€10.00
Η Εύα —μια ανήσυχη φοιτήτρια του τμήματος πλατωνικής φυσικής του πανεπιστημίου των καθαρών επιστημών (οι ονομασίες δικές της)— καταλαμβάνεται κάποια στιγμή από την «αμαρτωλή» περιέργεια του πραγματικού κόσμου και αποφασίζει να δραπετεύσει για λίγο από τα υψίπεδα της καθαρής θεωρίας, στα οποία κινείται η σχολή της, και να αφήσει την περιέργειά της να την οδηγήσει. Και ξεκινά τις αναζητήσεις της από τον έναστρο ουρανό. Θέλει ν’ αφεθεί στην παράξενη έλξη που αισθάνονταν πάντα οι άνθρωποι γι’ αυτόν και υπήρξε η κινητήρια δύναμη για να γεννηθεί η ιδέα της νομοκρατούμενης φύσης πρώτ’ απ’ όλα και η ίδια η επιστήμη στη συνέχεια.
Τούτο το βιβλίο δεν είναι παρά η ιστορία της Εύας και τριών φίλων-συμφοιτητών της που μοιράζονται τους προβληματισμούς της και πραγματοποιούν μαζί της ένα εξερευνητικό ταξίδι στον έναστρο ουρανό με μόνο εφόδιο στις αποσκευές τους τη στοιχειώδη λυκειακή μηχανική και οδηγό τα ερωτήματα που οι ίδιοι θέτουν στη διαδρομή.
Στη μάθηση —όπως και στην επιστήμη— πιο σπουδαίες είναι οι ερωτήσεις, όχι οι απαντήσεις: αυτό θα είναι το αγαπημένο τους σύνθημα στην πορεία. Το «δαγκωμένο μήλο που πέφτει» —το βιβλικό μήλο και το μήλο του Νεύτωνα μαζί— είναι το σκίτσο που θα εμπνευστεί η Εύα για να συμβολίσει το μόνο αυθεντικό κίνητρο της επιστήμης και της μάθησης: την έμφυτη περιέργεια του είδους μας για τον κόσμο. Για την Εύα, συμβολίζει επίσης το δημιουργικό σχολείο στο οποίο ονειρεύεται κάποτε να διδάξει.
Γραμμένο —στο μεγαλύτερο μέρος του— σε διαλογική μορφή, το βιβλίο απευθύνεται σε ανήσυχους εκπαιδευτικούς, σε πολίτες με γνήσιο ενδιαφέρον για την επιστήμη και, βέβαια, σε μαθητές ή φοιτητές που ασφυκτιούν —όπως κι οι ήρωες του βιβλίου— μέσα στη στειρότητα του τρόπου διδασκαλίας της επιστήμης στη χώρα μας.
Τα βασικά μέρη του βιβλίου είναι:
Ποιες ήταν οι απαρχές; Πώς απλώθηκε η σκοτεινή έκρηξη στη γερασμένη Ευρώπη; Ποια υπόσχεση ανατροπής πυροδότησε την απελπισμένη οργή; Τι ρόλο έπαιξε η θεωρία των δύο άκρων; Πώς σάρωσε τα πάντα ο αντισημιτισμός, η “συνωμοσία του αίματος”; Μπορούμε να αποδεχτούμε τον ελληνικό αντισημιτισμό, τη μυστική συνενοχή στο έγκλημα; Πώς μιλάμε για το Ολοκαύτωμα; Πού βρίσκεται η “κοινοτοπία του κακού”; Πού έκρυβε τις “γερμανικές στολές στη ναφθαλίνη” η μεταπολεμική Ακροδεξιά; Ζει η “Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών”; Γιατί έχει τόσο βάθος ο ελληνικός εθνικισμός; Ποια είναι η θεσμική συνενοχή στην ακροδεξιά βία; Ποια είναι σήμερα τα προσωπεία της Ακροδεξιάς; Πώς πνίγεται η δημοκρατία στον ηθικό πανικό και τα fake news; Γιατί κερδίζει έδαφος η Alt-Right; Πώς οικοδομείται μια ανελεύθερη δημοκρατία; Ποιο μήνυμα στέλνει εντέλει ο “αθώος αντιφασισμός” του Μεσοπολέμου;
Να μιλήσουμε για την Ακροδεξιά σαν να διηγούμαστε μια άγρια ιστορία για μεγάλα παιδιά. Να αναζητήσουμε απαντήσεις, να πάμε μπρος και πίσω στον χρόνο και στον χώρο, να κοιτάξουμε τα μάτια των ανθρώπων, να αντικρίσουμε τις ζοφερές όψεις της βίας. Να δούμε το σήμερα υπό το φως που δίνει η γνώση τού χθες, κι αντίστροφα. Γιατί “συνέβη, επομένως μπορεί να ξανασυμβεί”.
