€16.20
Aπό την προκλασική αρχαιότητα έως σήμερα οι έννοιες σώμα, ψυχή, εγκέφαλος, νους έχουν υποστεί ριζικές αλλαγές. Η σχέση τους, επίσης, διαφέρει άρδην στο πλαίσιο των διαφόρων μεταφυσικών συστημάτων που έχουν προταθεί ανά τους αιώνες και ειδικότερα στο πλαίσιο των πανδήμων φιλοσοφικών συστημάτων: του δυϊσμού και του υλισμού. Στο ανά χείρας πόνημα, η σχέση αυτή καθορίζεται με βάση την πραγματιστική μέθοδο των θετικών επιστημών αφού πρώτα περιγράφονται με όρους προσιτούς στον μη ειδικό αναγνώστη η διαχρονική εξέλιξη των εννοιών, οι διάφορες τεχνικές και τα πορίσματα της κλασικής νευροφυσιολογίας και της σύγχρονης νευροεπιστήμης και, τέλος, τα επιχειρήματα εκείνα του επιστημονικού υλισμού και του δυϊσμού που αφορούν την εν λόγω σχέση. Έτσι, ο κάθε αναγνώστης μπορεί να παρακολουθήσει την διαδικασία που ακολουθεί ο συγγραφέας για την συναγωγή των συμπερασμάτων του, να κατανοήσει τα εκπληκτικά επιτεύγματα της σύγχρονης τεχνολογίας, όπως της νευροπροσθετικής και της τεχνητής νοημοσύνης και, το σπουδαιότερο, να συναγάγει o ίδιος τα δικά του συμπεράσματα.
Βιώνουμε μια τεχνολογική επανάσταση που εγείρει βαθιά ερωτήματα για το τι είναι “άνθρωπος”. Το σώμα και το μυαλό μας, που κάποτε τα θεωρούσαμε αποκλειστικά δικά μας, σύντομα θα αποτελούν εκφάνσεις μιας νοημοσύνης που δεν θα είναι ούτε φυσική ούτε τεχνητή. Πόσο συμβατή με τον άνθρωπο θα είναι μια μηχανή με νοημοσύνη ανώτερη από τη δική του; Θα συνυπάρξουμε ή μήπως, κάτω από την εξουσία της, θα καταρρεύσουν οι θέσεις εργασίας, οι ανθρώπινες σχέσεις, και ο ίδιος ο πολιτισμός μας; Ποιος, τελικά, θα κατέχει το “είναι” μας και τα δεδομένα του;
Ο Στιούαρτ Ράσελ -κορυφαίος επιστήμονας της Τεχνητής Νοημοσύνης, η “φωνή” της κατά κυριολεξία- περιγράφει πώς, μπροστά σε ένα μέλλον που έρχεται νωρίτερα απ’ όσο νομίζουμε, θα καταφέρουμε να αλλάξουμε πορεία προτού να είναι αργά.
Προδιαγράφει τρόπους σχεδιασμού συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης ασφαλών και ωφέλιμων για τον άνθρωπο. Προτείνει μηχανές που θα τις χαρακτηρίζει η αβεβαιότητα (η αμφιβολία) ως προς τους στόχους τους -στοιχείο θετικό, όχι σφάλμα της λειτουργίας τους- με επακόλουθο να συμμορφώνονται με τις επιθυμίες των ανθρώπων: θα ζητούν την άδειά τους, θα αποδέχονται διορθώσεις, θα τίθενται εκτός λειτουργίας, θα είναι ταπεινές, αλτρουιστικές, θα ανακαλύπτουν νέες δράσεις και, όπως κι εμείς, θα διαχειρίζονται τις γνώσεις τους και θα αποφασίζουν γρήγορα.
Θέτει το πλαίσιο ελέγχου της Τεχνητής Νοημοσύνης, με πρωταρχικό μέλημα ότι οι πράξεις των μηχανών θα οδηγούν στην επίτευξη των δικών μας στόχων, όχι των δικών τους.
Ο Ράσελ θεωρεί την υπερανθρώπινη Τεχνητή Νοημοσύνη ως υπαρξιακή απειλή για το είδος μας και παράλληλα την αναγνωρίζει ως το ύψιστο επίτευγμα του ανθρώπου. Ας ευχηθούμε ότι δεν θα είναι και το ύστατο.
