€7.20
Οι Ουπανισάδες είναι τα ιερά ινδουιστικά κείμενα που συνοδεύουν τις Βέδες, τις ιερές σανσκριτικές γραφές, συμπυκνώνοντας το νόημά τους σε μορφή φιλοσοφικής διδασκαλίας – γι’ αυτό είναι γνωστές και ως “Βεντάντα”, που σημαίνει το “τέλος” ή τον “τελικό σκοπό” της σοφίας (Βέδα θα πει “σοφία”). Και σε τι συνίσταται η αρχαία ινδουιστική διδασκαλία;
Σε τίποτε άλλο πέρα από την αποστολή του ανθρώπου να απαλλαγεί απ’ όλες τις “πλασματικότητες” αυτού του κόσμου (τη μακροζωία, την ευμάρεια, τη στείρα νοητική λειτουργία κ.ο.κ.) και μέσω της υπερθετικής γνώσης του εαυτού να ενωθεί με τη θεϊκή συνείδηση, αυτή που διαπερνά και αποτελεί ολόκληρο το σύμπαν: “Ο άνθρωπος που έχει μορφή πεθαίνει, όχι όμως και αυτό που κατοικεί μέσα του”
Στο πρώτο κείμενο, ο Ζιράρ συμπυκνώνει τη θεωρία της μιμητικής επιθυμίας, που αποτελεί τη δική του συνεισφορά όχι μόνο στην κριτική της λογοτεχνίας -αυτό θα ήταν ένα πολύ στενό πλαίσιο-, αλλά και στην ιστορία της βίας, της θρησκείας και της επιθυμίας. Φραγμός στην ανθρώπινη επιθυμία δεν υπάρχει; όσα επιδιώκει ένα μεμονωμένο μέλος της κοινότητας μπαίνουν στο στόχαστρο των υπολοίπων. Και ακριβώς επειδή οι άλλοι τα εποφθαλμιούν, εκείνος τα λατρεύει διπλό. Διαφαίνεται εδώ το περίφημο “μιμητικό τρίγωνο”, που συνδέει τον επιθυμούντο, το επιθυμούμενο αντικείμενο και τον μεσολαβητή-πρότυπο.
Το δεύτερο κείμενο αφορά ένα γνωστό από τη βιβλιογραφία συνέδριο στο οποίο συμμετείχε ο Ζιράρ, αλλά ταυτόχρονα την άγνωστη εν πολλοίς συνάντησή του με τον Κορνήλιο Καστοριάδη. Στο Δεκαήμερο του Σεριζύ, με θέμα την “Αυτοοργάνωση”, οι δυο τους συγκρούονται για την ενδεχομενικότητα στις ανθρώπινες υποθέσεις. Ο καθολικός Ζιράρ -ο ίδιος τοποθετεί τη μεταστροφή του από τον σκεπτικισμό στον χριστιανισμό το 1958- απέναντι στον μαχητικό άθεο Καστοριάδη. Ο αφηγητής του Ιερού εντός της κοινωνίας απέναντι στον εισηγητή της αυτονομίας, που εξορίζει τη θρησκεία. Ο ντετερμινιστής, που αναζητά υπεριστορικούς κανόνες για τη θέσμιση των κοινωνιών, και ο υπέρμαχος του πολιτικού αναστοχασμού και της πράξεως.
Η ευθεία επικοινωνία είναι για το Θεάνθρωπο κάτι αδύνατο, διότι, στο βαθμό που είναι σημείο αντιλεγόμενο, δεν μπορεί να πει τον εαυτό του ευθέως […]· Μόλις πάψουμε […] να προσλαμβάνουμε την ανακοίνωση αποκλείοντας αυτόν που την κάνει, μόλις τον λάβουμε υπόψη μας, και αυτός είναι ο θεάνθρωπος, ένα σημείο, ένα σημείο αντιλεγόμενο, αμέσως η ευθεία ανακοίνωση γίνεται αδύνατη, όπως ήταν και για τους συγχρόνους του. […]
Το Πνεύμα είναι η άρνηση του απευθείας άμεσου. Αν ο Χριστός είναι αληθινός θεός, πρέπει να είναι αγνώριστος, ντυμένος την αγνωρισία, και αυτό είναι η άρνηση της ευθύτητας. Άμεσα αναγνωρίσιμο είναι το είδωλο. Οι άνθρωποι μετατρέπουν το Χριστό σε είδωλο, και νομίζουν ότι δείχνουν πόσο σοβαροί είναι. Παίρνουν την ευθεία δήλωση και φτιάχνουν με τη φαντασία τους ένα χαρακτήρα που της αντιστοιχεί (κατά προτίμηση συναισθηματικό, με ευγενικό παρουσιαστικό, φιλικό βλέμμα, ή οτιδήποτε άλλο μπορεί να σκεφτεί ένας ανόητος πάστορας), και μετά είναι απευθείας συνολικά βέβαιο ότι ο Χριστός είναι Θεός.
