Απατηλό παρελθόν
€15.30
€17.00 €15.30
Μετά από πολλές δεκαετίες, κατά τη διάρκεια των οποίων το όνομά του ανήκε στην κατηγορία των απαγορευμένων στοχαστών στην πατρίδα του, την Ρωσία, ενώ στη Δύση τον γνώριζαν μόνο ελάχιστοι επιστήμονες και στοχαστές, οι οποίοι ασχολούνταν με την ιστορία της ρωσικής διασποράς του 20ού αιώνα, ξαφνικά, ο Ιβάν Ιλίν, έγινε ο πιο δημοφιλής φιλόσοφος στους κόλπους της νέας ρωσικής ελίτ.
Ο Ιβάν Αλεξάντροβιτς Ιλίν (1883-1954) ανήκε στη συντηρητική παράταξη της ρωσικής διανόησης. Ήταν συγγραφέας, φιλόσοφος, δημοσιολόγος, οπαδός του κινήματος της Λευκής Φρουράς, διαπρύσιος πολέμιος του κομμουνισμού και, κυρίως, συνεχιστής της σχολής των Σλαβόφιλων στις φιλοσοφικές και πολιτικές του αναζητήσεις.
Το 1922 το όνομά του ήταν στους καταλόγους προγραφών του Λένιν, ωστόσο, την τελευταία στιγμή, επιβιβάστηκε στο γνωστό «Ατμόπλοιο των φιλοσόφων» και απελάθηκε από την Ε.Σ.Σ.Δ. Στις 26 Σεπτεμβρίου της ίδιας χρονιάς βρέθηκε στη Γερμανία, όπου από το 1923 μέχρι το 1934 εργάστηκε ως καθηγητής στο Ρωσικό Επιστημονικό Ινστιτούτου του Βερολίνου. Με την ανάληψη της εξουσίας από τους Ναζί, ο Ιλίν δημοσίευσε ένα άρθρο με τίτλο «Εθνικοσοσιαλισμός. Το νέο πνεύμα», στο οποίο υποστήριξε το νέο καθεστώς. Αυτό, όμως, δεν τον γλίτωσε από τα προβλήματα, αφού μετά από λίγο η Γκεστάπο, η οποία αρχικά τον παρακολουθούσε και ζήτησε να απολυθεί από τη δουλειά του, στη συνέχεια τον ανέκρινε.
Το δοκίμιό του «Ο Ηλίθιος του Φ.Μ. Ντοστογιέφσκι» είναι το κείμενο μίας διάλεξης που έδωσε με αυτό το θέμα και την εποχή εκείνη προκάλεσε όχι μόνο το θαυμασμό, αλλά και πολλές συζητήσεις, για ένα από τα κορυφαία έργα του Ρώσου συγγραφέα.
Η εισαγωγή και η μετάφραση είναι του Δημήτρη Β. Τριανταφυλλίδη.
Δεν µπορώ όµως να αφήσω να τυπωθούν εκ νέου αυτές οι σελίδες, χωρίς να πω τι ακριβώς αντιπροσωπεύουν. Γράφτηκαν και δηµοσιεύτηκαν παράνοµα. Σκοπός τους ήταν να ρίξουν λίγο φως στον αγώνα που κάναµε στα τυφλά, και µε αυτό τον τρόπο να τον καταστήσουν πιο αποτελεσµατικό. Είναι γραπτά περιστασιακά που µπορούν, συνεπώς, να δηµιουργήσουν µια κάποια εντύπωση αδικίας. Αν έπρεπε πράγµατι να γράψουµε για την ηττηµένη Γερµανία, θα χρειαζόταν να υιοθετήσουµε µια γλώσσα κάπως διαφορετική. Ωστόσο, θα ήθελα µόνο να προλάβω µια παρεξήγηση. Όταν ο συγγραφέας αυτών των γραµµάτων λέει «εσείς», δεν εννοεί «εσείς οι Γερµανοί», αλλά «εσείς οι ναζί». Όταν λέει «εµείς», αυτό δεν σηµαίνει πάντα «εµείς οι Γάλλοι», αλλά «εµείς οι ελεύθεροι Ευρωπαίοι». Αντιπαραθέτω δύο στάσεις, όχι δύο έθνη, έστω και αν σε κάποια στιγµή της ιστορίας αυτά τα δύο έθνη αντιπροσώπευσαν δύο εχθρικές στάσεις. Για να επαναλάβω λόγια που δεν είναι δικά µου, αγαπώ υπερβολικά τη χώρα µου για να είµαι εθνικιστής. Και ξέρω ότι ούτε η Γαλλία ούτε η Ιταλία θα έχαναν τίποτα –απεναντίας µάλιστα–, εάν ανοίγονταν σε µια ευρύτερη κοινωνία. Αλλά απέχουµε ακόµη πολύ από κάτι τέτοιο, και η Ευρώπη συνεχίζει να σπαράσσεται. Γι’ αυτό θα αισθανόµουν ντροπή σήµερα εάν άφηνα να πιστεύουν ότι ένας Γάλλος συγγραφέας µπορεί να είναι εχθρός ενός µόνον έθνους. Μισώ µόνο τους δηµίους. Κάθε αναγνώστης που θα θελήσει να διαβάσει τα Γράµµατα σ’ έναν φίλο Γερµανό µε αυτή την οπτική, δηλαδή ως ντοκουµέντο του αγώνα ενάντια στη βία, θα παραδεχτεί πως τώρα µπορώ να πω ότι δεν απαρνιέµαι ούτε µία λέξη τους. Α.Κ. (1948)
“Ο Άμλετ του Σαίξπηρ συγκροτήθηκε σαν δράμα εκδίκησης. Ο εκδικητής, ο ήρωας αυτού του δράματος εκδίκησης, δηλαδή η αποφασιστική φιγούρα, προβληματοποιήθηκε από τον ίδιο τον ποιητή σε τέτοιο βαθμό ώστε αυτός ο παράξενος εκδικητής έγινε -δικαίως- διάσημος όχι ως εκδικητής αλλά, αντιθέτως, ως ένας απελπισμένος και αβέβαιος για την εντολή εκδίκησης, προβληματικός ήρωας. Μόνο με την προβληματοποίηση του εκδικητή έγινε το έργο του Σαίξπηρ ό,τι είναι για μας σήμερα, δηλαδή κάτι τελείως διαφορετικό από ένα τυπικό δράμα εκδίκησης”.
