€16.00
Ποια είναι η Μιχαλού και γιατί της χρωστάμε; Υπάρχουν πράσινα άλογα, και αν όχι, πώς εξηγείται η σχετική έκφραση; Γιατί δίνουμε τα παπούτσια στο χέρι; Από πού προήλθε η έκφραση “περνάει ζωή χαρισάμενη”; Ποιος έχασε τ’ αυγά και τα καλάθια; Γιατί όσοι έρχονταν από την Πόλη έβαζαν κανέλα στην κορφή; Σε ποια αρχαία πηγή ανάγονται εκφράσεις όπως “αντί πινακίου φακής”, “φωνή βοώντος εν τη ερήμω”, “ήξεις αφήξεις”, “εξ απαλών ονύχων”; Η απάντηση σε αυτά και σε πολλά άλλα ερωτήματα βρίσκεται σε τούτο εδώ το βιβλίο, τα “Λόγια του αέρα” του Νίκου Σαραντάκου. Όχι σε όλα τα ερωτήματα όμως υπάρχουν και θέματα στα οποία η έρευνα δεν έχει ακόμα βρει την απάντηση, και ο συγγραφέας έχει την εντιμότητα να το αναγνωρίσει και απλώς να παραθέσει τις επικρατέστερες εκδοχές (κάποτε και τη δική του).
Οι παγιωμένες εκφράσεις είναι ένα ελκυστικό κομμάτι της ελληνικής και κάθε άλλης γλώσσας δίνουν χρώμα και πλούτο στη γλώσσα, επιτρέπουν να εκφρασθούν λεπτές αποχρώσεις, ενώ συχνά ακόμα και η ιστορία της γέννησής τους είναι γοητευτικά ενδιαφέρουσα.
Ο Νίκος Σαραντάκος παρουσιάζει χίλιες και μία τέτοιες εκφράσεις: παραθέτει τον ορισμό τους, ανιχνεύει την προέλευσή τους, βρίσκει αντιστοιχίες σε άλλες γλώσσες ή στα αρχαία και παλαιότερα ελληνικά. Τέλος, έχοντας αποδελτιώσει εκατοντάδες έργα της νεοελληνικής λογοτεχνίας, παραθέτει ένα ή περισσότερα λογοτεχνικά αποσπάσματα για κάθε έκφραση, δίνοντας στον αναγνώστη την ευκαιρία να γευτεί ζωντανά και συχνά έξοχα δείγματα λόγου, από τον Μακρυγιάννη και τον Παπαδιαμάντη έως τον Καραγάτση, τον Ταχτσή και τους νεότατους συγγραφείς. Αποτέλεσμα είναι ένα βιβλίο που συνδυάζει την εγκυρότητα των πληροφοριών με το τερπνό ύφος, ένα λεξικό που φιλοδοξεί να διαβαστεί σαν ανάγνωσμα
Το βιβλίο απευθύνεται πρωτίστως σε φοιτητές και φοιτήτριες γλωσσολογίας που επιθυμούν να λάβουν είτε εισαγωγικές είτε πιο εξειδικευμένες γνώσεις για το επιστημονικό πεδίο της φωνολογίας. Θα μπορούσε, επίσης, να αποτελέσει χρήσιμο ανάγνωσμα για εκπαιδευτικούς που ασχολούνται με θέματα γλώσσας, για τους ειδικούς σε φωνολογικές διαταραχές και για όσους έχουν ευρύτερο ενδιαφέρον για το πεδίο της φωνολογίας. Αναμφίβολα, το εύρος των φωνολογικών δεδομένων είναι αρκετά μεγάλο και τα θεωρητικά μοντέλα που έχουν προταθεί για την ανάλυσή τους ποικίλα και πολυσχιδή. Επιλέξαμε ωστόσο να εστιάσουμε σε φαινόμενα και διαδικασίες, η μελέτη των οποίων συνετέλεσε να οριστεί τι συνιστά φωνολογικό πρόβλημα και οδήγησε στην ανάπτυξη εμπνευσμένων θεωρητικών πλαισίων για την ερμηνεία και ανάλυσή τους.
