€8.00
Συνολιστική-ταυτιστική λογική, μάγμα, ανάδυση: οι τρεις αυτές έννοιες είναι κεντρικής σημασίας για να κατανοήσουμε το οντολογικό υπόβαθρο της πρωτοβάθμιας κοινωνικοπολιτικής θεωρίας του Κορνήλιου Καστοριάδη σχετικά με την ατομική και συλλογική αυτονομία· αποτελούν συνάμα την εννοιολογική βάση της καστοριαδικής προσέγγισης στη Φιλοσοφία της Επιστήμης και στα Μαθηματικά. Τα τρία κείμενα του τόμου προσεγγίζουν διεξοδικά τις τρεις έννοιες, αναδεικνύουν τις διασυνδέσεις τους, χαρτογραφούν τους περιορισμούς τους και τις κρίνουν ως προς τη λειτουργική καταλληλότητά τους σε σχέση με άλλες «ανταγωνιστικές» θεωρίες. Προσφέρουν ένα κλειδί για την ερμηνεία της σκέψης του Καστοριάδη, αλλά και ένα μέσο σύνδεσής της με τις σύγχρονες τάσεις στη φιλοσοφία και την επιστήμη
Η περίφημη Αυταρχική προσωπικότητα, την οποία ο ίδιος ο Αντόρνο θεωρούσε υπόδειγμα συλλογικής επιστημονικής έρευνας, στο μεταίχμιο κοινωνικής φιλοσοφίας, ψυχανάλυσης και εμπειρικής ψυχολογίας, παραμένει μέχρι σήμερα η σημαντικότερη ίσως και αναμφίβολα η πιο προκλητική προσπάθεια συσχέτισης των υποκειμενικών διαστάσεων της επιρρέπειας στον πολιτικό αυταρχισμό με τα αντικειμενικά γνωρίσματα των ανεπτυγμένων καπιταλιστικών κοινωνιών. Ο ανά χείρας τόμος περιλαμβάνει τις συμβολές του Αντόρνο στο μνημειώδες αυτό εγχείρημα που σφράγισε την κοινωνική και πολιτική ψυχολογία των μεταπολεμικών χρόνων, αποτελώντας συγχρόνως πρωτοποριακή έκφραση των αντιλήψεων της λεγόμενης πρώτης γενιάς της Σχολής της Φρανκφούρτης για μια εφαρμοσμένη κριτική θεωρία της κοινωνίας.
Στο ανά χείρας τομίδιο επιχειρείται μια εισαγωγή στη ζωή και στη σκέψη του Αλβέρτου Σβάιτσερ μέσα από δικά του κείμενα που εκτείνονται σε έξι δεκαετίες (1905-1965). Ο απόλυτος σεβασμός για κάθε ύπαρξη σφυρηλατεί την ηθική στάση μιας ολόκληρης ζωής που οδηγήθηκε, με θαυμαστή συνέπεια, από τη θεωρία στην πράξη. Άνθρωποι όπως ο Σβάιτσερ μας δείχνουν πως οι σημαντικότερες έννοιες της ανθρώπινης πνευματικότητας, δηλαδή η αγάπη, η αλληλεγγύη και η συμπόνια, δεν είναι μια ανέφικτη ουτοπία, αλλά υπόθεση των ανθρώπων και μπορούν να εκπληρωθούν από άλλους ανθρώπους, από την ιερή ζωή που μας περιέχει.
«Η κεντρική ιδέα του ηθικού στοχασμού του Σβάιτσερ είναι απλή και κοινή: σεβασμός της ζωής, δέος (Ehrfurcht) μπροστά στο θαύμα της ζωής. Αυτήν ωστόσο την απλή και κοινή ιδέα ο Σβάιτσερ τη διευρύνει, πρωτοποριακά για την εποχή του, πέρα από τα όρια της ανθρώπινης ζωής και συμπεριλαμβάνει τα ζώα και όλη την πλάση. Το πιο άμεσο δεδομένο της συνείδησης γίνεται το σύνθημα της ηθικής του: “Είμαι ζωή που θέλει να ζήσει ανάμεσα σε ζωή που θέλει να ζήσει”».
