€12.96
Τα κείμενα που απαρτίζουν τον τόμο αυτό, κείμενα για την παιδεία, την οικογένεια και τους νέους, ξεκινούν όλα από την πεποίθηση ότι ο άνθρωπος είναι ένα πλάσμα που κατά βάθος δυστυχεί όταν οι καταστάσεις τον σέρνουν πίσω τους. Αντίθετα, αυτό που θα τον ύψωνε στα μάτια του και θα του έδινε μια αίσθηση πληρότητας είναι το να επιχειρούσε ο ίδιος να χαράζει την πορεία του – ανεξάρτητα από το πόσο θα το κατόρθωνε. Είναι ζήτημα τιμής –υπαρξιακής πιο πολύ παρά ηθικής– να έχει κανείς το κουράγιο και τη θέληση να σχεδιάζει τη ζωή του και να παίρνει τις ανάλογες αποφάσεις. Για να αποφασίζει, όμως, πρέπει να γνωρίζει. Εκεί είναι το αγκάθι.
Χωρίς περιστροφές, η εποχή μας διαμηνύει στον άνθρωπο πως δε χρειάζεται να αποφασίζει, ούτε, εξάλλου, θα ήταν ικανός να το πράξει. Συνεπώς, οι απαιτήσεις του για γνώση πρέπει να περικοπούν. Δεν είναι όμως κατάφωρος σαρκασμός από τη μια η σύγχρονη κοινωνία να παρέχει άπειρα τεμάχια γνώσεων και πληροφοριών και από την άλλη να ειδοποιεί τους παραλήπτες πως είναι μάταιο να ελπίζουν στη συναρμολόγηση των τεμαχίων;
Διαθεσιμότητα: Διαθέσιμο κατόπιν παραγγελίας
Οία κεφαλή και εγκέφαλον ουκ είχε
Το εξής νοστιμώτατον εξεδικάσθη εν τω ενταύθα πταισματοδικείω. Ο κ. Α. Πετσάλης κατεμήνυσε τους κρεοπώλας Γ. Παπαδόπουλον ή Ντιρίκον και Νικόλ. Κακόν πωλήσαντας αυτώ κεφαλήν αρνίου άνευ μυελού, ον είχον υπεξαιρέσει κλείσαντες το κρανίον τεχνηέντως κατόπιν! Το πταισματοδικείον κατεδίκασεν αυτούς ερήμην εις κράτησιν τριών εβδομάδων εκάτερον.
– Νέα Εφημερίς
ΕΤOΣ ΙΒ΄, ΑΡΙΘ. 169
Παρασκευή 18 Ιουνίου 1893
Η εφημερίδα Ραμπαγάς τον Ιούνιο του 1882 ανακοινώνει ότι λόγω του πολλαπλασιασμού των λωποδυτών πολίτες αποφάσισαν να συστήσουν Σύλλογον αντιλωποδυτικόν. Κάθε μέλος φέρει επί της ράχης του πινακίδα όπου ευκρινώς αναγράφεται η φράση Απαγορεύεται η προσέγγισις. Οι λωποδύτες απαντούν με τη σύσταση δικού τους σωματείου. Κάθε μέλος φέρει επί του στήθους την επιγραφή: Άρπαξε να φας και κλέψε νάχης.
Οι άνθρωποι διασταυρώθηκαν στους δρόμους και στις συνοικίες, έδωσαν τον παλμό της καθημερινότητας, ζωγράφισαν με τα θερμά και ψυχρά χρώματα των συναισθημάτων τους, ξανά και ξανά, το μεταβαλλόμενο τοπίο της πόλης. Έπαιξαν ρόλους πρωταγωνιστών ή βουβών προσώπων, δυναμικών ή απαθών θεατών, ενορχηστρώθηκαν στο ανώνυμο πλήθος των επωνύμων μελών της κοινότητας. […]
Το πρόσωπο της Αθήνας θα ήταν άχρωμο, με το βλέμμα κενό, χωρίς την παρουσία τους, τις ιστορίες τους, τις ζωές τους. Η Ιστορία έχει ανάγκη τη μικροϊστορία, πτυχές της οποίας αποτυπώνονται εν θερμώ στις στήλες των εφημερίδων και εγγράφονται στη συλλογική μνήμη· τη μνήμη της πόλης.
