Θρησκεία, ρομαντισμός,ουτοπία
€8.50 €7.60
Η πολύχρονη ενασχόληση του Michael Lowy με τον Ρομαντισμό και την Ουτοπία από μια νεομαρξιστική σκοπιά έχει στόχο της να υφαρπάξει, και έτσι να διασώσει, τον Μαρξισμό μεταφέροντάς τον από την έρημη χώρα της «ψυχρής ιδεολογίας», στα εύκρατα κλίματα ενός νέου επαναστατικού ουμανισμού.
Η μεταφορά γίνεται ασφαλέστερα με την καθοριστική παρεμβολή μεταξύ Ρομαντισμού και επαναστατικής Ουτοπίας ενός τρίτου συντελεστή: της «θρησκευτικότητας». Το θρησκευτικό στοιχείο μετέχει, μέσω του μαρξισμού, του επαναστατικού στοιχείου, ενώ το ουτοπικό στοιχείο μετέχει, μέσω της χιλιαστικής επαγγελίας, του θρησκευτικού. Από την άλλη μεριά, ο Ρομαντισμός ως κίνημα καθολικής άρνησης του παρόντος -ένα κίνημα-Ιανός με τη μία όψη στραμμένη χιλιαστικά προς το μέλλον και με την άλλη στραμμένη νοσταλγικά στο παρελθόν- περιέχει και τα δύο στοιχεία.
Στο πρώτο κείμενο του ανά χείρας δοκιμιακού του εγχειρήματος, ο Lowy εστιάζει το ενδιαφέρον του στην πολιτική θεολογία, όπως αυτή εκδηλώθηκε στους κοινωνικο-απελευθερωτικούς αγώνες ως Θεολογία της Απελευθέρωσης, προκαλώντας σύγχυση στην παραδοσιακή μαρξιστική αντιδιαστολή μεταξύ επαναστατικών λαϊκών κινημάτων και οπισθοδρομικής θρησκευτικής ιδεολογίας. Πράγματι, η Θεολογία της Απελευθέρωσης, γεννημένη κυρίως στη Λατινική Αμερική ως ριζοσπαστικό, επαναστατικό κίνημα, απαιτεί μιαν επανανάγνωση θεμελιωδών μαρξικών και βεμπεριανών αρχών, κατά τρόπον ώστε να αναζητηθούν οι προϋποθέσεις και οι θεωρητικές βλέψεις που καθιστούν δυνατή μια κοινωνιολογία της κουλτούρας μέσα στα πλαίσια των αρχών της πολιτικής θεολογίας […].
Στο δεύτερο κείμενό του, ο Lowy αναλύει τον αντικαπιταλιστικό Ρομαντισμό ως την εξέχουσα τάση του πολύμορφου ρομαντικού κινήματος, ως μια απόπειρα πρότασης μιας καινούργιας αντίληψης για τον Ρομαντισμό, σε αντιδιαστολή με τις ακαδημαϊκές έρευνες, οι οποίες θεμελιώνονται στην προϋπόθεση ότι ο Ρομαντισμός είναι απλώς ένα λογοτεχνικό κίνημα των αρχών του 19ου αιώνα. Η μελέτη του Lowy συγκροτεί μιαν εξαιρετικά οξυδερκή συμβολή, τονίζοντας εμφατικά τη βαθύτατη σχέση ενός αυθεντικού αντικαπιταλιστικού Ρομαντισμού με τα κοινωνικοπολιτικά συμφραζόμενα του 19ου αιώνα, αναδεικνύοντας τον εξεγερσιακό χαρακτήρα του ρομαντικού κοσμοειδώλου, αλλά και την αυθεντικότητα των ρομαντικών πολιτικών και κοινωνικών ιδεών […].
