- ×
Κοσμοπολίτες εθνικιστές 1 × €18.00
Υποσύνολο: €18.00
Πίσω στην Αρχική
Ιστορίες της Καβαφικής Κριτικής (1933-1963)
Απατηλό παρελθόν
€15.30
«EΓΩ ΕΙΜΑΙ ΠΟΙΗΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ». Η γνωστή φράση του Κ. Π. Καβάφη έστρεψε, ήδη από τον Μεσοπόλεμο, την καβαφική κριτική στην επίμονη αλλά και αντιφατική αναζήτηση του ρόλου της ιστορίας στην ποίησή του. Αμέσως μετά το θάνατο του ποιητή (1933), ο Τίμος Μαλάνος ισχυριζόταν πως ο Καβάφης «ταξίδεψε τη διαστροφή του στην ιστορία». Από τα ιατρικά έντυπα έως τα λαϊκά περιοδικά της εποχής, ο Καβάφης περιγράφεται ως ένας ασθενής με συμπτώματα και συμπλέγματα. Αντιδρώντας σε αυτή την άποψη, τη δεκαετία του 1940 ο Γιώργος Σεφέρης υποστήριξε πως «έξω από τα ποιήματά του ο Καβάφης δεν υπάρχει». Για τον Σεφέρη, το σπουδαιότερο μέσο που είχε ο Καβάφης για να γράψει ποίηση ήταν η « αίσθηση της Ιστορίας ». Ξετυλίγοντας αυτό το νήμα, τη δεκαετία του 1960 ο Στρατής Τσίρκας παρουσίασε έναν «πολιτικό Καβάφη», που ενδιαφερόταν ενεργά για τα ζητήματα της βρετανικής αποικίας αλλά και της ελληνικής παροικίας στην Αίγυπτο.
Στην παρούσα μελέτη εξετάζονται ιστορίες και διαμάχες της καβαφικής κριτικής (1933-1963) που δεν σχετίζονται μόνο με την ποίηση και την ιστορία αλλά και με τη σεξουαλικότητα, το μοντερνισμό, την αποικιοκρατία. Με αφορμή τον «απατηλό γέρο» της Αλεξάνδρειας, παρακολουθούμε πώς μεταμορφώνονται οι εικόνες του παρελθόντος και πώς η ποίηση γίνεται μια μορφή ιστοριογραφίας.
Σχετικά προϊόντα
- Δοκίμιο
Μια Οδύσσεια
Ένας πατέρας, ένας γιος, ένα έπος€16.90Όταν ο ογδόντα ενός ετών Τζέι Μέντελσον αποφάσισε να παρακολουθήσει το σεμινάριο με θέμα την Οδύσσεια που θα δίδασκε ο γιος του, Ντάνιελ, στο Κολέγιο Μπαρντ, ξεκίνησε γι’ αυτούς μια περιπέτεια βαθιά συναισθηματική όσο και πνευματική. Για τον Τζέι, συνταξιούχο ερευνητή που έχει μάθει να βλέπει τον κόσμο μέσα από το αμείλικτο βλέμμα του μαθηματικού, αυτή η επιστροφή στα θρανία αποτελεί και την “τελευταία του ευκαιρία” να γνωρίσει τη μεγάλη λογοτεχνία που παραμέλησε στα νιάτα του – αλλά πάνω απ’ όλα, να καταλάβει καλύτερα τον γιο του.