Το “Logicomix”, που ολοκληρώθηκε ύστερα από πέντε χρόνια δουλειάς, υπογράφουν ο Απόστολος Δοξιάδης, συγγραφέας του διεθνούς μπεστ-σέλερ “Ο θείος Πέτρος και η εικασία του Γκόλντμπαχ” -του βιβλίου που χαρακτηρίστηκε από την “Independent” ως “η γένεση του είδους της μαθηματικής λογοτεχνίας”- και ο φημισμένος θεωρητικός της πληροφορικής, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Μπέρκλεϊ, Χρίστος Χ. Παπαδημητρίου, ενώ τα σκίτσα και το χρώμα είναι του Αλέκου Παπαδάτου και της Annie Di Donna, καλλιτεχνών του κινούμενου σχεδίου που επιστρέφουν στην πρώτη τους αγάπη, τα κόμικς. Tο βιβλίο είναι μυθιστόρημα μαζί και κόμικς, ιστορία και μυθοπλασία, παραμύθι και δοκίμιο. Μια παρέα φίλων στη σύγχρονη Αθήνα -που δεν είναι άλλη από τους δημιουργούς του βιβλίου- προσπαθεί ταυτόχρονα να αφηγηθεί και να καταλάβει τη μεγάλη περιπέτεια της Λογικής (της αναζήτησης των θεμελίων των μαθηματικών), περιπέτεια που σημάδεψε ανεξίτηλα την εποχή μας. Είναι άραγε, όπως λέει ένας από αυτούς, μια ιστορία τραγική, μεγέθους μάλιστα αρχαίας τραγωδίας; Ή, όπως πιστεύει ένας άλλος, μια εντελώς αισιόδοξη περίπτωση; Στο “Logicomix”, οι αποστάσεις καταργούνται. Καλύπτοντας μια διάρκεια έξι δεκαετιών, το βιβλίο αφηγείται με τελείως πρωτότυπο τρόπο την επική ιστορία μιας αναζήτησης της οποίας οι περισσότεροι ήρωες πλήρωσαν βαρύ τίμημα για τη γνώση, φτάνοντας συχνά μέχρι την τρέλα. Το ρόλο του αφηγητή έχει ο πιο συναρπαστικός χαρακτήρας της ιστορίας, ο μεγάλος μαθηματικός και φιλόσοφος Μπέρτραντ Ράσελ. Με βάση τη δική του ζωή, βλέπουμε την ιστορίας της αναζήτησης των θεμελίων μέσα από τις συναισθηματικές καταιγίδες, τα δραματικά ιστορικά γεγονότα και τις ιδεολογικές διαμάχες που την έθρεψαν. Οι περιπέτειες των μεγάλων διανοητών που πρωταγωνιστούν στην αναζήτηση, του Φρέγκε, του Χίλμπερτ, του Πουανκαρέ, του Βίτγκεντσταϊν, του Γκέντελ και του Τούριγνκ, ζωντανεύουν μέσα από τις σχέσεις τους με τον Ράσελ και τη δική του παθιασμένη ενασχόληση την αναζήτηση, και οδηγούνται μέσα από τη σχέση τους μαζί του στην κορύφωση, που συμπίπτει με την πιο δραματική στιγμή στην ιστορία του εικοστού αιώνα.
– Τι είναι το γονιδίωμα;
– Τι είδους ποικιλομορφία το χαρακτηρίζει;
– Πώς διαμορφώνεται κάθε άνθρωπος βάσει της μοριακής ιδιαιτερότητας του γονιδιώματός του;
– Πόσο σημαντικές είναι οι γονιδιωματικές παραλλαγές για την εμφάνιση γενετικών ασθενειών και την εκδήλωση προδιάθεσης σε κλινικές καταστάσεις και χαρακτηριστικά;
– Ποιο είναι το γενετικό υπόβαθρο των ασθενειών;
– Μπορεί η εμφάνισή τους να ερμηνευθεί εξελικτικά;
– Είναι άραγε ο καρκίνος μια γονιδιωματική πάθηση;
– Και εντέλει, πόσο σημαντικές για την υγεία και την ασθένεια είναι οι πληροφορίες που αποκομίζουμε από το γονιδίωμα;
Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας πραγματεύεται όλα αυτά τα -σημαντικά για τη ζωή κάθε ατόμου, αλλά και ολόκληρου του ανθρώπινου είδους- ερωτήματα και προσπαθεί να δώσει απαντήσεις με βάση τις γνώσεις που διαθέτουμε σήμερα. Στο βιβλίο χρησιμοποιούνται ως παραδείγματα περίπου πενήντα μικρές ιστορίες, που σκοπό έχουν να βοηθήσουν τον αναγνώστη να κατανοήσει καλύτερα τον θαυμαστό κόσμο του γονιδιώματος, αλλά και να λειτουργήσουν ως εφαλτήριο για περαιτέρω αναζήτηση και ενημέρωση.
