€15.30
Τι ήταν ο ελτζής, ο βεκίλης και ο καϊμακάμης; Ποια ήταν η διαφορά του αρματολού από τον κλέφτη; Ποιοι ήταν οι Κακλαμάνοι, οι Ταλαρίσιοι και οι Χαλδούπηδες; Ποιος ήταν ανώτερος: ο αγάς, ο πασάς ή ο μπέης; Το μπρίκι ήταν πιο δυνατό, η κορβέτα ή η φρεγάτα; Ποια θέση είχαν στο οθωμανικό σύστημα ο σούμπασης, ο τασιλτάρης και ο ζαμπίτης; Ποια σημασία είχαν στα ελληνικά της εποχής οι λέξεις λουφές, πρέζα και τερτίπι;
Καθώς βαίνουμε προς τον εορτασμό των 200 χρόνων από το ιδρυτικό γεγονός του νεοελληνικού κράτους, τα κείμενα της εποχής θα βρεθούν στο προσκήνιο. Όλα όμως αυτά τα κείμενα, είτε είναι γραμμένα από ασπούδαχτους είτε από πολύ μορφωμένους, είτε ιδιόχειρα είτε με τη μεσολάβηση γραμματικών, περιέχουν λέξεις άγνωστες στον σημερινό αναγνώστη ή όρους που σήμερα έχουν προσλάβει διαφορετική σημασία ή χρησιμοποιούνται σε άλλο πλαίσιο.
Έχοντας αποδελτιώσει δεκάδες συγγράμματα της εποχής, από απομνημονεύματα και ιδιωτική αλληλογραφία έως αποφάσεις του Βουλευτικού και αναφορές προς τις αρχές, χωρίς να ξεχνάει τα δημοτικά τραγούδια, ο Νίκος Σαραντάκος, μανιώδης κυνηγός λέξεων, συγκέντρωσε 300 αντιπροσωπευτικούς όρους: λέξεις της οθωμανικής διοίκησης, ορολογία του άτακτου και του τακτικού στρατού, λεξιλόγιο των καραβιών και της ναυτοσύνης, νομίσματα οθωμανικά και ευρωπαϊκά, ακόμη και τους πρώτους χαρακτηρισμούς των αντίθετων στις εμφύλιες διαμάχες.
Πάνω από χίλια παραθέματα, από τη δωρική λιτότητα του Μακρυγιάννη έως τα φαναριώτικα κομψοτεχνήματα του Μαυροκορδάτου, μεταφέρουν στον σημερινό αναγνώστη το πνεύμα της εποχής και το ύφος και ήθος των ανθρώπων της, από τα μεγάλα και τα ηρωικά κατορθώματα έως τα καθημερινά ή και τα χαμερπή, ιχνηλατώντας έτσι το Εικοσιένα μέσα από τις λέξεις του.
