€6.30
Ομιλία στην Παλαιά Βουλή υπό την αιγίδα του συλλόγου “Φίλοι της βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας”.
Στη διάλεξη αυτή ο Δημήτρης Χριστοδούλου εστιάζει σε δύο από τις πιο σημαντικές μορφές της μαθηματικής επιστήμης, τον Ευκλείδη και τον Αρχιμήδη. Είναι οι στοχαστές που σημάδεψαν τα μαθηματικά και όχι μόνο, αφού η Ευκλείδια Γεωμετρία κυριαρχούσε μέχρι τα νεώτερα χρόνια, ενώ ο Αρχιμήδης έθεσε τις βάσεις του ολοκληρωτικού λογισμού και θεμελίωσε τα πεδία της οπτικής, της μηχανικής και της υδροστατικής, επιτυγχάνοντας στη διάρκεια μιας ζωής ό,τι χρειάστηκε χιλιετίες για να επιτευχθεί στο χώρο της γεωμετρίας. Η παρουσίαση του Ευκλείδη γίνεται μέσα από την ανάλυση βασικών θεωρημάτων του, ενώ γίνονται αναφορές σε προγενέστερούς του, προκειμένου να θεμελιωθεί η βαρύτητα των ανακαλύψεών του. Όσον αφορά τον Αρχιμήδη, από του σύνολο του έργου του, η ανάλυση επικεντρώνεται σε ένα από τα θεωρήματα για τη γεωμετρία της σφαίρας και στο πλέον εντυπωσιακό έργο του, την υδροστατική.
Διαθεσιμότητα: Διαθέσιμο κατόπιν παραγγελίας
Βιώνουμε μια τεχνολογική επανάσταση που εγείρει βαθιά ερωτήματα για το τι είναι “άνθρωπος”. Το σώμα και το μυαλό μας, που κάποτε τα θεωρούσαμε αποκλειστικά δικά μας, σύντομα θα αποτελούν εκφάνσεις μιας νοημοσύνης που δεν θα είναι ούτε φυσική ούτε τεχνητή. Πόσο συμβατή με τον άνθρωπο θα είναι μια μηχανή με νοημοσύνη ανώτερη από τη δική του; Θα συνυπάρξουμε ή μήπως, κάτω από την εξουσία της, θα καταρρεύσουν οι θέσεις εργασίας, οι ανθρώπινες σχέσεις, και ο ίδιος ο πολιτισμός μας; Ποιος, τελικά, θα κατέχει το “είναι” μας και τα δεδομένα του;
Ο Στιούαρτ Ράσελ -κορυφαίος επιστήμονας της Τεχνητής Νοημοσύνης, η “φωνή” της κατά κυριολεξία- περιγράφει πώς, μπροστά σε ένα μέλλον που έρχεται νωρίτερα απ’ όσο νομίζουμε, θα καταφέρουμε να αλλάξουμε πορεία προτού να είναι αργά.
Προδιαγράφει τρόπους σχεδιασμού συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης ασφαλών και ωφέλιμων για τον άνθρωπο. Προτείνει μηχανές που θα τις χαρακτηρίζει η αβεβαιότητα (η αμφιβολία) ως προς τους στόχους τους -στοιχείο θετικό, όχι σφάλμα της λειτουργίας τους- με επακόλουθο να συμμορφώνονται με τις επιθυμίες των ανθρώπων: θα ζητούν την άδειά τους, θα αποδέχονται διορθώσεις, θα τίθενται εκτός λειτουργίας, θα είναι ταπεινές, αλτρουιστικές, θα ανακαλύπτουν νέες δράσεις και, όπως κι εμείς, θα διαχειρίζονται τις γνώσεις τους και θα αποφασίζουν γρήγορα.
Θέτει το πλαίσιο ελέγχου της Τεχνητής Νοημοσύνης, με πρωταρχικό μέλημα ότι οι πράξεις των μηχανών θα οδηγούν στην επίτευξη των δικών μας στόχων, όχι των δικών τους.
Ο Ράσελ θεωρεί την υπερανθρώπινη Τεχνητή Νοημοσύνη ως υπαρξιακή απειλή για το είδος μας και παράλληλα την αναγνωρίζει ως το ύψιστο επίτευγμα του ανθρώπου. Ας ευχηθούμε ότι δεν θα είναι και το ύστατο.
