Γνώση και πάθος στη νεότερη φιλοσοφία
€16.00
€17.70 €16.00
Το βιβλίο του Ζιλ Ντελέζ για τον Φράνσις Μπέικον είναι κάτι τελείως διαφορετικό από μια σπουδή ενός φιλοσόφου πάνω σε έναν ζωγράφο. Είναι, κατά τα άλλα, αυτό το βιβλίο “για” τον Μπέικον; Και ποιος είναι ο φιλόσοφος, ποιος ο ζωγράφος;
Θέλουμε να πούμε: ποιος στοχάζεται και ποιος κοιτά αυτόν που στοχάζεται; Μπορούμε βέβαια να στοχαστούμε τη ζωγραφική, μπορούμε επίσης να ζωγραφίσουμε τον στοχασμό, συμπεριλαμβανομένης εκείνης της συναρπαστικής, βίαιης, μορφής στοχασμού – της ζωγραφικής.
Σκεφτήκαμε: “Αναμφίβολα θα είναι αδύνατον να αντισταθμίσουμε το μεγαλείο της αρχικής έκδοσης, θα μας λείψουν αρκετά πράγματα, μέσα στο πεδίο του ορατού. Είναι λόγος αυτός για να αστοχήσουμε στο καθήκον μας, που είναι να μη σταματήσει αυτό το μεγάλο βιβλίο να κυκλοφορεί, να μην εξαφανιστεί, με κάθε κόστος, από την κυκλοφορία για την οποία προορίστηκε, που το κάνει να περνά από χέρι σε χέρι, ανάμεσα στους εραστές της φιλοσοφικής ζωγραφικής ή της εικονοφιλοσοφίας.
Μυστικισμός… πλάνη ή αλήθεια; Τι είναι η μυστική εμπειρία; Είναι αυθεντική, αξιόπιστη, έγκυρη; Γιατί τη μελετούν σε μεγάλα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της; Ποια η σχέση της με εγκεφαλικές διεργασίες;
Σατόρι, Νιρβάνα, Κένσο, επιφοίτηση, Άκτιστον Φως, γιόγκι, αγιορείτες μοναχοί, Βούδας: Επί χιλιετίες η μυστική εμπειρία ήταν το αποκλειστικό προνόμιο των επιλέκτων: των σαμάνων, των μάγων-θεραπευτών, των ζηλωτών του Θείου και εκείνων των φιλοσόφων που αποζητούσαν εξωλογική γνώση της απόλυτης πραγματικότητας. Σήμερα, με την σχετικά εύκολη πρόσβαση σε ψυχοτρόπες ουσίες, ο καθένας, σχεδόν, έχει την δυνατότητα να αποκτήσει αυτή την εμπειρία και το γεγονός γεννά την υποψία ότι η μυστική γνώση δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια ψευδαίσθηση.
Ο Ανδρέας Κ. Παπανικολάου, παγκοσμίως γνωστός νευροεπιστήμονας, προχωρά πέρα από τις παραδοσιακές φιλοσοφικές και θεολογικές ερμηνείες των μυστικών φαινομένων και, προσεγγίζοντας επιστημονικά τις σχετικές μαρτυρίες και τα αποτελέσματα πειραμάτων, επισημαίνει τα κοινά στοιχεία των μυστικών εμπειριών εξετάζοντας εάν πρόκειται για υποκειμενικές κατασκευές-προϊόντα παράτυπων νευροχημικών, νευροφυσιολογικών ή ψυχοπαθολογικών παραγόντων ή για πηγές αυθεντικής γνώσης.
Η Εργασία περί στοών (Das Passagen-Werk) υπήρξε το magnum opus του Γερμανοεβραίου φιλόσοφου Βάλτερ Μπένγιαμιν. Με τη μεθοδική παράθεση πολυάριθμων αποσπασμάτων από διάφορους συγγραφείς αλλά και δικών του αφοριστικών σχολιασμών, επιδίωκε να συγκροτήσει ένα καλειδοσκόπιο, μέσα από το οποίο ο αναγνώστης θα “τηλεσκόπευε” ένα υπέρπυκνο σημείο του παρελθόντος, το Παρίσι του 19ου αιώνα. Συλλαμβάνοντας την ιδέα ότι το αστικό τοπίο αυτής της πρότυπης μεγαλούπολης μπορεί να ιδωθεί ως μήτρα των χαρακτηριστικότερων φαινομένων του ακμαίου καπιταλισμού, ο Μπένγιαμιν αναγνώρισε στις εμπορικές στοές, στις σκεπαστές διαβάσεις, την εμβληματική μεταφορά γύρω από την οποία θα οργανωνόταν το υλικό της σχεδιαζόμενης εργασίας. Ένα έργο που έμεινε ανολοκλήρωτο.
