Απατηλό παρελθόν
€15.30
€17.00 €15.30
Μετά από πολλές δεκαετίες, κατά τη διάρκεια των οποίων το όνομά του ανήκε στην κατηγορία των απαγορευμένων στοχαστών στην πατρίδα του, την Ρωσία, ενώ στη Δύση τον γνώριζαν μόνο ελάχιστοι επιστήμονες και στοχαστές, οι οποίοι ασχολούνταν με την ιστορία της ρωσικής διασποράς του 20ού αιώνα, ξαφνικά, ο Ιβάν Ιλίν, έγινε ο πιο δημοφιλής φιλόσοφος στους κόλπους της νέας ρωσικής ελίτ.
Ο Ιβάν Αλεξάντροβιτς Ιλίν (1883-1954) ανήκε στη συντηρητική παράταξη της ρωσικής διανόησης. Ήταν συγγραφέας, φιλόσοφος, δημοσιολόγος, οπαδός του κινήματος της Λευκής Φρουράς, διαπρύσιος πολέμιος του κομμουνισμού και, κυρίως, συνεχιστής της σχολής των Σλαβόφιλων στις φιλοσοφικές και πολιτικές του αναζητήσεις.
Το 1922 το όνομά του ήταν στους καταλόγους προγραφών του Λένιν, ωστόσο, την τελευταία στιγμή, επιβιβάστηκε στο γνωστό «Ατμόπλοιο των φιλοσόφων» και απελάθηκε από την Ε.Σ.Σ.Δ. Στις 26 Σεπτεμβρίου της ίδιας χρονιάς βρέθηκε στη Γερμανία, όπου από το 1923 μέχρι το 1934 εργάστηκε ως καθηγητής στο Ρωσικό Επιστημονικό Ινστιτούτου του Βερολίνου. Με την ανάληψη της εξουσίας από τους Ναζί, ο Ιλίν δημοσίευσε ένα άρθρο με τίτλο «Εθνικοσοσιαλισμός. Το νέο πνεύμα», στο οποίο υποστήριξε το νέο καθεστώς. Αυτό, όμως, δεν τον γλίτωσε από τα προβλήματα, αφού μετά από λίγο η Γκεστάπο, η οποία αρχικά τον παρακολουθούσε και ζήτησε να απολυθεί από τη δουλειά του, στη συνέχεια τον ανέκρινε.
Το δοκίμιό του «Ο Ηλίθιος του Φ.Μ. Ντοστογιέφσκι» είναι το κείμενο μίας διάλεξης που έδωσε με αυτό το θέμα και την εποχή εκείνη προκάλεσε όχι μόνο το θαυμασμό, αλλά και πολλές συζητήσεις, για ένα από τα κορυφαία έργα του Ρώσου συγγραφέα.
Η εισαγωγή και η μετάφραση είναι του Δημήτρη Β. Τριανταφυλλίδη.
“Η Ιστορία της Ανάγνωσης” είναι ένα εμβριθές, έξοχο βιβλίο, μια αποθησαύριση γνώσης, ιστοριών και εικόνων, που μας οδηγεί σε ένα αξέχαστο ταξίδι. Απεριόριστα ενδιαφέρον και διασκεδαστικό, μια εις βάθος διερεύνηση του τι σημαίνει να είσαι αναγνώστης βιβλίων. “Η Ιστορία της Ανάγνωσης” μας υπενθυμίζει με τρόπο μαγευτικό το λόγο που λατρεύουμε την πράξη της ανάγνωσης, παρ’ όλους τους περισπασμούς, από την Ιερά Εξέταση ως τα θέλγητρα του κυβερνοχώρου.
Ο Αλμπέρτο Μανγκέλ μας θυμίζει ότι οι αναγνώστες ζουν εντός των βιβλίων κι όχι μόνο ανάμεσά τους: μέσα στα βιβλία ανακαλύπτουμε τη δική μας ιστορία, ίχνη της δικής μας ζωής.
Με κάθε βιβλίο που έχει σημασία για μας, από τα μικράτα μας ως τα βαθιά γεράματά μας, η ζωή μας αναζωογονείται. Ο Μανγκέλ μάς δείχνει τι συμβαίνει όταν διαβάζουμε ποιοι γινόμαστε και πώς η ανάγνωση μας διδάσκει να ζούμε. Μας αποκαλύπτει πώς οι αναγνωστικές μας συνήθειες έχουν εξελιχθεί διαμέσου των αιώνων και πώς, από τη στιγμή που για πρώτη φορά οι άνθρωποι μετέφεραν τις σκέψεις και τις πράξεις τους σε πηλό και πάπυρο, η πράξη της ανάγνωσης αποτελεί μέρος της ίδιας της ανθρώπινης υπόστασης.
Όταν ο ογδόντα ενός ετών Τζέι Μέντελσον αποφάσισε να παρακολουθήσει το σεμινάριο με θέμα την Οδύσσεια που θα δίδασκε ο γιος του, Ντάνιελ, στο Κολέγιο Μπαρντ, ξεκίνησε γι’ αυτούς μια περιπέτεια βαθιά συναισθηματική όσο και πνευματική. Για τον Τζέι, συνταξιούχο ερευνητή που έχει μάθει να βλέπει τον κόσμο μέσα από το αμείλικτο βλέμμα του μαθηματικού, αυτή η επιστροφή στα θρανία αποτελεί και την “τελευταία του ευκαιρία” να γνωρίσει τη μεγάλη λογοτεχνία που παραμέλησε στα νιάτα του – αλλά πάνω απ’ όλα, να καταλάβει καλύτερα τον γιο του.