Στην πορεία για την κατανόηση της κρυμμένης αλήθειας, η επιστημονική γνώση διαρκώς εμπλουτίζεται, αναθεωρείται και κάποτε οδηγείται σε κοινούς τόπους – πάντα μέσα από τη γόνιμη αντιπαράθεση. Οι ιστορίες του βιβλίου βασίζονται στις γνώσεις που έχουμε σήμερα· όπως, όμως, λέει ο Σαίξπηρ στην Τρικυμία: «Ό,τι είναι παρελθόν, είναι πρόλογος». Η έκδοση αυτή, λοιπόν, παραδίδεται στο αναγνωστικό κοινό με κάποιο δέος – το δέος που πηγάζει από τον βαθμό της αγνωσίας μας.
Η ιστορία αυτή είναι η προσωπική εξιστόρηση των εμπειριών που αποκόμισε ο συγγραφέας ως φοιτητής, καθηγητής και ενθουσιώδης πειραματιστής που προσπαθεί να κατανοήσει πώς τα κύτταρα εκπληρώνουν μία από τις πλέον αρχέγονες και θεμελιώδεις λειτουργίες: τη σύνθεση των πρωτεϊνών. Μέσα από την οπτική του μετανάστη στην Αμερική και αργότερα στην Αγγλία, αλλά και του φυσικού που εισδύει στον κόσμο της βιολογίας, η ιστορία του αποτυπώνει τα συναισθήματα ενός «ξένου» που λαχταρά να γίνει μέρος του επιστημονικού και κοινωνικού κόσμου τον οποίο παρατηρεί.
Υπάρχει, όμως, και η καθαυτό επιστημονική ανακάλυψη: οι δομές της βιολογικής μηχανής που διαβάζει τον γενετικό κώδικα και μεταφράζει την αλληλουχία των νουκλεοτιδίων του σε αλυσίδες αμινοξέων οι οποίες συγκροτούν όλες τις –απαραίτητες για τη ζωή στον πλανήτη– πρωτεΐνες. Το ριβόσωμα, που αποτελείται από μία μεγάλη και μία μικρή υπομονάδα, αναδεικνύεται εδώ σε όλο του το μεγαλείο: η ερευνητική δουλειά του συγγραφέα αποκάλυψε το μοριακό υπόβαθρο του μηχανισμού αποκωδικοποίησης της μικρής ριβοσωματικής υπομονάδας, αλλά και το πώς διάφορα αντιβιοτικά εμποδίζουν τη λειτουργία του βακτηριακού ριβοσώματος εξαλείφοντας έτσι τις μικροβιακές μολύνσεις. Η διαδικασία προσδιορισμού της υπομονάδας αυτής, από τις αρχικές προσπάθειες με τα επιμέρους δομικά στοιχεία, μέχρι τις κατοπινές, ηρωικές απόπειρες καθαρισμού και κρυστάλλωσης ολόκληρης της μικρής υπομονάδας, είναι μια συναρπαστική ιστορία επινοητικότητας, τύχης και, τελικά, επιτυχίας.
Από τον πρόλογο της Jennifer Doudna,
Βραβείο Νομπέλ Χημείας 2020
«Το ριβόσωμα είναι ο κεντρικός επεξεργαστής που αποκωδικοποιεί τον παγκόσμιο κώδικα της ζωής, και η ιστορία της κατανόησής του είναι παρόμοια με εκείνη του DNA. Το λεπτομερές και πληθωρικό χρονικό που μας δίνει εδώ ο Βένκι Ραμακρίσναν έχει την ίδια αφοπλιστική ευθύτητα με τη Διπλή έλικα του James Watson. Ο συγγραφέας μιλάει με ειλικρίνεια για την ανταγωνιστική φιλοδοξία που λειτουργούσε ως κίνητρό του, καταθέτοντας συνάμα κάποιες εξαιρετικά εύστοχες σκέψεις για την εν δυνάμει φθοροποιό επίδραση των μεγάλων βραβείων. Η γονιδιακή μηχανή θα διαβαστεί ξανά και ξανά, ως ένα σημαντικό τεκμήριο στην ιστορία της επιστήμης.»
Richard Dawkins
Η Ελένα ξέρει 1 × €13.50
Τα πολλά πρόσωπα του Ροδόλφου Μπάτη 1 × €10.80
Οδοντόκρεμα με χλωροφύλλη 1 × €9.00
Το μικρό βιβλίο της ζωής 1 × €10.00
Έλληνες Ναυτικοί Στον Πρώτο Περίπλου Της Γης 1 × €9.00
Χωρίς μετρήσιμα ίχνη 1 × €5.00
Οι καλλιτέχνες της Κρητικής μουσικής 1 × €5.00
Τα ποιήματα 1967-2007 1 × €18.00
Σκαλαθύρματα 1 × €16.20
Ξεπερνώντας τον θεό 1 × €17.70Υποσύνολο: €114.20
