€15.30
“Η ανθρωπολογία με απορρόφησε, επειδή ανοίγει παράθυρα σε άλλες δυνατές μορφές κοινωνικής ύπαρξης. Μας υπενθυμίζει συνεχώς πως ό, τι νομίζουμε δεδομένο για τις αντιλήψεις μας και τον τρόπο ζωής μας, έχει ρυθμιστεί με άλλους τρόπους σε άλλα μέρη και χρόνους”.
David Graeber
Ο ανθρωπολόγος David Graeber στο βιβλίο αυτό στοχάζεται γύρω από πέντε όρους που έχουν χρησιμοποιηθεί στην πολιτική και οικονομική θεωρία και έχουν αποτελέσει αφορμή για ουκ ολίγες αντιπαραθέσεις, ακόμα και για την ίδια τους τη σημασία.
Αξιοποιώντας το πλούσιο εθνογραφικό αρχείο που έχουμε στη διάθεσή μας σήμερα, δίνει απαντήσεις σε παλιά ερωτήματα και καταθέτει ερωτήματα για παλιές και σύγχρονες απαντήσεις, αναδεικνύει ζητήματα που αμφισβητούν πολλά από εκείνα που εμείς σήμερα θεωρούμε δεδομένα αναφορικά με τα αίτια και τους παράγοντες που έχουν οδηγήσει τον σύγχρονο ανθρώπινο πολιτισμό, σίγουρα όχι στην πρόοδο και την ευτυχία, αλλά σε ένα αδιέξοδο, όπου κάθε εναλλακτική δυνατότητα κοινωνικών σχέσεων δείχνει εντέχνως μη πραγματοποιήσιμη.
Στα τέλη του 20ού αιώνα πολλοί πίστεψαν ότι οι μακραίωνες συγκρούσεις που είχαν σημαδέψει τη νεότερη ευρωπαϊκή ιστορία ―με εμβληματικότερη απ’ όλες τη σύγκρουση μεταξύ δημοκρατικών και αντιδημοκρατικών καθεστώτων― είχαν πλέον λήξει οριστικά. Ζούσαμε, υποτίθεται, «το τέλος της ιστορίας»: το θρίαμβο της φιλελεύθερης δημοκρατίας. Δύο δεκαετίες αργότερα, η εποχή αυτή φαντάζει ήδη μακρινό παρελθόν. Η δημοκρατία στην Ευρώπη συναντά βαθύτατη αμφισβήτηση ― κι αυτό όχι μόνο στις νεοσύστατες δημοκρατικές πολιτείες, αλλά και στα παραδοσιακά προπύργιά της.
Το ξάφνιασμα που συνήθως προκαλεί το φαινόμενο αυτό οφείλεται στην ελλιπή κατανόηση της πραγματικής πολιτικής εξέλιξης της νεότερης Ευρώπης, υποστηρίζει η Σέρι Μπέρμαν, καθηγήτρια πολιτικής επιστήμης στο Κολλέγιο Μπάρναρντ του Πανεπιστήμιου Κολούμπια. Σχεδόν όλα τα δημοκρατικά κινήματα στην Ευρώπη αρχικά απέτυχαν, είτε καταρρέοντας κάτω απ’ το ίδιο τους το βάρος είτε υποκύπτοντας στις δυνάμεις της αντίδρασης και στην αποστασία των αρχικών τους συμμάχων. Η δημοκρατία υπήρξε σχεδόν πάντα εύθραυστη και απειλούμενη, γιατί η ίδια είναι από τη φύση της μια δύναμη απειλητική, ανατρεπτική, πολεμική.