Στην καρδιά της Εργασίας περί στοών ξεχωρίζει μια θεωρητική νησίδα, η Δεσμίδα Ν, με τίτλο “Γνωσιοθεωρητικά, Θεωρία της προόδου”. Στην ενότητα αυτή, ο Μπένγιαμιν προτείνει μια ρηξικέλευθη ιστορικο-υλιστική αντίληψη για την κατανόηση του παρελθόντος. Όπως υποστηρίζει, “ο ιστορικός υλισμός πρέπει να απαρνηθεί το επικό στοιχείο της ιστορίας. Ανατινάζει την εποχή έξω από την πραγμοειδή “συνέχεια της ιστορίας”. Αλλά επίσης ανατινάζει την ομοιογένεια της εποχής. Τη γεμίζει με εκρηκτική ύλη, δηλαδή με παρόν”.
Στη Δεσμίδα Ν περιλαμβάνεται επίσης ένα σύνολο καταχωρίσεων που ιχνηλατούν την αποκρυστάλλωση της αντίληψης περί αυτόματης προόδου ως τελεολογικού δόγματος κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα. Πρόθεση του συγγραφέα ήταν η καταγραφή της πρωτο-ιστορίας (Urgeschichte) της συγκεκριμένης κανονιστικής ιδέας, η οποία εμπεδώθηκε παράλληλα με την αυξανόμενη κυριαρχία της αστικής τάξης.
Ποιο θα είναι το πρόσωπο του μεταϊστορικού ανθρώπου; Στο τέλος της ιστορίας θα ξαναβρούμε το ζώο, όπως παρουσιάζουν οι τελευταίοι διαλεκτικοί και ο αρχαίος μεσσιανισμός; Ανθρωπόμορφη ζωότητα και θηριόμορφη ανθρωπινότητα θα αποτελέσουν τον κινητό μεταϊστορικό ορίζοντά μας; Ο Τζιόρτζιο Αγκάμπεν, συνομιλώντας με την ποίηση του Ράινερ Μαρία Ρίλκε και τον φιλοσοφικό στοχασμό του Μάρτιν Χάιντεγκερ και εκκινώντας από τις φιλοσοφίες της σύζευξης ανθρώπου-ζώου, ερευνά το «πρακτικό και πολιτικό μυστήριο» της διάζευξης του ανθρώπινου από το ζωικό. Για τον Ιταλό φιλόσοφο, «η αποφασιστική πολιτική σύγκρουση, η οποία διέπει κάθε άλλη σύγκρουση είναι, στον πολιτισμό μας, εκείνη μεταξύ της ζωότητας και της ανθρωπινότητας» και επομένως «να εργαστούμε πάνω σε αυτές τις διαιρέσεις, να αναρωτηθούμε με ποιον τρόπο -στον άνθρωπο- ο άνθρωπος χωρίστηκε από τον μη-άνθρωπο και το ζωικό από το ανθρώπινο, είναι ζήτημα περισσότερο επιτακτικό και επείγον από το να τοποθετηθούμε σχετικά με τα μεγάλα ζητήματα, τις λεγόμενες ανθρώπινες αξίες και ό,τι αποκαλούμε ανθρώπινα δικαιώματα». Εμβαθύνει έτσι από μια άλλη οπτική στην έννοια της ζωής και εξετάζει το κριτικό κατώφλι που παράγει το ανθρώπινο, την ανθρωπολογική μηχανή που αποφασίζει και ανασυνθέτει κάθε φορά τη σύγκρουση μεταξύ του ανθρώπου και του ζώου. (Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί cookies έτσι ώστε να μπορούμε να σας παρέχουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία χρήστη. Οι πληροφορίες cookie αποθηκεύονται στο πρόγραμμα περιήγησής σας και εκτελούν λειτουργίες όπως η αναγνώρισή σας όταν επιστρέφετε στον ιστότοπό μας και η βοήθεια της ομάδας μας να κατανοήσει ποιες ενότητες του ιστότοπου θεωρείτε πιο ενδιαφέρουσες και χρήσιμες.
Τα απολύτως απαραίτητα cookie πρέπει να είναι ενεργοποιημένα ανά πάσα στιγμή, ώστε να μπορούμε να αποθηκεύσουμε τις προτιμήσεις σας για τις ρυθμίσεις cookie.
If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.
Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Google Analytics για τη συλλογή ανώνυμων πληροφοριών, όπως ο αριθμός των επισκεπτών στον ιστότοπο και οι πιο δημοφιλείς σελίδες.
Η διατήρηση αυτού του cookie ενεργοποιημένου μας βοηθά να βελτιώσουμε τον ιστότοπό μας.
Please enable Strictly Necessary Cookies first so that we can save your preferences!