€7.60
Η πολύχρονη ενασχόληση του Michael Lowy με τον Ρομαντισμό και την Ουτοπία από μια νεομαρξιστική σκοπιά έχει στόχο της να υφαρπάξει, και έτσι να διασώσει, τον Μαρξισμό μεταφέροντάς τον από την έρημη χώρα της «ψυχρής ιδεολογίας», στα εύκρατα κλίματα ενός νέου επαναστατικού ουμανισμού.
Η μεταφορά γίνεται ασφαλέστερα με την καθοριστική παρεμβολή μεταξύ Ρομαντισμού και επαναστατικής Ουτοπίας ενός τρίτου συντελεστή: της «θρησκευτικότητας». Το θρησκευτικό στοιχείο μετέχει, μέσω του μαρξισμού, του επαναστατικού στοιχείου, ενώ το ουτοπικό στοιχείο μετέχει, μέσω της χιλιαστικής επαγγελίας, του θρησκευτικού. Από την άλλη μεριά, ο Ρομαντισμός ως κίνημα καθολικής άρνησης του παρόντος -ένα κίνημα-Ιανός με τη μία όψη στραμμένη χιλιαστικά προς το μέλλον και με την άλλη στραμμένη νοσταλγικά στο παρελθόν- περιέχει και τα δύο στοιχεία.
Στο πρώτο κείμενο του ανά χείρας δοκιμιακού του εγχειρήματος, ο Lowy εστιάζει το ενδιαφέρον του στην πολιτική θεολογία, όπως αυτή εκδηλώθηκε στους κοινωνικο-απελευθερωτικούς αγώνες ως Θεολογία της Απελευθέρωσης, προκαλώντας σύγχυση στην παραδοσιακή μαρξιστική αντιδιαστολή μεταξύ επαναστατικών λαϊκών κινημάτων και οπισθοδρομικής θρησκευτικής ιδεολογίας. Πράγματι, η Θεολογία της Απελευθέρωσης, γεννημένη κυρίως στη Λατινική Αμερική ως ριζοσπαστικό, επαναστατικό κίνημα, απαιτεί μιαν επανανάγνωση θεμελιωδών μαρξικών και βεμπεριανών αρχών, κατά τρόπον ώστε να αναζητηθούν οι προϋποθέσεις και οι θεωρητικές βλέψεις που καθιστούν δυνατή μια κοινωνιολογία της κουλτούρας μέσα στα πλαίσια των αρχών της πολιτικής θεολογίας […].
Στο δεύτερο κείμενό του, ο Lowy αναλύει τον αντικαπιταλιστικό Ρομαντισμό ως την εξέχουσα τάση του πολύμορφου ρομαντικού κινήματος, ως μια απόπειρα πρότασης μιας καινούργιας αντίληψης για τον Ρομαντισμό, σε αντιδιαστολή με τις ακαδημαϊκές έρευνες, οι οποίες θεμελιώνονται στην προϋπόθεση ότι ο Ρομαντισμός είναι απλώς ένα λογοτεχνικό κίνημα των αρχών του 19ου αιώνα. Η μελέτη του Lowy συγκροτεί μιαν εξαιρετικά οξυδερκή συμβολή, τονίζοντας εμφατικά τη βαθύτατη σχέση ενός αυθεντικού αντικαπιταλιστικού Ρομαντισμού με τα κοινωνικοπολιτικά συμφραζόμενα του 19ου αιώνα, αναδεικνύοντας τον εξεγερσιακό χαρακτήρα του ρομαντικού κοσμοειδώλου, αλλά και την αυθεντικότητα των ρομαντικών πολιτικών και κοινωνικών ιδεών […].