«Η δημιουργική ανάπτυξη του μαρξισμού», επισημαίνει ο Lowy στο τρίτο κείμενο του ανά χείρας δοκιμιακού του εγχειρήματος, «και η υπέρβαση της τρέχουσας “κρίσης” του απαιτεί την επανεγκατάσταση της ουτοπικής διάστασής του». Ο Lowy τονίζει την ανάγκη ενός επαναπροσδιορισμού των μαρξικών προταγμάτων πάνω στη βάση της ουτοπικής πρόσβλεψης, όπως αυτή προτάθηκε και αναλύθηκε κυρίως από τον Ερνστ Μπλοχ στο έργο του «Η Αρχή της Ελπίδας», η οποία «ενοικεί στους αγώνες, στα όνειρα και στις επιθυμίες εκατομμυρίων θυμάτων της καταπίεσης και της εκμετάλλευσης» που δημιουργεί ο ύστερος καπιταλισμός, ως τελευταίο στάδιο της νεωτερικότητας, καθώς και οι σύγχρονες μετακαπιταλιστικές γραφειοκρατικές κοινωνίες. […] (Από τον πρόλογο του Στέφανου Ροζάνη)
Περιεχόμενα
Διαθεσιμότητα: Διαθέσιμο κατόπιν παραγγελίας
Σχετικά προϊόντα
- Σύγχρονη Φιλοσοφία
Αισθητικότητα και νους
Helmuth PlessnerΣυμβολή στη φιλοσοφία της μουσικής€12.00€10.80Στις ιδιωτικές του συζητήσεις ο Χέλμουτ Πλέσνερ συνήθιζε να χαρακτηρίζει τη μουσική ως summum humanum, ανθρώπινη κορύφωση, αναγνωρίζοντας τη θεμελιώδη σημασία της τέχνης αυτής για τη φιλοσοφική ανθρωπολογία και βλέποντας σε αυτήν το κλειδί για την επίλυση αισθητικών και φιλοσοφικών προβλημάτων.
Στην αμιγώς ενόργανη, «καθαρή» μουσική, όπως την αποκαλεί, σε μια μουσική που μπορεί να σταθεί ως τέχνη χωρίς εικόνες και λέξεις, τον ελκύει εκείνη η μοναδική συγχώνευση νοήματος και ήχου, νου και αισθητικότητας, που δείχνει να διαψεύδει τον καρτεσιανό δυισμό στην πράξη. Το να συμβαίνει όμως κάτι τέτοιο στην επικράτεια μιας αίσθησης, της ακοής, ωθεί τον Πλέσνερ στην αναζήτηση κάτι αντίστοιχου και στην επικράτεια της όρασης. Ανακαλύπτοντάς το στην ευκλείδεια γεωμετρία, στις έμπλεες νοήματος κατασκευές της οποίας συντελείται η ίδια συγχώνευση νου και αισθητικότητας, ο Πλέσνερ είναι βέβαιος πως μεταξύ νου, αισθητικότητας και σωματικής κίνησης –γιατί τέτοιες είναι η μουσική και η ένσκοπη πράξη με τη λανθάνουσα γεωμετρία της– υπάρχουν δομικές αντιστοιχίες τις οποίες η φιλοσοφία δεν μπορεί να αγνοεί.
- Φιλοσοφία
Μυστική Γνώση
Ανδρέας Παπανικολάου€19.00€17.10Μυστικισμός… πλάνη ή αλήθεια; Τι είναι η μυστική εμπειρία; Είναι αυθεντική, αξιόπιστη, έγκυρη; Γιατί τη μελετούν σε μεγάλα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της; Ποια η σχέση της με εγκεφαλικές διεργασίες;
Σατόρι, Νιρβάνα, Κένσο, επιφοίτηση, Άκτιστον Φως, γιόγκι, αγιορείτες μοναχοί, Βούδας: Επί χιλιετίες η μυστική εμπειρία ήταν το αποκλειστικό προνόμιο των επιλέκτων: των σαμάνων, των μάγων-θεραπευτών, των ζηλωτών του Θείου και εκείνων των φιλοσόφων που αποζητούσαν εξωλογική γνώση της απόλυτης πραγματικότητας. Σήμερα, με την σχετικά εύκολη πρόσβαση σε ψυχοτρόπες ουσίες, ο καθένας, σχεδόν, έχει την δυνατότητα να αποκτήσει αυτή την εμπειρία και το γεγονός γεννά την υποψία ότι η μυστική γνώση δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια ψευδαίσθηση.
Ο Ανδρέας Κ. Παπανικολάου, παγκοσμίως γνωστός νευροεπιστήμονας, προχωρά πέρα από τις παραδοσιακές φιλοσοφικές και θεολογικές ερμηνείες των μυστικών φαινομένων και, προσεγγίζοντας επιστημονικά τις σχετικές μαρτυρίες και τα αποτελέσματα πειραμάτων, επισημαίνει τα κοινά στοιχεία των μυστικών εμπειριών εξετάζοντας εάν πρόκειται για υποκειμενικές κατασκευές-προϊόντα παράτυπων νευροχημικών, νευροφυσιολογικών ή ψυχοπαθολογικών παραγόντων ή για πηγές αυθεντικής γνώσης.