Ο φασισμός δεν είναι υπόθεση του παρελθόντος. Μια νέα έκφανση του ακροδεξιού φαινομένου ξετυλίγεται γύρω μας. Την έχουν ονομάσει μεταφασισμό. Αντλεί ιδέες και εργαλεία από το οπλοστάσιο του δεξιού εξτρεμισμού του Μεσοπολέμου, τη δημαγωγία, τον εθνικισμό, τον ρατσισμό. Αξιοποιεί ψηφιακά μέσα, διασπείρει fake news, δικτυώνεται. Σπέρνει το μίσος, πυροδοτεί συγκρούσεις, νομοθετεί τον νέο αυταρχισμό. Οι δημοκρατίες δοκιμάζονται.
Ο φασισμός στοχεύει πάντα στην καρδιά και το μυαλό όλων, αλλά περισσότερο των νέων. Τους διδάσκει να υποτάσσουν τους αδύναμους και να υποτάσσονται στους ισχυρούς· να αποτελούν υλικά μιας πυραμίδας φόβου και ανελευθερίας. Γίνεται ολοένα και πιο πιεστική η ανάγκη να μελετάμε, να γνωρίζουμε και να αναγνωρίζουμε το ακροδεξιό φαινόμενο. Αυτό τον σκοπό θέλει να υπηρετήσει το παρόν βιβλίο.
α ΞΥΠΝΗΜΑΤΑ, κλασικό πλέον βιβλίο, που ενέπνευσε μια κινηματογραφική ταινία, διασκευάστηκε για το θέατρο και το ραδιόφωνο και αποτέλεσε θέμα για πολλά τηλεοπτικά ντοκυμαντέρ, είναι ο συγκλονιστικός απολογισμός της κατάστασης μιας ομάδας είκοσι ασθενών που έγιναν κατατονικοί από την επιδημία ύπνωσης που σάρωσε τον κόσμο αμέσως μετά τον Αʹ Παγκόσμιο Πόλεμο. Και οι είκοσι ασθενείς πέρασαν σαράντα χρόνια σε νοσοκομεία και ιδρύματα, ακίνητοι και άλαλοι. Και ενώ δεν τους έλειπε η συνείδηση του κόσμου γύρω τους, δεν εκδήλωναν κανένα ενδιαφέρον για ό,τι συνέβαινε σε αυτόν. Μέχρι που ο δρ Σακς το 1969 τους χορήγησε το τότε νέο φάρμακο L-DOPA, το οποίο τους έβγαλε –προσωρινά– από τον επί δεκαετίες λήθαργό τους.
Ο συγγραφέας διηγείται τις συγκινητικές ιστορίες των ασθενών αυτών και την εκπληκτική μεταμόρφωσή τους χάρη στη θεραπεία. Το βιβλίο, που ο W.H. Auden αποκάλεσε «αριστούργημα», είναι μια παθιασμένη εξέταση γενικότερων θεμάτων για την υγεία, την ασθένεια, τον πόνο, τη φροντίδα και την ανθρώπινη κατάσταση.