«Η δημιουργική ανάπτυξη του μαρξισμού», επισημαίνει ο Lowy στο τρίτο κείμενο του ανά χείρας δοκιμιακού του εγχειρήματος, «και η υπέρβαση της τρέχουσας “κρίσης” του απαιτεί την επανεγκατάσταση της ουτοπικής διάστασής του». Ο Lowy τονίζει την ανάγκη ενός επαναπροσδιορισμού των μαρξικών προταγμάτων πάνω στη βάση της ουτοπικής πρόσβλεψης, όπως αυτή προτάθηκε και αναλύθηκε κυρίως από τον Ερνστ Μπλοχ στο έργο του «Η Αρχή της Ελπίδας», η οποία «ενοικεί στους αγώνες, στα όνειρα και στις επιθυμίες εκατομμυρίων θυμάτων της καταπίεσης και της εκμετάλλευσης» που δημιουργεί ο ύστερος καπιταλισμός, ως τελευταίο στάδιο της νεωτερικότητας, καθώς και οι σύγχρονες μετακαπιταλιστικές γραφειοκρατικές κοινωνίες. […] (Από τον πρόλογο του Στέφανου Ροζάνη)
Περιεχόμενα
Διαθεσιμότητα: Διαθέσιμο κατόπιν παραγγελίας
Η Εργασία περί στοών (Das Passagen-Werk) υπήρξε το magnum opus του Γερμανοεβραίου φιλόσοφου Βάλτερ Μπένγιαμιν. Με τη μεθοδική παράθεση πολυάριθμων αποσπασμάτων από διάφορους συγγραφείς αλλά και δικών του αφοριστικών σχολιασμών, επιδίωκε να συγκροτήσει ένα καλειδοσκόπιο, μέσα από το οποίο ο αναγνώστης θα “τηλεσκόπευε” ένα υπέρπυκνο σημείο του παρελθόντος, το Παρίσι του 19ου αιώνα. Συλλαμβάνοντας την ιδέα ότι το αστικό τοπίο αυτής της πρότυπης μεγαλούπολης μπορεί να ιδωθεί ως μήτρα των χαρακτηριστικότερων φαινομένων του ακμαίου καπιταλισμού, ο Μπένγιαμιν αναγνώρισε στις εμπορικές στοές, στις σκεπαστές διαβάσεις, την εμβληματική μεταφορά γύρω από την οποία θα οργανωνόταν το υλικό της σχεδιαζόμενης εργασίας. Ένα έργο που έμεινε ανολοκλήρωτο.
Στην καρδιά της Εργασίας περί στοών ξεχωρίζει μια θεωρητική νησίδα, η Δεσμίδα Ν, με τίτλο “Γνωσιοθεωρητικά, Θεωρία της προόδου”. Στην ενότητα αυτή, ο Μπένγιαμιν προτείνει μια ρηξικέλευθη ιστορικο-υλιστική αντίληψη για την κατανόηση του παρελθόντος. Όπως υποστηρίζει, “ο ιστορικός υλισμός πρέπει να απαρνηθεί το επικό στοιχείο της ιστορίας. Ανατινάζει την εποχή έξω από την πραγμοειδή “συνέχεια της ιστορίας”. Αλλά επίσης ανατινάζει την ομοιογένεια της εποχής. Τη γεμίζει με εκρηκτική ύλη, δηλαδή με παρόν”.
Στη Δεσμίδα Ν περιλαμβάνεται επίσης ένα σύνολο καταχωρίσεων που ιχνηλατούν την αποκρυστάλλωση της αντίληψης περί αυτόματης προόδου ως τελεολογικού δόγματος κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα. Πρόθεση του συγγραφέα ήταν η καταγραφή της πρωτο-ιστορίας (Urgeschichte) της συγκεκριμένης κανονιστικής ιδέας, η οποία εμπεδώθηκε παράλληλα με την αυξανόμενη κυριαρχία της αστικής τάξης.
Ο Πλάτων ανήκει σ’ εκείνες τις κοσμοϊστορικές προσωπικότητες, που με τις ιδέες τους έχουν ακαταπόνητα ασχοληθεί οι σοφοί όλων των χρόνων και όλων των ειδών, και που εξακολουθούν εν τούτοις να ερεθίζουν πάντα το ενδιαφέρον των ειδικών και του μορφωμένου κοινού. Γύρω απ’ αυτόν έχει δημιουργηθεί μια εξαιρετικά πλούσια σε έκταση φιλολογία πρέπει λοιπόν μια νέα συγγραφή για τον Πλάτωνα να θεμελιώσει πρώτα το δικαίωμα της ύπαρξής της. Ας επιτραπεί σ’ αυτήν εδώ την εργασία, για τη δικαίωσή της, να επικαλεστεί του λόγους του Windelband: «Οι μεγάλες μορφές της ανθρώπινης ιστορίας μοιράζονται με τα μεγάλα δημιουργήματα της ανθρώπινης Τέχνης το ύψιστο προνόμιο: είναι ανεξάντλητες», με τούτο ακριβώς το νόημα «ότι συχνά αρκεί η παραμικρότερη μετατόπιση από τη θέση που τις βλέπομε, μια μικρή αλλαγή του φωτισμού, για να γίνουν ορατά μερικά σημαντικά περιγράμματά τους, που με αυτό τον τρόπο δεν είχαν ακόμη έως τώρα αναφανεί». Ακριβώς μια τέτοια μετατόπιση του εποπτικού σημείου θα επιχειρήσει αυτή η πραγματεία.
