Κανένα προϊόν στο καλάθι σας.
Πίσω στην Αρχική
Έθιμα στον κύκλο του χρόνου
Λαϊκές τελετουργίες στην Κρήτη
€51.50
Μετά από 40 χρόνια συστηματικής καταγραφής των τελετουργιών και των εθίμων λαϊκής λατρείας τόσο της ιδιαίτερης πατρίδας του, της Κρήτης, όσο και άλλων περιοχών της Ελλάδας, ο βραβευμένος συγγραφέας Νίκος Ψιλάκης παρουσιάζει μιαν ολοκληρωμένη πολυεπίπεδη μελέτη του παραδοσιακού βίου και, παράλληλα, μιαν εμπεριστατωμένη ανατομία της λαϊκής ψυχής. Μέσα από την εξονυχιστική επιτόπια έρευνα, την πολυεπίπεδη μελέτη και την επιστημονική τεκμηρίωση αναδεικνύονται οι παμπάλαιες καταβολές του λαϊκού μας πολιτισμού, οι αξίες του, το βαθύτερο θρησκευτικό του υπόβαθρο, η σχέση του με τη φύση, οι κοινωνικές προεκτάσεις, καθώς και η προσπάθεια του ανθρώπου να επηρεάσει τις δυνάμεις από τις οποίες πιστεύεται ότι εξαρτάται τόσο η έκβαση της παραγωγής όσο και η ζωή των ανθρώπων. Το αρμύρισμα (κολύμπημα) αιγοπροβάτων τη μέρα της Ανάληψης, η λατρεία στα σύγχρονα ιερά κορυφής, οι προσφορές απαρχών (μελιού, κηπευτικών, σταφυλιών, τυριού, γάλακτος) και η ευλόγησή τους, το εθιμικό πλύσιμο των ιερών εικόνων στη θάλασσα κατά τη διάρκεια της τελετής αγιασμού των υδάτων, οι τελετουργίες για πρόκληση βροχής σε περιόδους παρατεταμένης ανομβρίας, οι προσφορές (τάματα) οικόσιτων ζώων σε προστάτες αγίους, τα ιερά δέντρα και ο ρόλος τους στη σύγχρονη λατρεία, τα υπέροχα κρητικά κάλαντα του Μάρτη, η καλαντίστρα και η τελετουργική υποδοχή της άνοιξης είναι μερικά μόνο από τα θέματα που αναπτύσσονται και τεκμηριώνονται με πυκνές αναφορές σε αρχαιότερα παράλληλα και σε αντίστοιχα έθιμα άλλων περιοχών. Ως λαϊκές τελετουργίες ο Νίκος Ψιλάκης εννοεί τις εθιμικές πρακτικές που συνδέονται με τη λαϊκή λατρεία, επαναλαμβάνονται σε συγκεκριμένους τόπους και χρόνους και εκφράζονται με ποικίλες εκδηλώσεις και συμβολισμούς. Πρόκειται κατά το πλείστον για έθιμα που συμπυκνώνουν εκφράσεις της λαϊκής ψυχής και μεταφέρουν πανάρχαιες αντιλήψεις προσαρμοσμένες στις ιδιαίτερες συνθήκες κάθε εποχής. Σήμερα, που τα τελετουργικά έθιμα βρίσκονται σε υποχώρηση και πολλά από αυτά χάνονται μέρα με τη μέρα, το βιβλίο αυτό αποτελεί πολύτιμο απόκτημα και μαρτυρία ζωής. Οι «Λαϊκές Τελετουργίες», όμως, αποκτούν γενικότερο ενδιαφέρον για το σύνολο του ελληνικού πολιτισμού, αφού προσφέρουν υλικό για πληρέστερη προσέγγιση ανάλογων ή παράλληλων εθιμικών πρακτικών που απαντώνται σε άλλες περιοχές, ελληνικές και ξένες. «Απόκτημα της ελληνικής λαογραφικής βιβλιογραφίας και επιστήμης» χαρακτηρίζει τις «Λαϊκές Τελετουργίες» ο καθ. Μιχ. Μερακλής και ο τ. Δ/ντής Ερευνών του Κέντρου Ερεύνης Ελληνικής Λαογραφίας