Οι μήνες που ακολουθούν, όσο οι δυο τους ανατέμνουν μαζί το σπουδαίο έργο του Ομήρου -πρώτα μέσα στην αίθουσα του σεμιναρίου, όπου ο Τζέι αμφισβητεί επίμονα τις ερμηνείες του γιου του, κι έπειτα σε μια γεμάτη εκπλήξεις κρουαζιέρα στη Μεσόγειο, στα ίχνη των θρυλικών ταξιδιών του Οδυσσέα-, επιφυλάσσουν στιγμές άβολες αλλά αποδεικνύουν επίσης ότι και ο Ντάνιελ έχει πολλά να μάθει. Γιατί η στάση του Τζέι τόσο απέναντι στο κείμενο όσο και στο ταξίδι αποκαλύπτει σταδιακά μυστικά κρυμμένα από χρόνια, που επιτρέπουν στον Ντάνιελ να κατανοήσει επιτέλους τον τόσο δύσκολο πατέρα του. Καθώς ο Μέντελσον οδηγεί το χρονικό του προς τη σπαρακτική τελική του κορύφωση, στην αφήγηση συνυφαίνονται περίτεχνα απόηχοι της ίδιας της Οδύσσειας με τα αενάως επίκαιρα θέματά της: την εξαπάτηση και την αναγνώριση, τον γάμο και τα παιδιά, τις χαρές του ταξιδιού και το νόημα της πατρίδας και της εστίας.
Ο Ντάνιελ Μέντελσον με την πολυεπίπεδη, αποκαλυπτική του αφήγηση μας προσφέρει μια Οδύσσεια πλούσια σε συναισθηματικό φορτίο και φιλολογική οξυδέρκεια, ένα έργο βαθιάς προσωπικής όσο και λογοτεχνικής εξερεύνησης. - Δοκίμιο
Η ιστορία της ανάγνωσης
€16.20“Η Ιστορία της Ανάγνωσης” είναι ένα εμβριθές, έξοχο βιβλίο, μια αποθησαύριση γνώσης, ιστοριών και εικόνων, που μας οδηγεί σε ένα αξέχαστο ταξίδι. Απεριόριστα ενδιαφέρον και διασκεδαστικό, μια εις βάθος διερεύνηση του τι σημαίνει να είσαι αναγνώστης βιβλίων. “Η Ιστορία της Ανάγνωσης” μας υπενθυμίζει με τρόπο μαγευτικό το λόγο που λατρεύουμε την πράξη της ανάγνωσης, παρ’ όλους τους περισπασμούς, από την Ιερά Εξέταση ως τα θέλγητρα του κυβερνοχώρου.
Ο Αλμπέρτο Μανγκέλ μας θυμίζει ότι οι αναγνώστες ζουν εντός των βιβλίων κι όχι μόνο ανάμεσά τους: μέσα στα βιβλία ανακαλύπτουμε τη δική μας ιστορία, ίχνη της δικής μας ζωής.
Με κάθε βιβλίο που έχει σημασία για μας, από τα μικράτα μας ως τα βαθιά γεράματά μας, η ζωή μας αναζωογονείται. Ο Μανγκέλ μάς δείχνει τι συμβαίνει όταν διαβάζουμε ποιοι γινόμαστε και πώς η ανάγνωση μας διδάσκει να ζούμε. Μας αποκαλύπτει πώς οι αναγνωστικές μας συνήθειες έχουν εξελιχθεί διαμέσου των αιώνων και πώς, από τη στιγμή που για πρώτη φορά οι άνθρωποι μετέφεραν τις σκέψεις και τις πράξεις τους σε πηλό και πάπυρο, η πράξη της ανάγνωσης αποτελεί μέρος της ίδιας της ανθρώπινης υπόστασης. - Δοκίμιο
Ευγνωμοσύνη
€5.30“Είναι η μοίρα κάθε ανθρώπου” γράφει ο Σακς “να είναι μοναδικός, να ακολουθεί το δικό του μονοπάτι, να ζει τη δική του ζωή, να βιώνει τον δικό του θάνατο”. Τα τέσσερα αυτά δοκίμια συναποτελούν μια ωδή στη μοναδικότητα του κάθε ανθρώπου και στην ευγνωμοσύνη για το δώρο της ζωής. Κανείς άλλος συγγραφέας δεν έχει καταφέρει να αποδώσει το δράμα της αρρώστιας με τόση ειλικρίνεια και ευγλωττία όση ο Όλιβερ Σακς. Τους τελευταίους μήνες της ζωής του έγραψε μια σειρά από δοκίμια που προκαλούν συγκίνηση, καθώς διερευνούν τα συναισθήματά του για την ολοκλήρωση της ζωής του και τη συμφιλίωση με τον ίδιο του τον θάνατο.
