Ο τόμος αυτός περιλαμβάνει τις εισηγήσεις στη διαδικτυακή ημερίδα, της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών και του Παντείου Πανεπιστημίου “Ο Νίκος Εγγονόπουλος και η Επανάσταση του 1821” που πραγματοποιήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2021.
Σκοπός της ημερίδας ήταν, με αφορμή το βιβλίο του Κώστα Βούλγαρη Ο Κολοκοτρώνης ωραίος σαν Μπολιβάρ, Ο Νίκος Εγγονόπουλος απέναντι στον μακρυγιαννισμό (εκδόσεις Βιβλιόραμα), να διερευνήσει την κριτική αντιμετώπιση των συμβατικών αφηγήσεων περί ελληνικής Επανάστασης, από έναν ποιητή και ζωγράφο εν πολλοίς ανεξιχνίαστο, όσον αφορά τον εναλλακτικό πολιτικό και καλλιτεχνικό λόγο που διαμορφώνει στο έργο του.
Στην ιστορικο-φιλολογική αυτή μελέτη, με τίτλο «Κ.Π. Καβάφης και Δημοτικό Τραγούδι», εξετάζεται ο επίμονος, συνεχής, αλλά εν πολλοίς κρυμμένος ποιητικός διάλογος της καβαφικής ποίησης με τη δημοτική παράδοση. Αφετηρία της εργασίας υπήρξε μία βασική παρατήρηση: ότι η ποιητική του δημοτικού τραγουδιού απασχόλησε τον Καβάφη καθ’ όλη τη διάρκεια της δημιουργικής του πορείας σε τέτοιο βαθμό και κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να αναχθεί σε ουσιαστική παράμετρο της ποιητικής του τέχνης, η οποία ωστόσο εμφανίζεται ή λειτουργεί κατά τρόπο διαφορετικό από τους σύγχρονους ομότεχνούς του.
Το πρώτο δοκίμιο συνιστά μια πραγματεία στον λογοτεχνικό κυβισμό, με εμφανή στόχο να καταλήξει -μέσω της αναδόμησης, της σύγκρισης και της συνεκδοχής- στο απόλυτο μοντερνιστικό αξίωμα: οι λέξεις, το εργαλείο δηλαδή του λογοτέχνη, είναι μέσο αδόκιμο, ατελές και ατελέσφορο σε σύγκριση με τον χρωστήρα, δηλαδή το άφωνο εργαλείο ενός μυθοπλαστικού ζωγράφου ο οποίος βεβαίως ελέγχει απολύτως το εκφραστικό του μέσο σε αντιδιαστολή με τον λογοτέχνη που παλεύει να το χειραγωγήσει.
Η “Λεξιτεχνία” εκφωνήθηκε ως ομιλία από το ραδιόφωνο του BBC στις 29 Απριλίου του 1937 για τη ραδιοφωνική σειρά “Words Fail Me”. Η ομιλία αυτή των οκτώ λεπτών είναι το μοναδικό ηχητικό ντοκουμέντο που έχουμε από τη Βιρτζίνια Γούλφ. Εδώ το αντικείμενο είναι οι ίδιες οι λέξεις. Το μοναδικό εργαλείο του λογοτέχνη που έχει την ικανότητα να δρα ανεξάρτητα από τον δημιουργό του και να παραμένει αχειραγώγητο, και συνεπώς πολύ δύσχρηστο για τον μάστορά του.
Το πλαίσιο εντός του οποίου τοποθετούνται τα δοκίμια κριτικής αυτού του τόμου, συντάσσεται από δύο κείμενα που τα χωρίζουν επτά αιώνες! Συγκεκριμένα, το Δεκαήμερο του Βοκκάκιου και μια σύγχρονη παρωδία βασισμένη στην Έρημη Χώρα του Τ. Σ. Έλιοτ.
Πέραν του κοινού θέματος μιας θανατηφόρας πανδημίας, που πρόσθεσε στο λεξικό τον όρο “καραντίνα”, ο Βοκκάκιος σημειώνει πως το κακό ενέσκηψε λόγω των δικών μας άνομων, αμαρτωλών συναλλαγών! Στη μακρά διάρκεια αυτών των αιώνων, τίποτα δεν μεσολάβησε ώστε να αλλάξουν τα διεφθαρμένα ήθη μας. Ο Βοκκάκιος, ωστόσο, ελλείψει εμβολίων, μας πρόσφερε έναν άλλο αισιόδοξο τρόπο διαφυγής από το κακό: αυτόν της αέναης μυθοπλασίας.
Διαδρομές νο 7
Πετώντας στα σύννεφα 1 × €11.50
Με τις μέλισσες ή με τους λύκους 1 × €7.70
Μέσα σε ήλιους και φεγγάρια 1 × €9.00
Όταν έκλαψε ο Νίτσε 1 × €20.70
Κατάλογος απολεσθέντων 1 × €16.20
Πολιτικά Κείμενα 1 × €30.00
Θραύσματα από τη ζωή τριών φίλων 1 × €12.15
Θέατρο και ποίηση 1 × €16.00Υποσύνολο: €123.25