Διαθεσιμότητα: Διαθέσιμο κατόπιν παραγγελίας
Αρχαία και νέα ελληνικά: συγγενείς μα αντίπαλες μορφές, ομοιότητες και διαφορές· η θέση των αρχαίων στην εκπαίδευση και στον καθημερινό γλωσσικό στίβο * Η εξέλιξη της γλώσσας και ο «ολέθριος αττικισμός» (Γ. Ν. Χατζιδάκις) * Η αλλαγή και η εξέλιξη της γλώσσας μέσα από δάνεια, αποκλίσεις και λάθη, σημασιολογικά και συντακτικά * Το γλωσσικό αίσθημα και η “λογική” που διέπει, υποστηρίζει και καθιερώνει τις αποκλίσεις * Η ιστορία των τόνων: το πολυτονικό, επιστημονική ανορθογραφία στα νέα ελληνικά * Νέες τάσεις στη χρήση της γλώσσας και στη γραφή: αρχαϊκοί ρηματικοί τύποι: ηρνείτο και συνεπήγετο· λογιόμορφη, λανθασμένη σύνταξη: ρήματα που συντάσσονται, αντίθετα και από το αρχαϊκό παρελθόν τους, με γενική, όπως μετέρχομαι, διαφεύγω, αποποιούμαι * Σύμφυρση αλφαβήτων: chic-άτη και media-κός· αρχαίες ή νεότερες λέξεις που τώρα χωρίζονται σε δύο: «εξ απίνης», «κι όλας», «δι ό»· νεότερες σύνθετες λέξεις που γράφονται με ενωτικό ή σαν δύο λέξεις: «αλαφρο-ίσκιωτη», «πολυ-μιλάω», «ετσι-θελισμός», «ξανά φεύγω», «παλιο χαρακτήρας» κ.ά. * Η παλινόρθωση της αρχαϊκής Κλειούς, που από τον 1ο αιώνα μ.Χ. είχε εξομαλυνθεί σε Κλειώς, και η επέκτασή της σε σύγχρονα λαϊκά υποκοριστικά: της Ζωζούς, της Γωγούς κ.ά. * Η ακλισία που προχώρησε από τα ξένα τοπωνύμια: του Πεκίνο, της Ατλάντα¸ του Αννόβερο, στα ελληνικά προσωπωνύμια: της Λυδία, της Ρεβέκκα κ.ά., και κυρίως σε κοινές, καθημερινές λέξεις: τα γιαπί, του πασατέμπο, τα παλτό και τα μπουφέ * Ευρύτερος γλωσσικός καθαρισμός, που συγχέεται με έναν γενικότερο νεοσυντηρητισμό, ή παροδικές τάσεις; * Άγονες, αντιεπιστημονικές προσπάθειες για ορθογραφική, μορφοφωνολογική κτλ. ρύθμιση της γλώσσας, όταν ανέκαθεν η γλώσσα, όπως όλες οι γλώσσες, αυτορυθμίζεται και προχωρεί.
Ποια είναι η ελληνική ρίζα της λέξης “τουρνουά”; Είναι σωστό να γράφουμε Βατοπαίδι ή Βατοπέδι; Η σφαίρα εξοστρακίζεται ή εποστρακίζεται; Το “φελέκι” είναι κακιά λέξη; Ποια σχέση έχουν οι κάλπες με τους κάλπικους παράδες; Υπάρχουν σεβάσμιοι κουκουλοφόροι; Αληθεύει ότι το “ντιμπέιτ” προέρχεται από το “δίβατον”; Υπήρχαν λαθρομετανάστες το 1928; Εκτός από Δεκεμβριανά και Ιουλιανά, μήπως υπάρχουν και Οκτωβριανά; Τελικά, τι σημαίνει η λέξη “βία” στα ποιήματα του Δ. Σολωμού; Είναι σωστό να λέμε ασθενής και οδοιπόρος ή μήπως το σωστό είναι διπόρος; Ποια σχέση έχουν οι παρόλες με το Κοινοβούλιο και η δραχμή με το δράμι; Γιατί το λευκό χρώμα ονομάστηκε άσπρο; Τι είναι η μπούρμπερη και γιατί πηγαίνει μαζί με τη στάχτη; Το φίλντισι είναι το ίδιο με το σεντέφι; Έχει πληθυντικό η λέξη χάος; Σε τι διαφέρει ο νωπός από τον φρέσκο;
Αυτές και πολλές ακόμα απορίες σχετικά με τη γλώσσα θα σας λυθούν στις σελίδες αυτού του βιβλίου. Ο Νίκος Σαραντάκος συγκεντρώνει στον τόμο αυτόν τριάντα συν ένα κείμενα που αφηγούνται ιστορίες λέξεων -γιατί, εκτός απ τους ανθρώπους, έχουν κι οι λέξεις τη δική τους ιστορία.