“Ο Όλιβερ Σακς δεν έμοιαζε με κανέναν άλλο γιατρό ή συγγραφέα. Τον προσέλκυαν τα άσυλα για τους αρρώστους, τα ιδρύματα για άτομα με ευπαθή υγεία και αναπηρία, η συντροφιά των “περίεργων” και των “αφύσικων”. Ήθελε να ατενίζει την ανθρωπότητα στην πολυμορφία της με τον δικό του, σχεδόν αναχρονιστικό, τρόπο – πρόσωπο με πρόσωπο, βήμα βήμα, μακριά από τον ολοένα αναπτυσσόμενο κόσμο των υπολογιστών και των αλγορίθμων. Και μέσα από τη γραφή του μας έδειξε αυτά που ο ίδιος έβλεπε”.
Ατούλ Γκαουάντε, συγγραφέας του βιβλίου Εμείς οι θνητοί
(Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2016) - Δοκίμιο
Ο Έρως και το Έθνος
Οι φυλές, οι θρησκείες και η δημοτική ποίηση της αγάπης Ά€22.40H αρχαία Eλληνική ποίηση και μυθολογία μας έχουν παραδώσει τον Έρωτα κάλλιστον εν αθανάτοισι θεοίσι και παντοδύναμο. Στον πραγματικό βίο ωστόσο, και παρότι η θρησκεία του έρωτα έχει το μεγαλύτερο και το πιο ενθουσιασμένο ποίμνιο, τα εμπόδια είναι πολλά. Οι πόλεμοι των εθνών, οι στερεοτυπικές αναπαραστάσεις που επεξεργάζεται κάθε λαός για τους άλλους, η κοσμική και η θρησκευτική εξουσία, οι εδραιωμένες προκαταλήψεις, μπορούν να πληγώσουν τα φτερά του Έρωτα. Να μην του επιτρέψουν να υπερβεί τα φράγματα και τα χάσματα.
Στον ανά χείρας τόμο διερευνώνται οι ερωτικές σχέσεις Ελλήνων και Ελληνίδων, έτσι όπως αναδεικνύονται από τα δημοτικά τραγούδια, με αλλοεθνείς, αλλόγλωσσους ή / και αλλόθρησκους, δηλαδή με μαύρους, Βλάχους, Αρβανίτες και Τούρκους. Οι διαφορές ανάμεσα στους Έλληνες και σε άλλους λαούς ή εθνοτικές ομάδες, αλλά και η πυκνή καταναγκαστική συνάφειά τους, δημιούργησαν σχέσεις που καλύπτουν όλη την γκάμα – από την ηδονοθηρία της εκμεταλλευτικής εξουσίας έως τον αυθεντικό πόθο. Η δημοτική ποίηση, απροκατάληπτη και αμερόληπτη, δεν αφήνει ατραγούδιστη καμία εκδοχή.
Η διερεύνηση επεκτείνεται και σε άλλες μορφές του λαϊκού λόγου : παροιμίες, παραδόσεις, παραμύθια, επωδές, κατάρες, λέξεις-ύβρεις. Επίσης λαμβάνονται υπόψη και τα δημοτικά τραγούδια των άλλων λαών. Συνεξετάζεται επιπλέον η στάση της κοσμικής και της θρησκευτικής εξουσίας απέναντι στην πιθανότητα μεικτών γάμων. Για την εθνική ιδεολογία, που επιχειρεί την ομογενοποίηση των αντιλήψεων και των στάσεων, η διαφορά χάνει τη φυσικότητά της, εννοείται σαν κίνδυνος και απειλή και συχνά καταντάει κρίμα, αμαρτία. Στο νεοελληνικό εθνικό κράτος, όπως και στα περισσότερα εθνικά ευρωπαϊκά κράτη που συγκροτήθηκαν τον 19ο αιώνα, το συλλογικό φαντασιακό αναπαρέστησε τον άλλο επιβαρυμένο από ποικίλα αρνητικά γνωρίσματα, ώστε να διευκολύνει την υποτίμησή του.