Γ. Αικατερινίδης, «εργασία πολύτιμη και πρωτοποριακή […] ισχυρό κρίκο που συνδέει τη σημερινή Κρήτη – γιατί όχι και τη σημερινή Ελλάδα; – με το απώτερο παρελθόν της. Οι φωτογραφίες είναι πολύτιμα τεκμήρια του όλου πολιτισμού μας, άψογες τεχνικά, πρωτότυπες, ανεπανάληπτες σε τεκμηριωτική, αισθητική και καλλιτεχνική αξία». Ο συγγραφέας μελετά τις κοινωνικές και οικονομικές προεκτάσεις των εθίμων και προσκομίζει υλικό χρήσιμο για ειδικούς ερευνητές, εκπαιδευτικούς, φοιτητές, μαθητές, αλλά και για όσους ενδιαφέρονται να γνωρίσουν σε βάθος τις εθιμικές πρακτικές που εκτυλίσσονται στον κύκλο του χρόνου. Στην ουσία πρόκειται για μιαν πολύπλευρη ποιητική και συγχρόνως εκλαϊκευτική προσέγγιση του λαϊκού πολιτισμού που απευθύνεται παράλληλα στους ειδικούς και στο γενικότερο αναγνωστικό κοινό. Την έκδοση συμπληρώνουν κείμενα και φωτογραφίες της Δρ. Έφης Ψιλάκη.
Σχετικά προϊόντα
- Κοινωνιολογία - Ανθρωπολογία
Χωράει όλη η αρχαιότητα στο ασανσέρ;
€14.00Τι πήρε στις αποσκευές της μια Μινωίτισσα πριγκίπισσα για να πάει στην Αίγυπτο; Πώς περνούσε την ώρα του όταν βαριόταν ένας Μυκηναίος δημόσιος υπάλληλος; Πώς τραυμάτισε το πόδι του ένας κένταυρος; Πώς ένας άσεμνος χορός οδήγησε τυχαία στη δημιουργία της Δημοκρατίας; Ποιος ξένος σκλάβος έγινε πλούσιος τραπεζίτης; Γιατί ο Ηράκλειτος πρότεινε να χαστουκίσουμε τον Όμηρο; Γιατί τις Κυκλάδες τις λέμε Κυκλάδες;
Η αρχαιολογία, όπως και η αρχαιότητα, ανήκει σε όλους μας. Είναι απολαυστική, συγκινητική, τρομακτική, χιουμοριστική, μας εμπνέει και μας δείχνει τι θα πει άνθρωπος στο σύνολο της ύπαρξής του σε αυτή τη γαλάζια μπίλια που πλέει στο σύμπαν και λέγεται Γη. Η αρχαιολογία είναι μια πανανθρώπινα ψυχοθεραπευτική επιστήμη. Οι τόσοι αιώνες αρχαίας πολιτιστικής κληρονομιάς στον ελλαδικό χώρο συχνά μοιάζουν δύσκολοι στην κατανόηση. Δεν είναι. Ξεκινώντας από τα κοινωνικά δίκτυα, ο Archaeostoryteller, ένα project Επικοινωνίας της Επιστήμης, «σπάει τους κανόνες» και φέρνει την αρχαιολογία στο ευρύ κοινό με εύθυμο τρόπο.
Αυτό το βιβλίο παρουσιάζει ολόκληρη την ελληνική αρχαιότητα, από τη βαθιά προϊστορία μέχρι το τέλος της. Δύο άγνωστοι συναντιούνται σε ένα ασανσέρ, το οποίο σταματά μεταξύ ορόφων. Ο ένας είναι αρχαιολόγος, ο άλλος όχι. Με αφορμή την ερώτηση «με τι ασχολείσαι» ξεκινάει ένας συναρπαστικός διάλογος και ένα ταξίδι στον χώρο και τον χρόνο. Παράλληλα δίνονται απαντήσεις στις πιο κοινές ερωτήσεις για την επιστήμη της αρχαιολογίας. Μια απολαυστική διαδρομή στις πιο μεγάλες στιγμές αλλά και στις πιο μικρές ιστορίες ανθρώπων της ελληνικής αρχαιότητας, η οποία, ακόμη κι αν δεν χωράει στο ασανσέρ, χωράει σίγουρα στη φαντασία μας.
