Λέξεις που χάνονται
€19.00 €17.00
Τι είναι ο μαϊτζέβελος, η κατσιφάρα και το ζεμπερέκι; Τι φτιάχνει ο κουγιουμτζής, πού δουλεύει ο καλιοντζής και με τι ασχολείται ο παϊτέρης; Ποια είναι η μοναδική ελληνική λέξη που αρχίζει από ζν; Σε ποιο μέρος του ελληνόφωνου κόσμου θα καθίσετε στην τσαέρα και πού θα φάτε στην παδέλα; Ποιο φρούτο είναι το ζαρταλούδι και ποιο η πατίχα; Είναι κακό να βάζει κανείς μαναφούκια; Σε τι διαφέρει η μιντινέτα από τη μαντινούτα; Τις απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα δεν θα τις βρείτε σε κανένα από τα νεότερα μεγάλα λεξικά της ελληνικής, μερικές μάλιστα δεν θα τις βρείτε σε κανένα λεξικό. Μανιώδης κυνηγός λέξεων, ο Νίκος Σαραντάκος συγκέντρωσε στο βιβλίο αυτό 366 σπάνιες λέξεις, από τον αβαγιανό ως το ψίκι, και σας διηγείται 366 ιστορίες για λέξεις που χάνονται, μία για κάθε μέρα του χρόνου και μία για τα δίσεκτα, που δεν τις έχουν τα νεότερα λεξικά είτε επειδή απηχούν πραγματικότητες μιας κοινωνίας που έχει χαθεί είτε γιατί οι λεξικογράφοι μας πάντοτε περιφρονούσαν ελαφρώς τις λαϊκές λέξεις. […]
Σχετικά προϊόντα
- Γλωσσολογία
ΛΕΞΙΚΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ
ΣυλλογικόΗ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΑ ΛΕΞΙΚΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ€20.90€18.80Επιστήμονες, επαγγελματίες, σπουδαστές, όλοι όσοι ασχολούνται σήμερα με τη λεξικογράφηση της ελληνικής γλώσσας συμφωνούν στη διαπίστωση ότι, όσο αναπτύσσεται η υποδομή για την υποστήριξη των σχετικών δραστηριοτήτων με την ανάπτυξη νέων προγραμμάτων σπουδών, τη διοργάνωση σεμιναρίων και συνεδρίων, τη δημιουργία ηλεκτρονικών σωμάτων κειμένων και εξειδικευμένων υπολογιστικών εργαλείων για τη λεξικογραφική αξιοποίησή τους, τόσο γίνεται αισθητή η απουσία μεταλεξικογραφικών ερευνών και μελετών με αντικείμενο την ελληνική. Τέτοιες μελέτες μπορούν να βελτιώσουν τη θεωρία της λεξικογραφίας και παράλληλα να ελέγξουν την ορθότητα των ακολουθούμενων πρακτικών με βάση την εξέλιξη φιλοσοφικών θεωριών, όπως του θετικισμού, και κυρίως γλωσσολογικών θεωριών, όπως του δομισμού, της πραγματολογίας, της υπολογιστικής γλωσσολογίας και της γνωστικής σημασιολογίας.
Η παρούσα έκδοση έρχεται να καλύψει ένα μέρος αυτού του κενού, εστιάζοντας σε ένα ειδικό θέμα: τη θέση και την αντιμετώπιση της μορφολογίας στα λεξικά της νέας ελληνικής. Μία πλειάδα γνωστών ερευνητών εξετάζει από διάφορες όψεις τον ρόλο της μορφολογικής ανάλυσης στη λεξικογραφία, συγχρονική και διαχρονική, μονόγλωσση και δίγλωσση, της κοινής και των διαλέκτων, της νόρμας και του περιθωρίου. Τα παραδείγματα βασίζονται στο περιεχόμενο συγκεκριμένων λεξικών που, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, αναφέρονται στη νέα ελληνική, ενώ η μορφολογία εξετάζεται και με τις δύο όψεις της, την κλιτική και την κατασκευαστική.Επιμέλεια: Μαριάννα Κατσογιάννου, Άννα Αναστασιάδη-Συμεωνίδη.