Η δυτική κουλτούρα ποτέ δεν σταμάτησε να αναπαριστά τη συνταρακτική δύναμη με την οποία ο έρωτας εισβάλλει στις ζωές των ανθρώπων, τη μυθική εκείνη στιγμή που γνωρίζουμε ότι κάποιος προορίζεται για εμάς, το ρίγος που μας διατρέχει στην απλή σκέψη του άλλου ή της άλλης. Ωστόσο, αυτή η κουλτούρα που μιλά τόσο πολύ για τη γέννηση του έρωτα, είναι δυσανάλογα λιγότερο ομιλητική για τον θάνατο του έρωτα και τη διάλυση των σχέσεων, για όλες εκείνες τις -εξίσου μυστήριες- στιγμές που διστάζουμε ή αποφεύγουμε να ερωτευτούμε.
Στην πρωτότυπη αυτή μελέτη, η φημισμένη κοινωνιολόγος Eva lllouz ανατέμνει το φαινόμενο της “αποδέσμευσης από τον έρωτα”, όχι όμως από ψυχολογική σκοπιά, αλλά εντάσσοντάς το σε μια ευρύτερη κοινωνιολογία των αρνητικών σχέσεων: Εάν ο έρωτας ταυτιζόταν κάποτε με την ελευθερία σύναψης σεξουαλικών και συναισθηματικών δεσμών κατά βούληση, στις μέρες μας διέρχεται μια νέα φάση που χαρακτηρίζεται από την ελευθερία της αποχώρησης, της απόσυρσης και της απόρριψης – της μη-επιλογής. Η εξάπλωση της καταναλωτικής κουλτούρας και της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας της αγοράς, η εξέλιξη της τεχνολογίας ως κατεξοχήν διαμεσολαβητικής δομής των σύγχρονων σχέσεων και η διείσδυση του καπιταλισμού στις βαθύτερες εσοχές της υποκειμενικότητας είναι, κατά την lllouz, οι κύριες αιτίες που ευθύνονται για τον μετασχηματισμό του έρωτα στην υστερονεωτερική εποχή.
Μελετώντας μια σειρά φαινομένων και πρακτικών που συνιστούν εκφάνσεις του μετασχηματισμού αυτού (βραχύβιες σχέσεις, περιστασιακό σεξ, ιστότοποι γνωριμιών, sexting, ghosting), καθώς και τον αντίκτυπο τους στην αίσθηση αξίας του ατόμου και στις σχέσεις των φύλων, η Eva lllouz καταδεικνύει την ανάγκη άρθρωσης μιας νέας κοινωνιολογίας της αβεβαιότητας και ολοκληρώνει την τοιχογραφία των σύγχρονων ερωτικών σχέσεων που ξεκίνησε με το Γιατί πληγώνει ο έρωτας.
“Το έργο της Eva lllouz συνδυάζει τη θεωρητική εμβάθυνση με τη διεισδυτική ματιά στις ουσιώδεις εξελίξεις της σύγχρονης κουλτούρας. […] Το Τέλος του έρωτα, καρπός είκοσι ετών προβληματισμού για την αναπόδραστη συνύφανση του καταναλωτικού καπιταλισμού με το πεδίο των συναισθημάτων κατά τον 21ο αιώνα, αποδεικνύει στους αναγνώστες γιατί η lllouz συγκαταλέγεται μεταξύ των σημαντικότερων στοχαστριών της γενιάς της”. (Susan Neiman, πρώην καθηγήτρια Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Γέιλ και στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ)
Στο πρώτο κείμενο, ο Ζιράρ συμπυκνώνει τη θεωρία της μιμητικής επιθυμίας, που αποτελεί τη δική του συνεισφορά όχι μόνο στην κριτική της λογοτεχνίας -αυτό θα ήταν ένα πολύ στενό πλαίσιο-, αλλά και στην ιστορία της βίας, της θρησκείας και της επιθυμίας. Φραγμός στην ανθρώπινη επιθυμία δεν υπάρχει; όσα επιδιώκει ένα μεμονωμένο μέλος της κοινότητας μπαίνουν στο στόχαστρο των υπολοίπων. Και ακριβώς επειδή οι άλλοι τα εποφθαλμιούν, εκείνος τα λατρεύει διπλό. Διαφαίνεται εδώ το περίφημο “μιμητικό τρίγωνο”, που συνδέει τον επιθυμούντο, το επιθυμούμενο αντικείμενο και τον μεσολαβητή-πρότυπο.