- Ιστορία
Αυτός ο πόλεμος
επίμετρο: Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου€12.60Το κείμενο “Αυτός ο Πόλεμος” είναι η μαρτυρία, η εξομολόγηση, η προσπάθεια εξιλέωσης και ταυτόχρονα η προ φητεία ενός μεγάλου συγγραφέα για την πατρίδα του, τους συμπολίτες του, τον κόσμο της εποχής του αλλά και τον εαυτό του.
Γράφτηκε τον Δεκέμβριο του 1939 και προοριζόταν για τη νεοϋρκέζικη Herald Tribune. Στις αρχές του επόμενου χρόνου κυκλοφόρησε και στα γερμανικά, αλλά οι ναζί κατέσχεσαν όλα τα αντίτυπα όταν εισέβαλαν στο Άμστερνταμ.
Ο εθνικοσοσιαλισμός εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο τις ιστορικές και οικονομικές κακουχίες του γερμανικού λαού. Η δικτατορία βρήκε πρόσφορο έδαφος στα πάθη του, τα παρόξυνε και τα ποδηγέτησε.
Όταν ένας λαός γίνεται σύσσωμος έρμαιο μιας τραχιάς, στριγκής, ημιπαράφρονος φωνής και αφήνεται να υπνωτιστεί από υποβλητικές μαζικές τελετές συλλογικής μύησης προκειμένου να αναπληρώσει αυτό που έχει, υποτίθεται, χάσει,ποια δύναμη του λόγου μπορεί εδώ να αντισταθεί; Η ψυχική, πνευματική, ηθική και πολιτική παράδοση έχει επιτελεστεί πολύ νωρίτερα.
Η ιστορία αυτή εμπεριέχει μια αιώνια υπόμνηση και προειδοποίηση για τις δημοκρατίες. Το διάβημα του Τόμας Μαν είναι, νομίζω, συμβολικό και εκφράζει την ανάγκη του να μιλήσει χωρίς να ελπί- ζει. Ως εθνικός συγγραφέας, δεν μπορεί να ελπίζει.
Προβαίνει, εντούτοις, σε μια σειρά από ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις που δεν είναι απλές διαπιστώσεις αλλά, αν προσέξουμε, έχουν κατά βάθος έναν ηθικό χαρακτήρα, κάτι σαν συμβολική εξιλέωση ενός ολόκληρου έθνους. Οι Γερμανοί παρασύρονται από την άθλια προπαγάνδα και την εγκληματική αγκιτάτσια του αντισημιτισμού και του ρατσισμού και καταδέχονται μια κίβδηλη ανακούφιση των παθών τους: δαιμονοποιώντας τους Εβραίους και άλλους, μπορούν επιτέλους να νιώσουν οι ίδιοι υπέρτεροι, ισχυροί, ανίκητοι.
Όπως, όμως, ορθά επισημαίνει ο Μαν, το αίσθημα φυλετικής ανωτερότητας λίγη χαρά έμελλε να δώσει σε εκείνους που, με τις επιλογές τους, όχι μόνο έβαλαν τις βάσεις της μελλοντικής τους καταστροφής, αλλά στάθηκαν προπάντων οι ίδιοι μάρτυρες του αργού και βασανιστικού ηθικού τους θανάτου.