Παρότι το επίκεντρο σε αρκετά κεφάλαια είναι η ελληνική, με αναφορά συχνά και στις διαλεκτικές της ποικιλίες, η κύρια επιδίωξη του βιβλίου είναι να αναδείξει και να συζητήσει τις σημαντικότερες πτυχές της φωνολογικής γραμματικής των φυσικών γλωσσών, φέρνοντας τον αναγνώστη σε επαφή με ένα ευρύ τυπολογικά φάσμα γλωσσικών συστημάτων. Από τους πρωταρχικούς επίσης στόχους του βιβλίου είναι να εξοικειώσει τον αναγνώστη με τους βασικούς φωνολογικούς όρους, με τις φωνολογικές διαδικασίες που απαντούν διαγλωσσικά και με τα θεωρητικά μοντέλα που καθόρισαν τον χαρακτήρα και την εξέλιξη του κλάδου.
Η συγγραφέας είναι καθηγήτρια Γλωσσολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του ΑΠΘ.
Ποια είναι τα όρια του κόσμου μου;
Υπήρχε δημοκρατία πριν το 1974;
Ποιο είναι το θηλυκό του “εαυτός”;
Ποιο είναι το αντίθετο του “όλοι”;
Τι αποκαλύπτει ο μπακλαβαδογλύκι;
Υπάρχουν ανύπαντροι κλαρινογαμπροί;
Θα προσγειωθούμε ποτέ στον Άρη;
Γιατί τα γαριδάκια δεν είναι μικρές γαρίδες;
Ποια είναι η διαφορά καυσίμου και κάψιμου;
Παίζει τίποτα;
Τελικά να λέμε “επίλεξε” ή “επέλεξε”;
Όταν όλα είναι έτοιμα, είναι όλα άνθρωποι;
Αν έρθει ένα πούλμαν προκυνητών, σημαίνει ότι ήρθε κι ένα πούλμαν προσκυνητές;
Σε αυτά και σε άλλα καυτά ερωτήματα απαντάει το Μέσα από τις λέξεις. Κάθε κεφάλαιο εξετάζει κι από μία ερώτηση για τη γλώσσα. Στο πρώτο μέρος οι ερωτήσεις είναι πιο γενικές, ενώ στο δεύτερο καθεμία από αυτές φωτίζει και από ένα γραμματικό μυστήριο το οποίο αφορά φαινομενικά απλές λέξεις.
Οι βλαβερές συνέπειες του πουπουδισμού. Η αρχαία Ελλάδα ή η Αρχαία Ελλάδα; Τι είναι τα pluralia tantum; Ψαγμενιά, ή μήπως απλώς δηθενιά; Οι εβραίοι ή οι Εβραίοι; Ο Ρουσσώ, ο Ρουσώ, ο Ρουσσό ή ο Ρουσό; Αχ, αυτά τα ντουζ! Η βουλευτής, η βουλευτίνα, η βουλεύτρια. Οι ζωές(;) των άλλων. Εμείς πάντως προσέχουμε “τους εαυτούς μας”. Νύμφες και νύφες, έννοιες και έγνοιες. Η ελληνοστολή και η αποξύλωση. “Τι να κάνουμε;”, ή μήπως “Τι να κάμουμε;”. Καμαρομύτηδες και πολυπιθυμημένες. Ο Φίλερις και η Αιμοβόρα, ο Δίκορος και ο Κοπρώνυμος. Ο Πυρρόθριξ, του…; Τι σημαίνει Τσιμισκής; Ποιοι να ήταν, άραγε, ο Τζούρτζης και ο Σαλισβουρής; Το θρυλικό λεωφορείο “Θων-Θησείον”. Ο Χεζοπόταμος και ο Cartier. Η Μάχη των Πυραμίδων και η Μάχη των Χρυσών Πτερνιστήρων.
Άλκη Ζέη: In memoriam. Η μιζέρια της ηθογραφίας. Η απαξίωση του Νομπέλ Λογοτεχνίας. Οι συγγραφείς ως μεταφραστές. “Ο δαίμων της ενδεκάτης ώρας” και ο “Πυρετός στο αίμα”. Οι δαίμονες ή Οι δαιμονισμένοι του Ντοστογιέφσκι; Κι όμως, ο Ουγκό δεν έγραψε για Άθλιους…
Κείμενα ενός απλού γλωσσομανούς, τα οποία επιχειρούν να θίξουν ζητήματα που άπτονται πεδίων όπως η γλώσσα, η Ιστορία, η μετάφραση, ακόμα και η κίνηση των ιδεών.