Από τους αγγλικούς εμφυλίους πολέμους τον 17ο αιώνα και τη Γαλλική Επανάσταση ενάντια στο Παλαιό Καθεστώς, στις αποτυχημένες επαναστάσεις του 1848, την κατάρρευση των μεγάλων αυτοκρατοριών και το σχηματισμό των νεότερων ευρωπαϊκών κρατών, εν συνεχεία στην άνοδο του εθνικισμού και του κομμουνισμού και τη σχεδόν πλήρη ήττα της ευρωπαϊκής δημοκρατίας, ώς τον Β ́ Παγκόσμιο Πόλεμο ―τον μεγάλο ευρωπαϊκό εμφύλιο― και την πολιτική τάξη που διαμορφώθηκε σαν επακόλουθό του, το βιβλίο φτάνει μέχρι την πτώση των δικτατοριών της νότιας Ευρώπης και των καθεστώτων του υπαρκτού σοσιαλισμού, προσφέροντας όχι μόνο ένα εντυπωσιακό πανόραμα που τακτοποιεί και οριοθετεί τη χαώδη πολιτική ιστορία της νεότερης Ευρώπης, αλλά και μια διεισδυτική ερμηνεία του αντιδημοκρατικού ρεύματος που δείχνει σήμερα τα δόντια του.
Στα έργα επιστημονικής φαντασίας, οι άνθρωποι πολεμάνε τις μηχανές στο όνομα της ελευθερίας και της ατομικότητας, όμως αυτοί οι ανθρωπιστικοί μύθοι είναι από καιρό ξεπερασμένοι.
Μπορεί η νεωτερική εποχή να έβαλε τον άνθρωπο στη θέση του Θεού, μπορεί τον προηγούμενο αιώνα η ανθρωπότητα να έθεσε υπό έλεγχο το λιμό, τις επιδημίες και τον πόλεμο σήμερα όμως, που έχει βαλθεί να νικήσει τα γηρατειά και το θάνατο και να βρει το κλειδί της ευτυχίας, νέες θεϊκές δυνάμεις δημιουργίας και καταστροφής παίρνουν τη σκυτάλη. Όσο αποκωδικοποιούμε τη δομή του εγκεφάλου και τον γενετικό μας κώδικα χάρη στη βιοτεχνολογία, την τεχνητή νοημοσύνη και την επεξεργασία Μεγάλων Δεδομένων, η αυθεντία θα περνάει σε εξωτερικούς αλγόριθμους και οι περισσότεροι άνθρωποι θα γίνονται οικονομικά και πολιτικά ανίσχυροι. Όταν το έξυπνο κινητό μου θα με γνωρίζει καλύτερα απ’ ό, τι εγώ και ο Μεγάλος Αδελφός θα μπορεί να παίρνει τις καλύτερες αποφάσεις για λογαριασμό μου, οι δημοκρατικές εκλογές, η ελεύθερη αγορά και οι ίδιοι οι άνθρωποι θα είναι εξίσου παρωχημένοι με τα πέτρινα μαχαίρια και τις κασέτες ήχου. Αν ο 19ος αιώνας, με τη Βιομηχανική Επανάσταση, έφερε την εργατική τάξη, ο 21ος θα δημιουργήσει μια νέα τεράστια “άχρηστη τάξη”.
Μετά από 50.000 χρόνια, ο Χόμο σάπιενς (έμφρων άνθρωπος) θα δώσει τη θέση του στον Χόμο ντέους (άνθρωπο-θεό) κι ο κόσμος θα αποκτήσει νέους αφέντες.
Τι ακριβώς αντίκρυσε ο δημοσιογράφος της Toronto Daily Star Έρνεστ Χέμινγουεϊ έξω από την Αδριανούπολη, στην Ανατολική Θράκη, το 1922; Αμέτρητες οι σπαραξικάρδιες σκηνές μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, όταν Ελλάδα και Τουρκία άλλαξαν για πάντα μορφή και σύσταση ως κράτη.
Το βιβλίο του Νορβηγού δημοσιογράφου και συγγραφέα Στίαν Μπρούμαρκ διερευνά τις συνέπειες της υποχρεωτικής ανταλλαγής πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, μιας ιδέας που συνέλαβε, οργάνωσε κι εκτέλεσε ο τότε Ύπατος Αρμοστής της Κοινωνίας των Εθνών για τους Πρόσφυγες –και κάτοχος του Νομπέλ Ειρήνης– Νορβηγός εξερευνητής, Φρίντγιουφ Νάνσεν.