Από το Επίμετρο του Κωνσταντίνου Παπαγεωργίου
- Κοινωνιολογία - Ανθρωπολογία
Σχετικά με την κομμούνα του Παρισιού
€14.40Στο λυκόφως του περασμένου αιώνα, στις 18 Μαρτίου 1871, εγκαθιδρύθηκε η Κομμούνα του Παρισιού. Στις 28 Μαΐου του ίδιου χρόνου η Κομμούνα συντριβόταν και πνιγόταν στο αίμα. Όλο κι όλο είχε ζήσει εβδομήντα μέρες. Κι όμως, έμεινε στην παγκόσμια ιστορία σαν μεγάλος σταθμός της ανθρωπότητας. Όχι μονάχα γιατί αποτελούσε τη μεγάλη, αστραφτερή επίθεση των προλετάριων για την κατάκτηση του ουρανού, μα βασικά γιατί άνοιγε τον δρόμο, έκανε την αρχή, για την ποιοτικά καινούργια εξέλιξη της ανθρωπότητας. (ΝΙΚΟΣ ΨΥΡΟΥΚΗΣ)
Εκατόν πενήντα χρόνια μετά την Παρισινή Κομμούνα, τα κείμενα που περιλαμβάνονται στον ανά χείρας τόμο αποτυπώνουν τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίστηκε η Κομμούνα τόσο από τους συγχρόνους της όσο και από τους κομμουνιστές πριν κατακτήσουν την εξουσία στη Ρωσία, αλλά και μετά, όταν η επανάσταση είχε γίνει πλέον καθεστώς. Η διαφορετική εστίαση κάθε εποχής αντανακλά τις διαφορετικές προτεραιότητες σε ζητήματα όπως αυτό του αποικιοκρατούμενου κόσμου και της στάσης του επαναστατημένου προλεταριάτου απέναντί του. Αυτό που φαίνεται να μην απασχολεί ιδιαίτερα τον Μαρξ, οι Σοβιετικοί ιστορικοί της μεταπολεμικής εποχής, όταν το ζήτημα της αποαποικιοποίησης ήταν επίκαιρο, το επισημαίνουν ως παράγοντα αποτυχίας του κινήματος της Κομμούνας, κάτι που κάνει και ο Νίκος Ψυρούκης, στο δικό του κείμενο, σε μια εποχή που ο πόλεμος του Βιετνάμ έληγε με την ήττα της αμερικανικής υπερδύναμης.
- Δοκίμιο
Κατάρρευση
Πως οι κοινωνίες επιλέγουν να αποτύχουν ή να επιτύχουν€28.80Τι πιο απειλητικό από το φάσμα της κατάρρευσης ενός πολιτισμού – οι εγκαταλελειμμένοι ναοί της Ανγκορ Γουάτ, οι σκεπασμένες από ζούγκλα πόλεις των Μάγια και τα βλοσυρά αγάλματα του Νησιού του Πάσχα; Ποιος αντίκρισε τέτοια ερείπια και δεν αναρωτήθηκε “Θα μπορούσε να συμβεί το ίδιο και σε εμάς;”. Στο παρόν βιβλίο, ο Diamond υφαίνει μια εμπεριστατωμένη και καθολική θέση μέσα από μια σειρά συναρπαστικών ιστορικο-πολιτισμικών αφηγήσεων. Περιδιαβαίνοντας από την αρχαία κουλτούρα των νησιών της Πολυνησίας στον άλλοτε ανθηρό πολιτισμό των Ανασάζι, στην καταδικασμένη αποικία των Βίκινγκς στη Γροιλανδία και, τέλος, στον σύγχρονο κόσμο, ο Diamond ανιχνεύει ένα θεμελιώδες μοτίβο καταστροφής, διευκρινίζοντας τι συμβαίνει όταν σπαταλούμε τους φυσικούς πόρους μας ή αγνοούμε τα σημάδια του περιβάλλοντος. Η κλιματική αλλαγή, η γοργή αύξηση του πληθυσμού, οι ασταθείς εμπορικοί εταίροι και η πίεση από εχθρούς υπήρξαν παράγοντες αφανισμού κάποιων κοινωνιών, ωστόσο άλλες κοινωνίες βρήκαν λύσεις για τα ίδια προβλήματα και επιβίωσαν. Γιατί μερικές κοινωνίες, αλλά όχι όλες, έφτασαν από δικό τους λάθος στην αυτοκαταστροφή; Ποιες οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές επιλογές έχουμε ακόμα ώστε να μην οδηγηθούμε στο ίδιο τέλος;
