράζεται όμως στην Ελλάδα για πρώτη φορά ολόκληρο, με την επιμέλεια του Πάολο Οντορίκο, πρώην διευθυντή σπουδών στο EHESS.
Ο ιστορικός σχολιασμός και οι σημειώσεις έγιναν από τον Ζοέλ Σνάππ, ερευνητή του Ινστιτούτου Ανθρωπιστικών Σπουδών της Φλωρεντίας.
Ήταν οι ναζί φιλόζωοι; Ο Χίτλερ φωτογραφιζόταν συχνά με τα αγαπημένα του λυκόσκυλα και είχε φροντίσει να μάθουν όλοι πως ήταν χορτοφάγος. Ένας απ’ τους πρώτους νόμους του Τρίτου Ράιχ αφορούσε την προστασία των ζώων. Διατηρήθηκε για δεκαετίες μετά την πτώση του και μάλιστα χάρισε στον Χίτλερ παράσημο από τις ΗΠΑ.
Ο Γιαν Μονχάουπτ καταρρίπτει τον μύθο του φιλόζωου Χίτλερ και των εθνικοσοσιαλιστών. Η ναζιστική κοσμοθεωρία περί αναδιοργάνωσης της κοινωνίας σε εθνοφυλετική βάση είχε εφαρμογή τόσο στους ανθρώπους όσο και στα ζώα. Θεωρούσαν τα γουρούνια φυλετικά ανώτερα, τις γάτες όμως κατώτερες. Οι αρκούδες στον ζωολογικό κήπο του στρατοπέδου συγκέντρωσης απολάμβαναν πλούσια γεύματα την ώρα που δίπλα τους οι κρατούμενοι λιμοκτονούσαν. Τα παιδιά από το σχολείο ήδη μάθαιναν με την εκτροφή μεταξοσκώληκα ότι κάθε παράσιτο πεθαίνει, κάθε κηφήνας πεθαίνει, τόσο μεταξύ των ζώων όσο και μεταξύ των ανθρώπων!
Ο Μονχάουπτ παρουσιάζει, με αφηγηματικό τρόπο, άγνωστες πτυχές της φυλετικής κτηνωδίας του εθνικοσοσιαλισμού, αντλώντας από ημερολόγια, υλικό προπαγάνδας, μέχρι και σχολικά βιβλία της εποχής. Μας δείχνει μια άλλη πλευρά που έμοιαζε αθώα, αλλά δηλητηρίαζε το ίδιο βαθιά και επικίνδυνα τον λαό.
«Εγράψατε», μου είπαν οι αμερικανοί και άγγλοι εκδότες μας, «μια Ιστορία της Αγγλίας και μια Ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών. Τώρα πρέπει να συμπληρώσετε την τριλογία των μεγάλων φιλελευθέρων εθνών, και να μας δώσετε και μια Ιστορία της Γαλλίας». Απάντησα πως υπάρχουν πολλές Ιστορίες της Γαλλίας. «Και μήπως έλειπαν οι Ιστορίες των δικών μας τόπων;» μου είπαν. «Δε σας ζητούμε να φέρετε καινούργια πράματα στο φως, αλλά μονάχα να γράψετε, καθαρά και απλά, αυτά που ξέρετε», δίστασα. Βρισκόμαστε ακόμα στον πόλεμο και είχα ο ίδιος ανάγκη να στρέφομαι προς το παρελθόν της Γαλλίας, για ν’ αναζητώ εκεί την πίστη μου στο μέλλον της. Επιθυμούσα ακόμα να γνωρίσουν καλύτερα τη Γαλλία στο εξωτερικό. Έτσι, αποφάσισα να κάνω αυτό που μου ζητούσαν. Ένα μέρος του βιβλίου γράφτηκε στην Αφρική, και το τελευταίο (όσα αναφέρονται στην Τρίτη Δημοκρατία) στο Perigored και στο Neuilly. Τί άραγε ν’ αξίζει αυτή η εργασία τόσων χρόνων; Δεν είμαι εγώ αυτός που θα μπορούσε να το κρίνει. Μπορώ όμως να πω τι θέλησα να δώσω.
Θέλησα να νιώσει ο αναγνώστης γιατί η Γαλλία έγινε η Γαλλία. Πόσες φορές ακολούθησε τον ίδιο δρόμο με τη γειτονική της την Αγγλία. Κι’ όμως τα δύο έθνη ξεμάκρυναν. Γιατί; Έπρεπε οι γενικές ιδέες να βγαίνουν ως συμπεράσματα των γεγονότων, γιατί έγραφα Ιστορία και όχι πραγματεία.
Προσπάθησα να κρατήσω τις αναλογίες σωστές, και να μη δώσω στην Ιστορία της εποχής μας περισσότερη θέση απ’ όσην έπρεπε. Προσπάθησα να μην παραμορφώσω τα γεγονότα, σ’ όλες αυτές τις σελίδες του βιβλίου και να μην τα προσαρμόσω στις πεποιθήσεις και συμπάθειές μου. Αλλά η προκατάληψη υπάρχει και στην πιο ευσυνείδητη εργασία, και όσο κι’ αν ζύγισα κάθε μου φράση, δεν ξέρω αν το πέτυχα.
Ανάμεσα στον Taine και στον Michelet, στον Aulard και στον Mathiez, κοίταξα μ’ όλη μου την καρδιά να βρω την αλήθεια. Αλλά αυτό δε θα πει ότι τη βρήκα πάντοτε. Αυτό το βιβλίο δε θάχει βιβλιογραφία. Πώς θα την κατάστρωνα; Από παιδάκι διάβαζα βιβλία για την Ιστορία της Γαλλίας, βιογραφίες, απομνημονεύματα. Έτσι ο κατάλογός μου θα ήταν ατελείωτος και θα φαινόταν απίστευτος, αν και θάτανε αληθινός. Όλ’ αυτά τα βιβλία, άλλωστε, αναφέρονται στον Lavisse, στους Halphen και Saguac, στους τόμους της σειράς της Synthese Historique και της συλλογής Clio.
Αλλά θάθελα νάλεγα την ευγνωμοσύνη μου για τα βιβλία και τους ανθρώπους που φώτισαν στα μάτια μου ορισμένες εποχές.
Για να λιγοστέψω τα πιθανά λάθη, παρακάλεσα τον καθηγητή της ιστορίας Henri Guillemain, να διαβάσει τα χειρόγραφά μου. Ο Robert Lacour-Gayet είχε την καλοσύνη να κοιτάξει τα μέρη τα σχετικά με τα οικονομικά ζητήματα. Η γυναίκα μου, τέλος, ήταν πιο πολύ από κάθε άλλη φορά μέτοχος στην εργασία μου.
Όταν έκλαψε ο Νίτσε 1 × €20.70
Τα ποιήματα 1967-2007 1 × €18.00
Το Κρασί των Δειλών 1 × €10.00
Σιλουανή 1 × €10.00
Ο Ταχυδρόμος 1 × €13.50
Σκοτεινή κραυγή 1 × €16.00Ζώα στον Εθνικοσοσιαλισμό 1 × €13.50Υποσύνολο: €101.70
