€18.00
Το καλοκαίρι του 1943, ο Καρλ και οι συμμαθητές του μοιράζουν αντιναζιστικά φέιγ βολάν, συλλαμβάνονται από τη Γκεστάπο και φυλακίζονται. Για καλή τους τύχη, γλιτώνουν τη θανατική ποινή. Όλα αυτά έγιναν πριν από περίπου 20 χρόνια. Ο τότε έφηβος Καρλ είναι πια ενήλικας. Ως πάστορας έχει υπό τη φροντίδα του μια μικρή κοινότητα στην Ανατολική Γερμανία. Σπάνια σκέφτεται το παρελθόν. Μέχρι που μια μέρα πηγαίνει στο Βερολίνο και συναντά έναν υπάλληλο της Στάζι (Υπουργείο Κρατικής Ασφάλειας). Και τότε έρχεται αντιμέτωπος με μια δύσκολη απόφαση..
Το πρώτο μισό του 20ού αιώνα, από το 1914 ως το 1945, στάθηκε μια εποχή πολέμων, καταστροφών και επαναστάσεων που πέρασε την Ευρώπη διά πυρός και σιδήρου. Σύμφωνα με τον Enzo Traverso, η έννοια του “ευρωπαϊκού εμφυλίου πολέμου” επιτρέπει να ερμηνεύσουμε αυτόν τον τρομερό συνδυασμό ολοκληρωτικού πολέμου χωρίς κανόνες και όρια, τοπικών εμφυλίων πολέμων και γενοκτονιών, που περιλάμβανε επίσης τη σύγκρουση ανάμεσα σε αντίθετες κοσμοθεωρίες. Στοιχεία αυτού του πανευρωπαϊκού εμφυλίου: το μίγμα αρχαϊκής βίας, ψυχρής διοικητικής βίας και νεωτερικής τεχνολογίας που χρησιμοποιήθηκε για την εξολόθρευση του εχθρού, η συστηματική επίθεση εναντίον του άμαχου πληθυσμού που βομβαρδίστηκε, εκτοπίστηκε ή εξοντώθηκε μαζικά, οι ποικίλες όψεις της στρατιωτικοποίησης των πολιτών και η συγκινησιακή κλιμάκωση των συγκρούσεων στους κόλπους διχασμένων κοινωνιών (Σοβιετική Ένωση 1917-1923, Ισπανία 1936-1939, Αντίσταση 1939-1945), ακόμα η εισβολή του φόβου και της φρίκης του θανάτου στο μυαλό των ανθρώπων.
Εστιάζοντας στους στρατευμένους πρωταγωνιστές, ο Traverso αναλύει τις θέσεις εκείνων των διανοούμενων του μεσοπολέμου που, μέσα από αντίθετες επιλογές, πήραν θέση στη σύγκρουση, από τον Βάλτερ Μπένγιαμιν ή τον Αντόνιο Γκράμσι ως, στην άλλη πλευρά, τον Ερνστ Γιούνγκερ ή τον Καρλ Σμιτ. Εξετάζει τέλος τις αντινομίες του αντιφασισμού, χωρίς να αποφεύγει κρίσιμα ερωτήματα όπως οι δεσμοί με το σταλινισμό ή η τύφλωση μπροστά στο ολοκαύτωμα.
Τούτο το βιβλίο τοποθετείται ενάντια σε μια τρέχουσα αναθεώρηση αυτής της ιστορικής περιόδου που, κάτω από το κάλυμμα μιας κριτικής στη φρίκη του ολοκληρωτισμού, τείνει να καταδικάζει στο αδιαχώριστο καθαρτήριο των ιδεολογιών όσους συμμετείχαν ενεργά, φασίστες κι αντιφασίστες το ίδιο, σάμπως πέρα από τα θύματα, που σήμερα εξυμνούνται αναδρομικά, όλοι οι γάτοι του παρελθόντος να ήταν γκρίζοι.
Ο 17ος και ο 18ος αιώνας, σύμφωνα με τη γενική εικόνα που αβίαστα σχηματίζουμε για τον καθένα, φαίνεται να μην έχουν σχεδόν τίποτα κοινό μεταξύ τους. Αρεσκόμαστε να λέμε ότι διαδέχεται ο ένας τον άλλον, χωρίς να μοιάζουν έστω και στο ελάχιστο. Ανάμεσα στην εποχή του Bossuet και σε αυτή του Rousseau, ανάμεσα σε δύο περιβάλλοντα όπου ο ένας έγραψε το Κοινωνικό συμβόλαιο και ο άλλος την Πολιτική εξαγόμενη από την Αγία Γραφή, η αντίθεση εδραιώνεται τόσο εύκολα που έχει γίνει πια κοινότοπη. Δεν θα έπρεπε, ωστόσο, να μας ξαφνιάζει κάπως; Μπορούμε να την αποδεχτούμε χωρίς επαρκείς αποδείξεις; Τίποτα δεν εμφανίζεται αιφνιδίως στην ιστορία των ιδεών: η εποχή που προηγείται εξηγεί αυτή που ακολουθεί, την εμπεριέχει εν σπέρματι.