«Τα Ξυπνήματα προέκυψαν από την πολύ βαθιά σύνδεσή μου ως γιατρού και ανθρώπου, τη βαθύτερη που έχω βιώσει, με τους ασθενείς που συνάντησα και έζησα μαζί τους, στο νοσοκομείο του Μπρονξ, μερικοί από τους οποίους ήταν καθηλωμένοι, ακίνητοι, σε ένα είδος έκστασης, για δεκαετίες. Η ημικρανία ήταν ακόμα στον ιατρικό κανόνα, αλλά στο βιβλίο ξέφυγα προς όλες τις κατευθύνσεις – την αλληγορία, τη φιλοσοφία, την ποίηση…» – OLIVER SACKS
Τα Ξυπνήματα κυκλοφόρησαν πρώτη φορά το 1973. Το 1990 εκδόθηκαν αναθεωρημένα, με νέα κείμενα για τις θεατρικές διασκευές τους, όπως για το θεατρικό έργο που ενέπνευσαν στον Χάρολντ Πίντερ, το A Kind of Alaska, και για την ταινία “Ξυπνήματα”, με πρωταγωνιστές τον Ρόμπερτ Ντε Νίρο και τον Ρόμπιν Ουίλλιαμς
Το βιβλίο αυτό είναι αφιερωμένο στους τρεις πρώτους επάρχους της Άνδρου, τον Γεώργιο Κλήρη, τον Κωνσταντίνο Ράδο και τον Ήβο Ρήγα. Νέοι άνθρωποι που οραματίστηκαν την εθνική ανεξαρτησία και την απελευθέρωση, στρατεύτηκαν στα ιδανικά του Αγώνα, υπηρέτησαν τους θεσμούς που δημιούργησε η επανάσταση· και εμπνεύστηκαν από αυτούς. Κοινό τους σχολείο η Φιλική Εταιρεία· μια μαθητεία που ενώ τους σφράγισε και δημιούργησε δεσμούς ζωής, όφειλε να παραμείνει στο ημίφως ακόμη και μετά την εδραίωση της επανάστασης. Κοινό τους στοιχείο επίσης η θητεία ως επάρχων στην Άνδρο, ένα νησί που η πορεία του στα χρόνια της επανάστασης ήταν παρόμοια αλλά και διακριτή από τα άλλα νησιά του Αιγαίου. Οι έντονες πολιτικές διεργασίες και οι κοινωνικές αντιπαραθέσεις, η σχέση των προκρίτων της Άνδρου με την κεντρική διοίκηση και οι διαδικασίες ενσωμάτωσης, η είσπραξη και διαχείριση των φορολογικών προσόδων, αλλά και η καθημερινότητα των κατοίκων στα χρόνια της επανάστασης είναι μερικά από τα θέματα που ανοίγονται στη συζήτηση. Στο βιβλίο περιλαμβάνονται και 80 ανέκδοτα μέχρι σήμερα τεκμήρια που σχετίζονται με τη θητεία τους στην Άνδρο.
Απόσταγμα, σχεδόν βιωματικό, από την πολύχρονη διδασκαλία μου στη Σορβόννη, το πόνημα αυτό απευθύνεται σε όσους από τους Νεοέλληνες ταλανίζονται με το πρόβλημα της ελληνικής ιστορικής συνέχειας και στους ξένους (κυρίως τους Δυτικοευρωπαίους και τους Αμερικάνους βλαστούς τους) που αρκούνται στην επιλεκτική γνώση του παρελθόντος τους.
Στόχος μου λοιπόν να βάλω, κατά το δυνατόν, έστω εκ του πλαγίου και λάθρα σχεδόν, το Βυζάντιο στη θέση που τα επιτεύγματά του μας υπαγορεύουν: να πω συνοπτικά, εννοώ, αυτά που το αναδεικνύουν ως την πρώτη ευρωπαϊκή αυτοκρατορία και που εξηγούν, όχι μόνο το πολιτιστικό μεγαλείο του (και αυτό ανεπαρκώς ακόμη γνωστό), αλλά και την ασυνήθη για παγκόσμια δύναμη (όπως ήταν κάποτε το Βυζάντιο) μακροβιότητά του.
Με αυτό το σκεπτικό ως προτεραιότητα, η επιλογή των θεμάτων που ανέπτυξα και ανέλυσα εδώ (πλην του ιστορικού πλαισίου που προτείνω σαν καμβά, θα έλεγα, του κεντήματος) σχετίζεται κυρίως με φαινόμενα μακράς διάρκειας, που μπορούν κάπως να ερμηνεύσουν αντιδράσεις ατομικές ή ομαδικές των Βυζαντινών απέναντι στις προκλήσεις του καιρού τους και ίσως και να εξηγήσουν το “Γιατί” της βυζαντινής πολιτικής εμβέλειας.
Ο ελέφαντας 1 × €9.00
Ρωμαϊκή Ιστορία, Α+Β 1 × €50.00
Φιλελευθερισμός 1 × €10.80
Αβεσσαλώμ, Αβεσσαλώμ! 1 × €20.00
Κατάλογος απολεσθέντων 1 × €16.20
Το κεφάλι του καθηγητή Dowell 1 × €16.20
ΒΑΡΔΑ ΦΟΥΡΝΕΛΟ 1 × €18.00Υποσύνολο: €140.20