Το δεύτερο κείμενο αφορά ένα γνωστό από τη βιβλιογραφία συνέδριο στο οποίο συμμετείχε ο Ζιράρ, αλλά ταυτόχρονα την άγνωστη εν πολλοίς συνάντησή του με τον Κορνήλιο Καστοριάδη. Στο Δεκαήμερο του Σεριζύ, με θέμα την “Αυτοοργάνωση”, οι δυο τους συγκρούονται για την ενδεχομενικότητα στις ανθρώπινες υποθέσεις. Ο καθολικός Ζιράρ -ο ίδιος τοποθετεί τη μεταστροφή του από τον σκεπτικισμό στον χριστιανισμό το 1958- απέναντι στον μαχητικό άθεο Καστοριάδη. Ο αφηγητής του Ιερού εντός της κοινωνίας απέναντι στον εισηγητή της αυτονομίας, που εξορίζει τη θρησκεία. Ο ντετερμινιστής, που αναζητά υπεριστορικούς κανόνες για τη θέσμιση των κοινωνιών, και ο υπέρμαχος του πολιτικού αναστοχασμού και της πράξεως.
Στο λυκόφως του περασμένου αιώνα, στις 18 Μαρτίου 1871, εγκαθιδρύθηκε η Κομμούνα του Παρισιού. Στις 28 Μαΐου του ίδιου χρόνου η Κομμούνα συντριβόταν και πνιγόταν στο αίμα. Όλο κι όλο είχε ζήσει εβδομήντα μέρες. Κι όμως, έμεινε στην παγκόσμια ιστορία σαν μεγάλος σταθμός της ανθρωπότητας. Όχι μονάχα γιατί αποτελούσε τη μεγάλη, αστραφτερή επίθεση των προλετάριων για την κατάκτηση του ουρανού, μα βασικά γιατί άνοιγε τον δρόμο, έκανε την αρχή, για την ποιοτικά καινούργια εξέλιξη της ανθρωπότητας. (ΝΙΚΟΣ ΨΥΡΟΥΚΗΣ)
Εκατόν πενήντα χρόνια μετά την Παρισινή Κομμούνα, τα κείμενα που περιλαμβάνονται στον ανά χείρας τόμο αποτυπώνουν τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίστηκε η Κομμούνα τόσο από τους συγχρόνους της όσο και από τους κομμουνιστές πριν κατακτήσουν την εξουσία στη Ρωσία, αλλά και μετά, όταν η επανάσταση είχε γίνει πλέον καθεστώς. Η διαφορετική εστίαση κάθε εποχής αντανακλά τις διαφορετικές προτεραιότητες σε ζητήματα όπως αυτό του αποικιοκρατούμενου κόσμου και της στάσης του επαναστατημένου προλεταριάτου απέναντί του. Αυτό που φαίνεται να μην απασχολεί ιδιαίτερα τον Μαρξ, οι Σοβιετικοί ιστορικοί της μεταπολεμικής εποχής, όταν το ζήτημα της αποαποικιοποίησης ήταν επίκαιρο, το επισημαίνουν ως παράγοντα αποτυχίας του κινήματος της Κομμούνας, κάτι που κάνει και ο Νίκος Ψυρούκης, στο δικό του κείμενο, σε μια εποχή που ο πόλεμος του Βιετνάμ έληγε με την ήττα της αμερικανικής υπερδύναμης.
Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ 1 × €10.80
Η «άδηλος» ιστορία του ιατροφιλόσοφου Ευστάθιου 1 × €22.50
Εισαγωγή στη Φιλοσοφία 1 × €12.00
Θραύσματα από τη ζωή τριών φίλων 1 × €12.15
Επιδημίες και κοινωνία 1 × €29.00Υποσύνολο: €86.45