Το βιβλίο αυτό περιέχει κείμενα για τη γλώσσα, που γράφτηκαν τα τελευταία χρόνια από έναν επαγγελματία γραφιά με αγωνία για τη γλώσσα. Όχι αγωνία για τον κίνδυνο της εξαφάνισής της· τέτοιο κίνδυνο ο συγγραφέας δεν διακρίνει· αντίθετα, στις χιλιάδες ιστολόγια (τα μπλογκ δηλαδή) που έχουν κατακλύσει το Διαδίκτυο βλέπει την πιο κατηγορηματική διάψευση του μύθου για τη λεξιπενία των νέων. Όμως αγωνία για τα εμπόδια, τις λακκούβες και τις επικίνδυνες στροφές στο δρόμο, εμπόδια στο δρόμο της γλώσσας της ίδιας και τα εμπόδια στον καθημερινό αγώνα του καθενός μας να κατακτήσει τη γλώσσα. Γι αυτό, γλώσσα μετ εμποδίων.[…]
Το βιβλίο απευθύνεται πρωτίστως σε φοιτητές και φοιτήτριες γλωσσολογίας που επιθυμούν να λάβουν είτε εισαγωγικές είτε πιο εξειδικευμένες γνώσεις για το επιστημονικό πεδίο της φωνολογίας. Θα μπορούσε, επίσης, να αποτελέσει χρήσιμο ανάγνωσμα για εκπαιδευτικούς που ασχολούνται με θέματα γλώσσας, για τους ειδικούς σε φωνολογικές διαταραχές και για όσους έχουν ευρύτερο ενδιαφέρον για το πεδίο της φωνολογίας. Αναμφίβολα, το εύρος των φωνολογικών δεδομένων είναι αρκετά μεγάλο και τα θεωρητικά μοντέλα που έχουν προταθεί για την ανάλυσή τους ποικίλα και πολυσχιδή. Επιλέξαμε ωστόσο να εστιάσουμε σε φαινόμενα και διαδικασίες, η μελέτη των οποίων συνετέλεσε να οριστεί τι συνιστά φωνολογικό πρόβλημα και οδήγησε στην ανάπτυξη εμπνευσμένων θεωρητικών πλαισίων για την ερμηνεία και ανάλυσή τους.
Παρότι το επίκεντρο σε αρκετά κεφάλαια είναι η ελληνική, με αναφορά συχνά και στις διαλεκτικές της ποικιλίες, η κύρια επιδίωξη του βιβλίου είναι να αναδείξει και να συζητήσει τις σημαντικότερες πτυχές της φωνολογικής γραμματικής των φυσικών γλωσσών, φέρνοντας τον αναγνώστη σε επαφή με ένα ευρύ τυπολογικά φάσμα γλωσσικών συστημάτων. Από τους πρωταρχικούς επίσης στόχους του βιβλίου είναι να εξοικειώσει τον αναγνώστη με τους βασικούς φωνολογικούς όρους, με τις φωνολογικές διαδικασίες που απαντούν διαγλωσσικά και με τα θεωρητικά μοντέλα που καθόρισαν τον χαρακτήρα και την εξέλιξη του κλάδου.
Η συγγραφέας είναι καθηγήτρια Γλωσσολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του ΑΠΘ.
Μήτσος Παπανικολάου 1 × €20.00
Αιολική γη 1 × €24.50
Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ 1 × €10.80
Όπλα Μαθημαζικής Καταστροφής 1 × €22.50
Η γυναίκα της βιβλιοθήκης 1 × €14.00
Το Μαύρο Βιβλίο 1 × €20.70
Πρώτη του έτους 1 × €14.00
Στη μάχη του Μαραθώνα 1 × €9.00
ΤΟ ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΛ. ΠΑΛΛΗ 1 × €12.60
Να έχεις ή να είσαι; 1 × €15.00
Οι μεγάλες δίκες των αιώνων - Β΄ τόμος 1 × €20.00Υποσύνολο: €183.10