Ο Χοσέ Ορτέγκα υ Γκασσέτ δεν φιλοσοφούσε από το σπουδαστήριό του, αλλά καθώς βάδιζε στα πεζοδρόμια των σύγχρονων πόλεων. Κατ’ εξοχήν φιλόσοφος της εποχής του, αφιέρωσε όλες τις πνευματικές του δυνάμεις για να κατανοήσει τα ιστορικώς δρώμενα. Και παρατήρησε πως το μεγαλύτερο γεγονός της εποχής μας είναι η “εξέγερση των μαζών”. Δηλαδή η έλευση στο προσκήνιο της ιστορίας όλου εκείνου του πλήθους, που μέχρι τώρα ήταν κρυμμένο στο βάθος της ιστορικής σκηνής. Το γεγονός αυτό αλλοιώνει ποιοτικά τον πολιτισμό μας και ανατρέπει τις μέχρι τώρα προοπτικές του. Δημιουργούνται νέες δυνατότητες ευτυχίας, αλλά και δυστυχίας, προόδου αλλά και οπισθοδρόμησης, δημιουργίας αλλά και καταστροφής. Ωστόσο, όσο και να θέλει κανείς να παραμείνει αμερόληπτος παρατηρητής, δεν μπορεί εν τέλει να μην εκφράσει τους φόβους του για τους κινδύνους που εγκυμονεί αυτή η μαζοποίηση του συνόλου της σύγχρονης ιστορικής ζωής. Ο συγγραφέας αυτού του βιβλίου με σαφήνεια, γλαφυρότητα και σοφία εισάγει τον αναγνώστη σ’ αυτά τα προβλήματα, που τον αφορούν προσωπικώς.
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ: Καλή
Αυτή εδώ η μελέτη έχει σκοπό να πραγματευτεί την έννοια «αγωνία» ψυχολογικά, έχοντας πάντα in mente [κατά νου] και κατάντικρύ της το δόγμα του προπατορικού αμαρτήματος. Κατά κάποιον τρόπο θα την απασχολήσει, αν και σιωπηλά, η έννοια «αμαρτία». Κι όμως η αμαρτία δεν προσφέρεται για ψυχολογικό ενδιαφέρον, κι αυτό θα μπορούσε να σημαίνει πως αυτός που θέλει να την πραγματευτεί έτσι, αφήνεται να υπηρετεί έναν παρανοημένο αισθητισμό. Η αμαρτία έχει την καθορισμένη της θέση, ή μάλλον δεν έχει καμία θέση, γιατί αυτό ακριβώς είναι και ο ορισμός της. Κι αν την πραγματευτείς έξω απ’ την δικαιοδοσία της, την αλλοιώνεις, μιας και ρίχνεις πάνω της ένα φως που δεν την φωτίζει ουσιαστικά. Εκφυλίζεις την έννοια και ταυτόχρονα καταστρέφεις την ατμόσφαιρα, γιατί υπάρχει μια αλήθεια ατμόσφαιρας που αντιστοιχεί σε κάθε αλήθεια έννοιας, και αντί για μια αληθινή ατμόσφαιρα που θα διαρκέσει, προτιμάς την παροδική γοητεία ατμόσφαιρας ψεύτικης.
Αν λοιπόν τραβήξης την αμαρτία μέσα στην Αισθητική, θάχης ατμόσφαιρα επιπολαιότητας ή μελαγχολίας γιατί η κατηγορία όπου ανήκει η αμαρτία είναι η αντίφαση, κ’ η αντίφαση δεν μπορεί νάναι τίποτ’ άλλο έξω από κωμική ή τραγική. Η ατμόσφαιρα λοιπόν της αμαρτίας αλλοιώνεται, γιατί η ατμόσφαιρα που αντιστοιχεί σ’ αυτήν είναι η σοβαρότητα. Όμοια αλλοιώνεται και η έννοιά της γιατί είτε κωμική είτε τραγική η αμαρτία μπορεί και τα δύο: και να διατηρηθή πραγματική και να καταργηθή μ’ ένα ασήμαντο τέχνασμα ενώ η έννοιά της την θέλει να υπερνικηθή. Στο βάθος η κωμικότητα και η τραγικότητα δεν έχουν εχθρό, έξω από ένα μπαμπούλα που μας κάνει να κλαίμε ή να γελάμε.
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ: Καλή
Η έννοια της αγωνίας 1 × €12.00
Κάπου στο ανολοκλήρωτο 1 × €18.00
Φιλελευθερισμός 1 × €10.80
Φράνσις Μπέικον Η Λογική της Αίσθησης 1 × €16.20
Το Κρασί των Δειλών 1 × €10.00
Οι νέες ιδέες 1 × €16.00
Το δεύτερο φύλο 1 × €23.00Υποσύνολο: €106.00