Οι μήνες που ακολουθούν, όσο οι δυο τους ανατέμνουν μαζί το σπουδαίο έργο του Ομήρου -πρώτα μέσα στην αίθουσα του σεμιναρίου, όπου ο Τζέι αμφισβητεί επίμονα τις ερμηνείες του γιου του, κι έπειτα σε μια γεμάτη εκπλήξεις κρουαζιέρα στη Μεσόγειο, στα ίχνη των θρυλικών ταξιδιών του Οδυσσέα-, επιφυλάσσουν στιγμές άβολες αλλά αποδεικνύουν επίσης ότι και ο Ντάνιελ έχει πολλά να μάθει. Γιατί η στάση του Τζέι τόσο απέναντι στο κείμενο όσο και στο ταξίδι αποκαλύπτει σταδιακά μυστικά κρυμμένα από χρόνια, που επιτρέπουν στον Ντάνιελ να κατανοήσει επιτέλους τον τόσο δύσκολο πατέρα του. Καθώς ο Μέντελσον οδηγεί το χρονικό του προς τη σπαρακτική τελική του κορύφωση, στην αφήγηση συνυφαίνονται περίτεχνα απόηχοι της ίδιας της Οδύσσειας με τα αενάως επίκαιρα θέματά της: την εξαπάτηση και την αναγνώριση, τον γάμο και τα παιδιά, τις χαρές του ταξιδιού και το νόημα της πατρίδας και της εστίας.
Ο Ντάνιελ Μέντελσον με την πολυεπίπεδη, αποκαλυπτική του αφήγηση μας προσφέρει μια Οδύσσεια πλούσια σε συναισθηματικό φορτίο και φιλολογική οξυδέρκεια, ένα έργο βαθιάς προσωπικής όσο και λογοτεχνικής εξερεύνησης.
Δεν µπορώ όµως να αφήσω να τυπωθούν εκ νέου αυτές οι σελίδες, χωρίς να πω τι ακριβώς αντιπροσωπεύουν. Γράφτηκαν και δηµοσιεύτηκαν παράνοµα. Σκοπός τους ήταν να ρίξουν λίγο φως στον αγώνα που κάναµε στα τυφλά, και µε αυτό τον τρόπο να τον καταστήσουν πιο αποτελεσµατικό. Είναι γραπτά περιστασιακά που µπορούν, συνεπώς, να δηµιουργήσουν µια κάποια εντύπωση αδικίας. Αν έπρεπε πράγµατι να γράψουµε για την ηττηµένη Γερµανία, θα χρειαζόταν να υιοθετήσουµε µια γλώσσα κάπως διαφορετική. Ωστόσο, θα ήθελα µόνο να προλάβω µια παρεξήγηση. Όταν ο συγγραφέας αυτών των γραµµάτων λέει «εσείς», δεν εννοεί «εσείς οι Γερµανοί», αλλά «εσείς οι ναζί». Όταν λέει «εµείς», αυτό δεν σηµαίνει πάντα «εµείς οι Γάλλοι», αλλά «εµείς οι ελεύθεροι Ευρωπαίοι». Αντιπαραθέτω δύο στάσεις, όχι δύο έθνη, έστω και αν σε κάποια στιγµή της ιστορίας αυτά τα δύο έθνη αντιπροσώπευσαν δύο εχθρικές στάσεις. Για να επαναλάβω λόγια που δεν είναι δικά µου, αγαπώ υπερβολικά τη χώρα µου για να είµαι εθνικιστής. Και ξέρω ότι ούτε η Γαλλία ούτε η Ιταλία θα έχαναν τίποτα –απεναντίας µάλιστα–, εάν ανοίγονταν σε µια ευρύτερη κοινωνία. Αλλά απέχουµε ακόµη πολύ από κάτι τέτοιο, και η Ευρώπη συνεχίζει να σπαράσσεται. Γι’ αυτό θα αισθανόµουν ντροπή σήµερα εάν άφηνα να πιστεύουν ότι ένας Γάλλος συγγραφέας µπορεί να είναι εχθρός ενός µόνον έθνους. Μισώ µόνο τους δηµίους. Κάθε αναγνώστης που θα θελήσει να διαβάσει τα Γράµµατα σ’ έναν φίλο Γερµανό µε αυτή την οπτική, δηλαδή ως ντοκουµέντο του αγώνα ενάντια στη βία, θα παραδεχτεί πως τώρα µπορώ να πω ότι δεν απαρνιέµαι ούτε µία λέξη τους. Α.Κ. (1948)
Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί cookies έτσι ώστε να μπορούμε να σας παρέχουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία χρήστη. Οι πληροφορίες cookie αποθηκεύονται στο πρόγραμμα περιήγησής σας και εκτελούν λειτουργίες όπως η αναγνώρισή σας όταν επιστρέφετε στον ιστότοπό μας και η βοήθεια της ομάδας μας να κατανοήσει ποιες ενότητες του ιστότοπου θεωρείτε πιο ενδιαφέρουσες και χρήσιμες.
Τα απολύτως απαραίτητα cookie πρέπει να είναι ενεργοποιημένα ανά πάσα στιγμή, ώστε να μπορούμε να αποθηκεύσουμε τις προτιμήσεις σας για τις ρυθμίσεις cookie.
If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.
Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Google Analytics για τη συλλογή ανώνυμων πληροφοριών, όπως ο αριθμός των επισκεπτών στον ιστότοπο και οι πιο δημοφιλείς σελίδες.
Η διατήρηση αυτού του cookie ενεργοποιημένου μας βοηθά να βελτιώσουμε τον ιστότοπό μας.
Please enable Strictly Necessary Cookies first so that we can save your preferences!