Τι απαίσια, συναισθηματική επιπολαιότητα! Όχι, δεν γίνεται κανείς Χριστιανός έτσι φτηνά: Είναι το σημείον το αντιλεγόμενον, και οι ευθείες δηλώσεις του είναι μόνο για να σας γίνει αναπόφευκτος και να αντιμετωπίσετε το σκάνδαλο της αντιλογίας, για να φανερωθούν οι σκέψεις της καρδιάς σας καθώς επιλέγετε αν θα πιστέψετε ή όχι.
Σ’ αυτό το αγέραστο βιβλίο ―μια σειρά διαλέξεων στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϋ απευθυνόμενων σε μη ειδικούς―, ο Αντρέ-Ζαν Φεστυζιέρ, ένας απ’ τους διαπρεπέστερους ιστορικούς της αρχαιοελληνικής φιλοσοφίας και θρησκείας, αναδεικνύει μια παραγνωρισμένη, αν και θεμελιώδη, όψη της πνευματικής ζωής των αρχαίων Ελλήνων: την προσωπική, αδιαμεσολάβητη σχέση του πιστού με τον θεό του, έξω από το πλαίσιο της δημόσιας λατρείας: ψυχή προς ψυχή, καρδιά προς καρδιά, «μόνος προς μόνον».
Αντλώντας παραδείγματα απ’ όλο το εύρος της αρχαιοελληνικής γραμματείας ―από τα ομηρικά έπη μέχρι την ύστερη αρχαιότητα―, ο Φεστυζιέρ δείχνει τους αρχαίους Έλληνες να αντιμετωπίζουν τους θεούς τους όχι σαν σύμβολα αισθητικά αλλά σαν ζωντανές υπάρξεις. Τους βλέπουμε να διψούν και να πεινούν για το θείο· να νιώθουν ότι οι θεοί τούς νοιάζονται· και να προσεύχονται στον θεό τους με τον τρόπο που απευθύνεσαι σ’ έναν φίλο.
Ο Ιππόλυτος του Ευριπίδη βρίσκει την ευτυχία στο πλευρό της αγαπημένης του Άρτεμης. Στον Αισχύλο και τον Σοφοκλή, η βαθιά απαισιόδοξη αίσθηση της ζωής εξισορροπείται από μια ακλόνητη πίστη στη δικαιοσύνη του Δία. Με τον Πλάτωνα διατυπώνεται το μεγάλο όραμα της φυγής προς το θείο και της ομοιώσεως μαζί του. Στους Στωικούς, πάλι, αρθρώνεται η ιδέα της ελεύθερης συγκατάθεσης σ’ ένα θεϊκό σχέδιο που υπερβαίνει τα επιμέρους άτομα κι αγκαλιάζει ολόκληρη την οικουμένη. Με το μεγάλο ρεύμα του αρχαίου αναχωρητισμού, ο άνθρωπος αποσύρεται απ’ την κοινότητα για να βρεθεί κοντά στον θεό, ενώ στην ελληνορωμαϊκή εποχή συναντάμε την ολοκληρωτική αφοσίωση σ’ έναν θεό σωτήρα κι ελευθερωτή που απευθύνει προσωπικό κάλεσμα στον λάτρη του. Τέλος, στα μεγάλα φιλοσοφικοθεολογικά συστήματα της ύστερης αρχαιότητας κυριαρχεί το μυστικό ταξίδι της ανάβασης της ψυχής στον θεό και της άρρητης ένωσης μαζί του.
Καρδιά σκύλου 1 × €9.00
Όταν έκλαψε ο Νίτσε 1 × €20.70
Το Μαύρο Βιβλίο 1 × €20.70
Το Κρασί των Δειλών 1 × €10.00
Το απόκρυφο ημερολόγιο της Σάλλυ Μάρα 1 × €12.50
Οι Κορυφές Της Ζωής 1 × €18.00
Ξενοδοχείο Metropol 1 × €16.00
Οι Μεγάλες 'Ωρες της Ανθρωπότητος 1 × €7.00
Βάρδια 1 × €15.30
Έλληνες Ναυτικοί Στον Πρώτο Περίπλου Της Γης 1 × €9.00
Η ανθρώπινη κατάσταση 1 × €20.60
Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ 1 × €14.40Υποσύνολο: €173.20