- Σύγχρονη Φιλοσοφία
Ο Αντίχριστος
Nietzsche Friedrich Wilhelm€15.00€13.50Η χριστιανική έννοια του θεού – ο θεός ως παρηγοριά των άρρωστων, ο θεός ως αράχνη, ο θεός ως πνεύμα- είναι μια απ’ τις πιο εκφυλισμένες έννοιες του θείου που διατυπώθηκε ποτέ πάνω στη γη.
Περιγράφει ίσως το τελευταίο στάδιο στην κατιούσα εξέλιξη των τύπων του θείου. Ο θεός κατέληξε νάναι το αντίθετο της ζωής, αντί η μεταμόρφωσή της, το αιώνιο “Ναι” της! Ο θεός: διακήρυξη πολέμου κατά της ζωής, της Φύσης, της βούλησης για ζωή! Θεός: η αλάνθαστη συνταγή για κάθε συκοφαντία του “ενθάδε”, κάθε ψέμα του “επέκεινα”! Θεός: το μηδέν που θεοποιήθηκε, η βούληση για εκμηδένιση που ανακηρύχτηκε “αγία”!.. - Παλαιά-Μεταχειρισμένα
Ρολάν Μπαρτ απο τον Ρ. Μπ.
Roland Barthes€10.00έκδοση του 1977
Να, για ν’ αρχίσουμε, μερικές εικόνες: είναι το μερίδιο της τέρψης που ο συγγραφέας προσφέρει στον εαυτό του τελειώνοντας το βιβλίο του. Πρόκειται για μια τέρψη γοητείας (και κατά συνέπεια αρκετά εγωιστική). Έχω κρατήσει μόνο τις εικόνες που με συγκλονίζουν, χωρίς να ξέρω το γιατί (η άγνοια αυτή είναι χαρακτηριστικό της γοητείας, κι ό,τι πω για κάθε εικόνα δεν θα είναι παρά φανταστικό).
Ωστόσο, θα πρέπει να το παραδεχτώ, μόνον οι εικόνες της νιότης μου με γοητεύουν. Η νιότη μου δεν ήταν δυστυχισμένη, κι αυτό χάρη στη στοργή που με περιέβαλλε. Ήταν όμως αρκετά άχαρη, εξαιτίας της μοναξιάς και της υλικής σφίξης. Δεν είναι λοιπόν η νοσταλγία κάποιας ευτυχισμένης εποχής που με κάνει να στέκομαι μαγεμένος μπροστά σ’ αυτές τις φωτογραφίες, αλλά κάτι πιο συγκεχυμένο.
Όταν ο ρεμβασμός (η έκπληξη) συνθέτει την εικόνα σαν κάτι το ξεχωριστό, όταν τη μετατρέπει σε αντικείμενο μιας άμεσης απόλαυσης, δεν έχει πια καμιά σχέση με τη σκέψη -ακόμα κι αν αυτή είναι ονειροπόλα- μιας ταυτότητας. Ταράζεται και μαγεύεται από ένα όραμα που δεν είναι καθόλου μορφολογικό (δεν μοιάζω ποτέ με τον εαυτό μου), αλλά μάλλον οργανικό. Καθώς περικλείνει όλο το γονεϊκό πεδίο, η εναλλαγή των εικόνων δρα σαν ένα μέντιουμ και με βάζει σ’ επαφή με το «Εκείνο» του σώματός μου. Γεννά μέσα μου κάτι σαν χαύνο όνειρο, που οι ενότητές του είναι δόντια, μαλλιά, μύτη, λιγνάδα, γάμπες με κάλτσες μακριές, που δεν είναι δικές μου, χωρίς όμως και να ανήκουν σε κανέναν άλλον εκτός από μένα: να με λοιπόν σε κατάσταση ανησυχητικής οικειότητας: βλέπω τη ρωγμή του υποκειμένου (εκείνο ακριβώς για το οποίο το ίδιο το υποκείμενο δεν μπορεί να πει τίποτε). Έτσι η φωτογραφία της νιότης είναι συγχρόνως πολύ αδιάκριτη (είναι το μέσα σώμα μου που παραδίδεται για ανάγνωση) και πολύ διακριτική (δεν μιλάει για «μένα»).
Δεν πρόκειται, επομένως, να βρούμε εδώ παρά μόνο τις εικονίσεις μιας προϊστορίας του σώματος -ανακατεμένες με το οικογενειακό μυθιστόρημα- του σώματος αυτού που πορεύεται προς την εργασία, την απόλαυση της γραφής.