- Γλώσσα
Γλωσσίδια
Ανδρέας ΠαππάςΚείμενα για τη γλώσσα και όχι μόνο€17.70€16.00Οι βλαβερές συνέπειες του πουπουδισμού. Η αρχαία Ελλάδα ή η Αρχαία Ελλάδα; Τι είναι τα pluralia tantum; Ψαγμενιά, ή μήπως απλώς δηθενιά; Οι εβραίοι ή οι Εβραίοι; Ο Ρουσσώ, ο Ρουσώ, ο Ρουσσό ή ο Ρουσό; Αχ, αυτά τα ντουζ! Η βουλευτής, η βουλευτίνα, η βουλεύτρια. Οι ζωές(;) των άλλων. Εμείς πάντως προσέχουμε “τους εαυτούς μας”. Νύμφες και νύφες, έννοιες και έγνοιες. Η ελληνοστολή και η αποξύλωση. “Τι να κάνουμε;”, ή μήπως “Τι να κάμουμε;”. Καμαρομύτηδες και πολυπιθυμημένες. Ο Φίλερις και η Αιμοβόρα, ο Δίκορος και ο Κοπρώνυμος. Ο Πυρρόθριξ, του…; Τι σημαίνει Τσιμισκής; Ποιοι να ήταν, άραγε, ο Τζούρτζης και ο Σαλισβουρής; Το θρυλικό λεωφορείο “Θων-Θησείον”. Ο Χεζοπόταμος και ο Cartier. Η Μάχη των Πυραμίδων και η Μάχη των Χρυσών Πτερνιστήρων.
Άλκη Ζέη: In memoriam. Η μιζέρια της ηθογραφίας. Η απαξίωση του Νομπέλ Λογοτεχνίας. Οι συγγραφείς ως μεταφραστές. “Ο δαίμων της ενδεκάτης ώρας” και ο “Πυρετός στο αίμα”. Οι δαίμονες ή Οι δαιμονισμένοι του Ντοστογιέφσκι; Κι όμως, ο Ουγκό δεν έγραψε για Άθλιους…
Κείμενα ενός απλού γλωσσομανούς, τα οποία επιχειρούν να θίξουν ζητήματα που άπτονται πεδίων όπως η γλώσσα, η Ιστορία, η μετάφραση, ακόμα και η κίνηση των ιδεών.
Κείμενα με οδηγό την αρχή ότι ακόμα και τα πιο ενδιαφέροντα θέματα μπορούν να προσεγγίζονται με παιγνιώδη ή χιουμοριστικό τρόπο. - Γλώσσα
Λόγια του αέρα
Σαραντάκος Νίκοςκαι άλλες 1000 παγιωμένες εκφράσεις€18.00€16.00Ποια είναι η Μιχαλού και γιατί της χρωστάμε; Υπάρχουν πράσινα άλογα, και αν όχι, πώς εξηγείται η σχετική έκφραση; Γιατί δίνουμε τα παπούτσια στο χέρι; Από πού προήλθε η έκφραση “περνάει ζωή χαρισάμενη”; Ποιος έχασε τ’ αυγά και τα καλάθια; Γιατί όσοι έρχονταν από την Πόλη έβαζαν κανέλα στην κορφή; Σε ποια αρχαία πηγή ανάγονται εκφράσεις όπως “αντί πινακίου φακής”, “φωνή βοώντος εν τη ερήμω”, “ήξεις αφήξεις”, “εξ απαλών ονύχων”; Η απάντηση σε αυτά και σε πολλά άλλα ερωτήματα βρίσκεται σε τούτο εδώ το βιβλίο, τα “Λόγια του αέρα” του Νίκου Σαραντάκου. Όχι σε όλα τα ερωτήματα όμως υπάρχουν και θέματα στα οποία η έρευνα δεν έχει ακόμα βρει την απάντηση, και ο συγγραφέας έχει την εντιμότητα να το αναγνωρίσει και απλώς να παραθέσει τις επικρατέστερες εκδοχές (κάποτε και τη δική του).
Οι παγιωμένες εκφράσεις είναι ένα ελκυστικό κομμάτι της ελληνικής και κάθε άλλης γλώσσας δίνουν χρώμα και πλούτο στη γλώσσα, επιτρέπουν να εκφρασθούν λεπτές αποχρώσεις, ενώ συχνά ακόμα και η ιστορία της γέννησής τους είναι γοητευτικά ενδιαφέρουσα.