Κείμενα με οδηγό την αρχή ότι ακόμα και τα πιο ενδιαφέροντα θέματα μπορούν να προσεγγίζονται με παιγνιώδη ή χιουμοριστικό τρόπο.
Η κρητική διάλεκτος έχει το προνόμιο να παρουσιάζει γραπτή λογοτεχνική παράδοση από τον 14ο αιώνα, για να φτάσει στο αποκορύφωμα της εκφραστικής της πληρότητας τον 16ο και τον 17ο αιώνα. Η γλώσσα των σημερινών Κρητικών, παρά τις αναπόφευκτες ισοπεδωτικές τάσεις που οδηγούν στη ραγδαία υποχώρηση των τοπικών ιδιωμάτων και διαλεκτικών ποικιλιών, διατηρεί μεγάλο μέρος από τη φυσιογνωμία της. Το πλούσιο υλικό του παρόντος λεξικού αποτελεί πολύτιμη πηγή πληροφοριών και προβληματισμού, όχι μόνο για τον ερευνητή αλλά και για κάθε Κρητικό. Ξεφυλλίζοντάς το, κανείς διαπιστώνει ότι περνά από μπροστά του ένας υπέροχος κόσμος που καλύπτει όλες τις πτυχές του υλικού, πνευματικού και κοινωνικού βίου των Κρητικών, τη χλωρίδα και την πανίδα του νησιού και τόσα άλλα. Σταματά με θαυμασμό μπροστά σε φυτά και βότανα. Εντυπωσιάζεται από το πλούσιο ποιμενικό λεξιλόγιο. Μελαγχολεί για το θάνατο τόσων λέξεων. Μένει ενεός μπροστά στις συνωνυμικές δυνατότητες: ο ωραίος στην εμφάνιση είναι διωματάρης, θεωρατικός, φανισιμιός, ωριόθωρος. Εκπλήσσεται από το πλήθος των εφευρηματικών σύνθετων, όπως μερμηγκομέσης, παιζομάτης, χουμαδοκέφαλος, ψιμυθευτερός. Συνειδητοποιεί, τέλος, την εκπληκτική πολυσημία των λέξεων, όταν βλέπει ότι στην Κρήτη εργάτης είναι «εξάρτημα της φάμπρικας», πιτυρίδα «είδος βοτάνου», προβατίνα «είδος αγριόχορτου», ή ότι τα χαλάκια τρώγονται, αφού είναι νόστιμα «παξιμαδάκια«. Σε μια εποχή που κινδυνεύει να εξαφανιστεί κάθε τι που θεωρείται «περιθωριακό» ή αποκλίνει από την καθιερωμένη γλωσσική συμπεριφορά, λεξικά όπως το παρόν, αποκτούν εθνική σημασία, από τη στιγμή που αφυπνίζουν ιστορικές μνήμες, απεικονίζουν ποικίλες πτυχές του λαϊκού πολιτισμού, ενώ παράλληλα αφήνουν τον επαρκή αναγνώστη να διεισδύσει, μέσα από τις λέξεις, στην ψυχοσύνθεση όσων Κρητικών εξακολουθούν, σε πείσμα των καιρών, να μιλούν μια γλώσσα πλούσια και εκφραστική, με προφορική παράδοση χιλιάδων χρόνων.
Ζώντας τη ζωή μου 1 × €31.48
Δοκίμιο για το τζουκμπόξ 1 × €12.60
Κείμενα για την αυτονομία του ατόμου και της κοινωνίας 1 × €8.60
η γλώσσα, τα λάθη και τα πάθη 1 × €22.50
Μακριά και αγαπημένοι 1 × €23.40
Στοχασμοί Για Το Εβραϊκό Ζήτημα 1 × €16.80
Σούε Τάο 1 × €14.30
Η ελληνική επανάσταση του 1821,τόμος Β΄ 1 × €29.70
Τα ονόματα 1 × €21.00
Ο ΚΙΤΡΙΝΟΣ ΦΑΚΕΛΛΟΣ 1 × €12.00
Η Ελλάδα Και Ο Πόλεμος Της Κορέας 1 × €11.70Υποσύνολο: €204.08