Δεν υπάρχει ανθρώπινη κοινωνία δίχως μυστικά – χωρίς ραδιουργίες, συνωμοσίες, πολιτικές ίντριγκες, πισώπλατα μαχαιρώματα, πολέμους, οικονομικές ατασθαλίες ή κρυφές ερωτικές σχέσεις. Δεν είναι προς έκπληξη, λοιπόν, ότι η ιστορία των καλυμμένων μηνυμάτων και της μυστικής γραφής έχει τις ρίζες της στους αρχαιότερους πολιτισμούς.
Στο σύγχρονο κόσμο, τα πάντα γύρω μας είναι κρυπτογραφημένα. Για κάθε κλήση στο κινητό τηλέφωνό μας ή για κάθε ανάληψη μετρητών από ένα ΑΤΜ, βασιζόμαστε σε εκλεπτυσμένη ηλεκτρονική κρυπτογράφηση ώστε να αποκλείσουμε την πρόσβαση σε αδιάκριτα αφτιά και μάτια. Όμως, η ανάγκη για “μυστικότητα” δεν είναι φαινόμενο της εποχής μας. Εδώ και 4.000 χρόνια, οι κώδικες και τα κρυπτογράμματα παίζουν καθοριστικό ρόλο στην πολιτική, στον πόλεμο, στις δολοφονίες και στο έγκλημα.
Από την εποχή του Ιουλίου Καίσαρα μέχρι τη γερμανική μηχανή “Αίνιγμα”, και από τον Ψυχρό Πόλεμο μέχρι τους ιδιοφυείς επιστήμονες της σημερινής κβαντικής κρυπτογραφίας, η αέναη μάχη ανάμεσα σε κωδικοπλάστες και κωδικοθραύστες, κρύβει τους πιο ραδιούργους ανθρώπινους χαρακτήρες και τους πιο θρυλικούς κώδικες της Ιστορίας. Μυστικά μηνύματα καθορίζουν την έκβαση πολέμων, χτίζουν ή διαλύουν αυτοκρατορίες, διασώζουν ή καταδικάζουν ανθρώπους και καταστάσεις. Κάθε φορά που οι κρυπτογράφοι εφευρίσκουν έναν νέο κώδικα ή ένα κρυπτόγραμμα, οι κρυπταναλυτές “πέφτουν στο σκοτάδι”.
Κωδικοποιημένα μηνύματα, που έσπαζαν εύκολα ώς τώρα, γίνονται ξαφνικά ακατανόητα. Και η μάχη δεν τελειώνει ποτέ: με επιμονή και σκληρή δουλειά, οι κρυπταναλυτές βρίσκουν τελικά μια “ρωγμή στην πανοπλία”, και αρχίζουν να “ξηλώνουν” το κρυφό μήνυμα, μέχρι την αποκάλυψη. Το μυστικό και η δράση για την αποκάλυψή του αιχμαλωτίζει τη φαντασία, και εξηγεί την τακτική εμφάνιση αποκρυπτογράφων σε τηλεοπτικές και κινηματογραφικές ταινίες. Παράλληλα με τη συναρπαστική εξιστόρηση, αυτό το βιβλίο μάς δίνει την ευκαιρία να χρησιμοποιήσουμε οι ίδιοι τα σημαντικά εργαλεία της κρυπτογραφίας, και να δοκιμάσουμε την ευστροφία μας, μέσα από επτά δεξιοτεχνικά κρυπτογραφήματα που βρίσκονται στις τελευταίες σελίδες. Μπορούμε να τα επιλύσουμε με βάση τη γνώση που αποκομίζουμε από το κάθε κεφάλαιο.
Δύσκολη δουλειά! Χρειάζεται δημιουργική σκέψη, τύχη, επιμονή και όραμα.