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ: Καλή
Στο πρώτο κείμενο, ο Ζιράρ συμπυκνώνει τη θεωρία της μιμητικής επιθυμίας, που αποτελεί τη δική του συνεισφορά όχι μόνο στην κριτική της λογοτεχνίας -αυτό θα ήταν ένα πολύ στενό πλαίσιο-, αλλά και στην ιστορία της βίας, της θρησκείας και της επιθυμίας. Φραγμός στην ανθρώπινη επιθυμία δεν υπάρχει; όσα επιδιώκει ένα μεμονωμένο μέλος της κοινότητας μπαίνουν στο στόχαστρο των υπολοίπων. Και ακριβώς επειδή οι άλλοι τα εποφθαλμιούν, εκείνος τα λατρεύει διπλό. Διαφαίνεται εδώ το περίφημο “μιμητικό τρίγωνο”, που συνδέει τον επιθυμούντο, το επιθυμούμενο αντικείμενο και τον μεσολαβητή-πρότυπο.
Το δεύτερο κείμενο αφορά ένα γνωστό από τη βιβλιογραφία συνέδριο στο οποίο συμμετείχε ο Ζιράρ, αλλά ταυτόχρονα την άγνωστη εν πολλοίς συνάντησή του με τον Κορνήλιο Καστοριάδη. Στο Δεκαήμερο του Σεριζύ, με θέμα την “Αυτοοργάνωση”, οι δυο τους συγκρούονται για την ενδεχομενικότητα στις ανθρώπινες υποθέσεις. Ο καθολικός Ζιράρ -ο ίδιος τοποθετεί τη μεταστροφή του από τον σκεπτικισμό στον χριστιανισμό το 1958- απέναντι στον μαχητικό άθεο Καστοριάδη. Ο αφηγητής του Ιερού εντός της κοινωνίας απέναντι στον εισηγητή της αυτονομίας, που εξορίζει τη θρησκεία. Ο ντετερμινιστής, που αναζητά υπεριστορικούς κανόνες για τη θέσμιση των κοινωνιών, και ο υπέρμαχος του πολιτικού αναστοχασμού και της πράξεως.
Ένα από τα πιο κλασικά έργα φιλοσοφίας όλων των εποχών.
Ο Έριχ Φρομ σε αυτό το υπέροχο βιβλίο εξηγεί πώς οι δύο τρόποι ύπαρξης, το «να έχεις» ή «να είσαι», παλεύουν για το πνεύμα της ανθρωπότητας. Ο τρόπος ύπαρξης στη βάση του «έχειν» οδηγεί τον άνθρωπο σε έναν απέραντο εγωισμό, σε μια διαρκή ανησυχία μην τυχόν και χάσει ό,τι έχει ή ό,τι ψευδώς νομίζει ότι κατέχει.
Από την άλλη, ο άνθρωπος που ζει για να «είναι», είναι ανεξάρτητος, ελεύθερος, δημιουργικός, του αρέσει να εξελίσσεται, και για αυτόν η αγάπη είναι μια δυναμική κατάσταση ύπαρξης.
Στο βιβλίο Να έχεις ή Να είσαι;, ο Έριχ Φρομ με δεξιότητα αναλύει τις σκέψεις του ωθώντας την ανθρωπότητα σε μια ψυχολογική
επανάσταση: να αντισταθμίσουμε την κενή ζωή που απορρέει από το «έχειν» με μια γεμάτη νόημα ζωή που απορρέει από το «είναι».
Τα τρία μικρά λυκάκια 1 × €13.00
England England 1 × €12.00
Τα λέμε τον Αύγουστο 1 × €15.00
Άρωμα πάγου 1 × €16.20
Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος 1 × €20.00
O Πατριώτης 1 × €7.00
Με τις μέλισσες ή με τους λύκους 1 × €7.70
Ο Άνταμ Σμιθ στο Πεκίνο 1 × €20.90Υποσύνολο: €111.80