Ο Νίκος Σαραντάκος παρουσιάζει χίλιες και μία τέτοιες εκφράσεις: παραθέτει τον ορισμό τους, ανιχνεύει την προέλευσή τους, βρίσκει αντιστοιχίες σε άλλες γλώσσες ή στα αρχαία και παλαιότερα ελληνικά. Τέλος, έχοντας αποδελτιώσει εκατοντάδες έργα της νεοελληνικής λογοτεχνίας, παραθέτει ένα ή περισσότερα λογοτεχνικά αποσπάσματα για κάθε έκφραση, δίνοντας στον αναγνώστη την ευκαιρία να γευτεί ζωντανά και συχνά έξοχα δείγματα λόγου, από τον Μακρυγιάννη και τον Παπαδιαμάντη έως τον Καραγάτση, τον Ταχτσή και τους νεότατους συγγραφείς. Αποτέλεσμα είναι ένα βιβλίο που συνδυάζει την εγκυρότητα των πληροφοριών με το τερπνό ύφος, ένα λεξικό που φιλοδοξεί να διαβαστεί σαν ανάγνωσμα - Γλώσσα
η γλώσσα, τα λάθη και τα πάθη
ΓΙΑΝΝΗΣ Η. ΧΑΡΗΣ€25.00€22.50Αρχαία και νέα ελληνικά: συγγενείς μα αντίπαλες μορφές, ομοιότητες και διαφορές· η θέση των αρχαίων στην εκπαίδευση και στον καθημερινό γλωσσικό στίβο * Η εξέλιξη της γλώσσας και ο «ολέθριος αττικισμός» (Γ. Ν. Χατζιδάκις) * Η αλλαγή και η εξέλιξη της γλώσσας μέσα από δάνεια, αποκλίσεις και λάθη, σημασιολογικά και συντακτικά * Το γλωσσικό αίσθημα και η “λογική” που διέπει, υποστηρίζει και καθιερώνει τις αποκλίσεις * Η ιστορία των τόνων: το πολυτονικό, επιστημονική ανορθογραφία στα νέα ελληνικά * Νέες τάσεις στη χρήση της γλώσσας και στη γραφή: αρχαϊκοί ρηματικοί τύποι: ηρνείτο και συνεπήγετο· λογιόμορφη, λανθασμένη σύνταξη: ρήματα που συντάσσονται, αντίθετα και από το αρχαϊκό παρελθόν τους, με γενική, όπως μετέρχομαι, διαφεύγω, αποποιούμαι * Σύμφυρση αλφαβήτων: chic-άτη και media-κός· αρχαίες ή νεότερες λέξεις που τώρα χωρίζονται σε δύο: «εξ απίνης», «κι όλας», «δι ό»· νεότερες σύνθετες λέξεις που γράφονται με ενωτικό ή σαν δύο λέξεις: «αλαφρο-ίσκιωτη», «πολυ-μιλάω», «ετσι-θελισμός», «ξανά φεύγω», «παλιο χαρακτήρας» κ.ά. * Η παλινόρθωση της αρχαϊκής Κλειούς, που από τον 1ο αιώνα μ.Χ. είχε εξομαλυνθεί σε Κλειώς, και η επέκτασή της σε σύγχρονα λαϊκά υποκοριστικά: της Ζωζούς, της Γωγούς κ.ά. * Η ακλισία που προχώρησε από τα ξένα τοπωνύμια: του Πεκίνο, της Ατλάντα¸ του Αννόβερο, στα ελληνικά προσωπωνύμια: της Λυδία, της Ρεβέκκα κ.ά., και κυρίως σε κοινές, καθημερινές λέξεις: τα γιαπί, του πασατέμπο, τα παλτό και τα μπουφέ * Ευρύτερος γλωσσικός καθαρισμός, που συγχέεται με έναν γενικότερο νεοσυντηρητισμό, ή παροδικές τάσεις; * Άγονες, αντιεπιστημονικές προσπάθειες για ορθογραφική, μορφοφωνολογική κτλ. ρύθμιση της γλώσσας, όταν ανέκαθεν η γλώσσα, όπως όλες οι γλώσσες, αυτορυθμίζεται και προχωρεί.