Καρλ Σμιτ
Ο Καρλ Σμιτ με το δοκίμιό του Άμλετ ή Εκάβη (1956) παρέχει μια καινοτόμο ερμηνεία και ανάλυση για τη γνωστότερη σαιξπηρική τραγωδία, τον Άμλετ. Εξετάζοντας τη δημιουργία του θεατρικού δράματος και τη συνάφειά του με τον ιστορικό χρόνο οδηγείται σε συμπεράσματα τα οποία αφορούν την αισθητική διάσταση και συγχρόνως την υπερβαίνουν μέσω του εννοιολογικού εξοπλισμού του. Πρόκειται για ένα δοκίμιο το οποίο αναδεικνύει τον τραγικό μύθο του Άμλετ και συνάμα το πεπρωμένο του ευρωπαϊκού πνεύματος.
Το πρώτο δοκίμιο συνιστά μια πραγματεία στον λογοτεχνικό κυβισμό, με εμφανή στόχο να καταλήξει -μέσω της αναδόμησης, της σύγκρισης και της συνεκδοχής- στο απόλυτο μοντερνιστικό αξίωμα: οι λέξεις, το εργαλείο δηλαδή του λογοτέχνη, είναι μέσο αδόκιμο, ατελές και ατελέσφορο σε σύγκριση με τον χρωστήρα, δηλαδή το άφωνο εργαλείο ενός μυθοπλαστικού ζωγράφου ο οποίος βεβαίως ελέγχει απολύτως το εκφραστικό του μέσο σε αντιδιαστολή με τον λογοτέχνη που παλεύει να το χειραγωγήσει.
Η “Λεξιτεχνία” εκφωνήθηκε ως ομιλία από το ραδιόφωνο του BBC στις 29 Απριλίου του 1937 για τη ραδιοφωνική σειρά “Words Fail Me”. Η ομιλία αυτή των οκτώ λεπτών είναι το μοναδικό ηχητικό ντοκουμέντο που έχουμε από τη Βιρτζίνια Γούλφ. Εδώ το αντικείμενο είναι οι ίδιες οι λέξεις. Το μοναδικό εργαλείο του λογοτέχνη που έχει την ικανότητα να δρα ανεξάρτητα από τον δημιουργό του και να παραμένει αχειραγώγητο, και συνεπώς πολύ δύσχρηστο για τον μάστορά του.
Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί cookies έτσι ώστε να μπορούμε να σας παρέχουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία χρήστη. Οι πληροφορίες cookie αποθηκεύονται στο πρόγραμμα περιήγησής σας και εκτελούν λειτουργίες όπως η αναγνώρισή σας όταν επιστρέφετε στον ιστότοπό μας και η βοήθεια της ομάδας μας να κατανοήσει ποιες ενότητες του ιστότοπου θεωρείτε πιο ενδιαφέρουσες και χρήσιμες.
Τα απολύτως απαραίτητα cookie πρέπει να είναι ενεργοποιημένα ανά πάσα στιγμή, ώστε να μπορούμε να αποθηκεύσουμε τις προτιμήσεις σας για τις ρυθμίσεις cookie.
If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.
Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Google Analytics για τη συλλογή ανώνυμων πληροφοριών, όπως ο αριθμός των επισκεπτών στον ιστότοπο και οι πιο δημοφιλείς σελίδες.
Η διατήρηση αυτού του cookie ενεργοποιημένου μας βοηθά να βελτιώσουμε τον ιστότοπό μας.
Please enable Strictly Necessary Cookies first so that we can save your preferences!