Τι θα συμβεί αν το διαστημόπλοιό σας “πέσει” σε μια μαύρη τρύπα; Που βρίσκονται οι σκουληκότρυπες και που “τελειώνουν” τα όρια του Σύμπαντος; Πως σχετίζεται το “χρώμα” της νύχτας με τη Μεγάλη Έκρηξη; Πως είναι δυνατόν ορισμένα “αφθάδη”, αλλά “γοητευτικά”, κοσμικά σωματίδια να ταξιδεύουν στο χρόνο -μάλιστα να διασχίζουν την ατμόσφαιρά μας- αψηφώντας το “θάνατο”; Μήπως θα επιθυμούσατε να βρεθείτε κι εσείς κάπου “εκεί έξω” όπου συνυπάρχει το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον μας;
Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν άλλαξε ριζικά τη θεώρησή μας για το Σύμπαν με δύο εντυπωσιακές ιδέες.
Η πρώτη: τίποτε δεν κινείται ταχύτερα από το φως -το έσχατο όριο ταχύτητας. Ο χώρος και ο χρόνος διαπλέκονται αιώνια, δημιουργώντας τη μορφή του χωροχρόνου.
Η δεύτερη: ο χωροχρόνος (σαν τραμπολίνο) “ρυτιδώνεται” από το βάρος των αντικειμένων που ταξιδεύουν στο Σύμπαν και δέχεται απύθμενα “βαθουλώματα” δημιουργώντας τις μαύρες τρύπες. Όμως αυτή η συμπεριφορά του χωροχρόνου επιτρέπει κάτι που ούτε ο ίδιος ο Αϊνστάιν δεν είχε φανταστεί: το ταξίδι στο χρόνο.
Η πρόοδος της αστρονομίας μέσα στον 20ό αιώνα σημείωσε τεράστια άλματα: επιταχυνόμενη διαστολή του σύμπαντος, Μεγάλη Έκρηξη, µαύρες τρύπες, υπερκαινοφανείς αστέρες και τόσα άλλα. Ωστόσο, η αόρατη σκοτεινή ύλη, που είναι αναγκαία για να εξηγήσουμε την κίνηση των γαλαξιών, η αόρατη σκοτεινή ενέργεια, που είναι αναγκαία για να δικαιολογήσουμε την επιτάχυνση της διαστολής του σύμπαντος, αλλά και οι µαύρες τρύπες, που εξαφανίζουν τη συνήθη ύλη όπως ο ταχυδακτυλουργός εξαφανίζει έναν λαγό μέσα στο καπέλο του, διαμορφώνουν την εικόνα ενός σύμπαντος που αδυνατούμε να το συλλάβουμε, γιατί δεν μπορούμε να παρατηρήσουμε ολοένα και μεγαλύτερο τµήµα του.
Ρίχνοντας φως σε ό,τι προσφυώς ονομάζεται το μαύρο τρίγωνο της άγνοιάς µας, ο συγγραφέας προσπαθεί να εντοπίσει τις προκαταλήψεις που µας κρύβουν ένα τόσο μεγάλο μέρος του σύμπαντος, αναλύοντας μια σειρά από πιθανές αυταπάτες. Υπάρχει, πράγματι, έλλειμμα ύλης στο σύµπαν; Ενδέχεται οι παρατηρήσεις µας να είναι εσφαλμένες; Άραγε βλέπουμε τριδιάστατα ένα διδιάστατο ολογραφικό σύµπαν; Ή μήπως ζούμε μέσα σε μια μαύρη τρύπα συμπαντικών διαστάσεων, σε μια φυσαλίδα-σύµπαν ή σ’ ένα σύµπαν-νησί;
Σε τούτο το ιδιαίτερα εύληπτο βιβλίο, ο κορυφαίος αστροφυσικός Νταβίντ Ελμπάζ εξετάζει υπό ένα ολότελα διαφορετικό πρίσμα τα θεμελιώδη ερωτήματα που απασχολούν τη σύγχρονη κοσμολογία.
Το μεγάλο βιβλίο της τέχνης και της φύσης 1 × €15.93
Το μεγάλο βιβλίο των πουλιών 1 × €16.00
Αλλόκοτες συναντήσεις με φαντάσματα 1 × €11.25
Γλωσσίδια 1 × €16.00
Σ' αγαπώ λιγάκι… ως τον ουρανό! 1 × €12.00
Τι είναι τα αστέρια; 1 × €6.70
Λησμονία 1 × €13.00
Οι αντιφάσεις της Καινής Διαθήκης 1 × €12.00
ΓΚΙΑΚ 1 × €10.70
Τι είναι τα κακά; 1 × €6.70Υποσύνολο: €120.28