Μέσα από δεκάδες συνεντεύξεις και εκτεταμένη βιβλιογραφική έρευνα ο Μπρούμαρκ ψηλαφεί το τραύμα που εξακολουθούν να αισθάνονται σήμερα Έλληνες και Τούρκοι ως αποτέλεσμα της βίαιης μετακίνησης 1,6 εκατομμυρίων ανθρώπων από τη μία μεριά του Αιγαίου στην άλλη. Ταξιδεύει στην Ελλάδα και την Τουρκία, επισκέπτεται την Κωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη, το Αϊβαλί, την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, τη Χαλκιδική, τη Μυτιλήνη, σε μια προσπάθεια να δει το ανθρώπινο κόστος που προσπάθησε να μετριάσει πριν από εκατό ολόκληρα χρόνια ο συμπατριώτης του Νάνσεν. Μπορεί τέτοιες ιστορίες να έχουμε ακούσει όλοι – όμως η ματιά ενός τρίτου, ενός ανθρώπου που έχει αγαπήσει την Ελλάδα και την Τουρκία, φέρνει στο φως αναπάντεχα ευρήματα για τα όρια της μνήμης και της πολιτικής, για τον τρόπο που καθένας από εμάς αντιμετωπίζει το συμβάν που καθόρισε ριζικά τα εθνικά αφηγήματα των δύο χωρών.
Ο Μπρούμαρκ ασχολείται με την Ιστορία, ασχολείται όμως περισσότερο με το παρόν και το μέλλον: Πώς βλέπουν οι Έλληνες τους Τούρκους και οι Τούρκοι τους Έλληνες; Και τι ρόλο μπορεί να παίξει στη συνύπαρξη των δύο λαών το αμοιβαίο προσφυγικό τραύμα;
Ιχνηλατώντας τον δρόμο που επέλεξαν οι Ζαπατίστας και οι Βολιβιανοί κοκαλέρος προς την κοινωνική αλλαγή, το πολυεπίπεδο βιβλίο του Λεωνίδα Οικονομάκη φέρνει στο φως άγνωστες πλευρές της ιστορίας των δύο κινημάτων, τις αναλογίες και τις διαφορές τους, για να καταδείξει τις κρίσιμες συγκυρίες που καθόρισαν την πορεία τους. Η μελέτη του Οικονομάκη εμβαθύνει με τρόπο πρωτόγνωρο στη διαδικασία μέσω της οποίας τα κινήματα καταλήγουν στις στρατηγικές επιλογές τους, εξερευνώντας διεξοδικά τις παραμέτρους που επηρεάζουν και διαμορφώνουν τις αποφάσεις τους. Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας αποτελεί καρπό μιας συναρπαστικής έρευνας πεδίου 8 ετών, η οποία αναδεικνύει μαρτυρίες και γεγονότα που έχουν παραδόξως αγνοηθεί από την επίσημη βιβλιογραφία. Μία έκδοση που θα ενθουσιάσει τόσο τους κοινωνικούς και πολιτικούς επιστήμονες όσο και τον απλό αναγνώστη που επιθυμεί να ανακαλύψει την ιστορία των (επαναστατικών και μη) κινημάτων της Λατινικής Αμερικής.
Η Πολιτεία 1 × €13.30
Χειρότερα Κι Από Σκυλιά 1 × €17.10
Μοιρολόι για τον Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας 1 × €13.50
Γείρε, πέσε, σήκω 1 × €15.75
Ένα παιδί μετράει τ’ άστρα 1 × €17.00
Θραύσματα από τη ζωή τριών φίλων 1 × €12.15
Ο άνθρωπος που γελά 1 × €15.00
Φυγή στο σκοτάδι 1 × €9.50
ΝΕΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ 1 × €10.00
Χάκα 1 × €16.70Υποσύνολο: €140.00