Το πνεύμα της θρησκευτικής απιστίας κατά τον 18ο αιώνα, η ανάγκη της απρόσκοπτης εξέτασης κάθε ζητήματος, αυτή η ευτολμία της λογικής που δεν γνωρίζει όρια, που ξέρει να συνάγει συμπεράσματα -η έσχατη συγκεφαλαίωση της οποίας είναι η Γαλλική Επανάσταση- όλα αυτά θα παρέμεναν ανεξήγητα χωρίς τα ρεύματα του σκεπτικισμού και της κριτικής ουδετερότητας, της ελεύθερης, ή, όπως λεγόταν, της “ελευθερόφρονος” σκέψης, τα οποία έρχονται από τον 16ο αιώνα και ανοίγουν με προφυλάξεις ένα πέρασμα στον 17ο αιώνα, πότε θορυβώδη και πότε σχεδόν αδιόρατα, πότε σκάβοντας υπογείως και πότε ερχόμενα ξανά στην επιφάνεια.
Το βιβλίο αυτό παρακολουθεί τις άκρως περιπλεγμένες κινήσεις των προϊστορικών και ιστορικών λαών της Ευρώπης, πριν απ’ την εμφάνιση των κρατών της Ευρώπης. Στόχος του, να δείξει πως πουθενά στον κόσμο, και κυρίως στην Ευρώπη, δεν υπάρχουν «καθαροί» λαοί. Καθαροί λαοί υπάρχουν μόνο στους βρώμικους εγκεφάλους των σοβινιστών. Το βιβλίο αυτό, συνεπώς, είναι ολοφάνερα υπέρ της Ενωμένης Ευρώπης των Λαών και προσπαθεί να δείξει πως τούτη η ένωση είναι μια ιστορική αναγκαιότητα που δεν προέκυψε πρόσφατα.
Στα μέσα του 16ου αιώνα, ένας ταπεινός Έλληνας αντιγραφέας χειρογράφων, ο Νίκανδρος ο Κερκυραίος, ξεκινά για ένα παράξενο, ανάστροφο ταξίδι. Ενώ οι σύγχρονοί του πηγαίνουν προς την Ανατολή ή σαλπάρουν για τον Νέο Κόσμο, αυτός πορεύεται προς την Ιταλία, τη Γερμανία και τη Φλάνδρα, την Αγγλία και τη Γαλλία.
Ουμανιστής με κλασική παιδεία, μας παραδίδει την Ευρώπη της Αναγέννησης μέσα από τα λόγια του Στράβωνα και του Ιουλίου Καίσαρα, και σ’ αυτή την Ευρώπη δεν βρίσκουμε ίχνος απ’ ό,τι εμείς θεωρούμε οικείο. Ποτάμια, πόλεις και λαοί με αρχαϊκά ονόματα ανήκουν σε χώρες εξωτικά μεταμορφωμένες, εκεί που η Μεταρρύθμιση είναι στα σπάργανα, εκεί που παρασκευάζεται η κερβεσία, αλλιώς μπίρα, και εκεί που τις γυναίκες τις φιλούν στο στόμα.
Η σχέση των τραγικοκωμικών γαμήλιων περιπετειών του Ερρίκου Η’ βασιλιά της Αγγλίας, η συνάντηση με τον Φραγκίσκο Α’ της Γαλλίας, ο διάσημος Έρασμος και ο Λούθηρος δεν καταφέρνουν ωστόσο να κρύψουν τον καημό του εξόριστου. Στο θέαμα μιας Ευρώπης που σπαράζεται από βίαιους και ασταμάτητους πολέμους, στο νου του Νίκανδρου έρχεται η Μεσόγειος, όπου ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής και ο πειρατής βασιλιάς Μπαρμπαρόσα, οδηγημένοι από τις έριδες ανάμεσα στους πρίγκιπες της Δύσης, πολιορκούν και λεηλατούν την πατρίδα του την Κέρκυρα.
Το Ταξίδι γίνεται έτσι το αφήγημα μιας μελαγχολικής εξερεύνησης σε γη μακρινή, όπου η ικανότητα να μιλάς για τον άλλο γίνεται ζωτική ανάγκη για τη δική σου ύπαρξη, “ραγίζοντας το φίλτρο συνηθειών και προκαθορισμένων κρίσεων, ξεθαμπώνοντας τις διόπτρες “, όπως γράφει ο Υβ Ερσάν, διευθυντής σπουδών στο EHESS, στο Επίμετρό του “Τα γυαλιά του Νίκανδρου”.
Το Ταξίδι στην Εσπερία πέρασε σχεδόν απαρατήρητο στους αιώνες από τη συγγραφή του, μεταφράζεται όμως στην Ελλάδα για πρώτη φορά ολόκληρο, με την επιμέλεια του Πάολο Οντορίκο, πρώην διευθυντή σπουδών στο EHESS.
Ο ιστορικός σχολιασμός και οι σημειώσεις έγιναν από τον Ζοέλ Σνάππ, ερευνητή του Ινστιτούτου Ανθρωπιστικών Σπουδών της Φλωρεντίας.
Τα ελιξίρια του διαβόλου 1 × €18.00
Η ελληνική επανάσταση του 1821 και η παγκόσμια σημασία της 1 × €10.00
Αιχμάλωτοι της γεωγραφίας 1 × €13.00
Η μιμητική επιθυμία στο Υπόγειο 1 × €9.00
Ο μυστικός κήπος 1 × €16.00
Neverhome 1 × €14.40
Η ελληνική επανάσταση του 1821,τόμος Β΄ 1 × €29.70Υποσύνολο: €110.10
