€14.90
Μετά την καταστροφή της Σμύρνης χιλιάδες πρόσφυγες κατακλύζουν το λιμάνι του Πειραιά, ενώ το στρατιωτικό κίνημα που αναλαμβάνει επίσημα την άσκηση της εξουσίας απαιτεί την απομάκρυνση του βασιλιά. Η στρατοκρατούμενη διοίκηση πρέπει να φροντίσει για τη σίτιση και τη στέγαση των χαροκαμένων προσφύγων οι οποίοι, πέρα από τις ταλαιπωρίες τους, έχουν να υπομείνουν και τη σχεδόν εχθρική, σε πολλές περιπτώσεις, αντιμετώπιση από τους γηγενείς Έλληνες. Έχουν την ελπίδα ότι σύντομα θα επιστρέψουν στους τόπους καταγωγής τους, αλλά η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική.
«ο Θανάσης Πέτρου αποδεικνύει πόσο έχουν προχωρήσει τα κόμικς στα καθ’ ημάς, αναλαμβάνοντας πλέον να καταπιαστούν όχι απλώς με ιστορικά θέματα, αλλά και με ένα ζήτημα το οποίο συνδέεται με μια από τις πιο μοιραίες στιγμές της Ελλάδας».
―Βαγγέλης Χατζηβασιλείου,
Στο βιβλίο εξετάζεται τι επέτυχε η Ελληνική Επανάσταση του 1821 με βάση τις δυνατότητες της εποχής αλλά και τις επιδιώξεις των Ελλήνων, τους στόχους που πραγματώθηκαν και τις προσδοκίες που διαψεύστηκαν. Χρονικά, εκτείνεται στα 100 χρόνια που χωρίζουν την Επανάσταση από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και τον τερματισμό της Μεγάλης Ιδέας, διάστημα που προσφέρεται για την αποτίμηση, αλλά παραμένει «θολό» στη συλλογική μνήμη και δύστροπο στην ιστοριογραφία.
Οι 12 διακεκριμένοι ιστορικοί που συνεργάστηκαν για την αποτύπωσή του παρουσιάζουν την Ελλάδα με πολλά νέα στοιχεία από τρεις οπτικές γωνίες: κράτος-θεσμοί, στρατός-ιδεολογία-εξωτερική πολιτική, κοινωνία-ταυτότητα. Η ελληνική περίπτωση αναδεικνύεται σαν οργανικό μέρος της ευρωπαϊκής ιστορίας και ξεχωριστό συνάμα. Στα κεφάλαια του βιβλίου ζωντανεύουν θέματα όπως η ταυτότητα του κράτους και η τοπική εφαρμογή του κοινοβουλευτισμού, η αποστασιοποίηση από τη βαλκανική ταυτότητα και η έννοια του Έλληνα, ο στρατός και η Μεγάλη Ιδέα, η φορολογία ως μέσο δημιουργίας εθνικής οικονομίας, η διαμόρφωση της ηγεσίας, η επιρροή των Μεγάλων Δυνάμεων, η αποστολή του πανεπιστημίου, οι στόχοι του συστήματος υγείας και η οργάνωση της εσωτερικής ασφάλειας.
Το αποτέλεσμα είναι ένα βιβλίο που καλύπτει το θέμα σφαιρικά και οδηγεί τον αναγνώστη να αντιληφθεί την Ελλάδα που του είναι λιγότερο οικεία, αλλά απαραίτητη για να κατανοήσει τόσο την Επανάσταση όσο και το σύγχρονο ελληνικό κράτος.
Γεγονότα μιας Ιστορίας δύο αιώνων: Τα περισσότερα δεν τα γνωρίζουμε, ορισμένα τα μάθαμε σε περίληψη. Στα σχολεία μας δεν ακούσαμε σχεδόν τίποτε για πτωχεύσεις και κρίσεις πέρα απ’ όσα έλεγαν οι γονείς και οι παππούδες μας. Οι περισσότεροι από τους πολέμους ήταν ένδοξοι – ακόμη και αν τους χάσαμε. Οι άλλοι ήταν άδικοι και άνισοι εις βάρος μας – γι’ αυτό τους χάσαμε. Τον πρώτο από τους εμφυλίους τον ξεχάσαμε μέσα στον ενθουσιασμό για τα κατορθώματα των ηρώων του 1821. Τον δεύτερο τον στριμώξαμε σε ένα και μόνο γεγονός, την δολοφονία του Καποδίστρια. Ελάχιστα μάθαμε για τους αλληλοσκοτωμούς που εκείνος θέλησε να σταματήσει με τίμημα την δική του ζωή. Τον τρίτο εμφύλιο τον βαφτίσαμε “Διχασμό” κι ας χώρισε την Ελλάδα σε δύο κράτη κι ας αναθεμάτισε η Εκκλησία τον πρωθυπουργό της χώρας σε συλλαλητήριο κι ας είχε μετά η χώρα μερικές χιλιάδες νεκρούς σε συλλαλητήρια -και σε πογκρόμ- στις γειτονιές της Αθήνας. Τον τέταρτο εμφύλιο οι νικητές τον ονόμασαν “συμμοριτοπόλεμο” και οι ηττημένοι τον έκαναν σημαία εκδίκησης. Αν οι έλληνες πολίτες γνώριζαν τα σφάλματα που έφεραν τις έξι πρώτες πτωχεύσεις μας, θα είχαμε αποφύγει την έβδομη. Αν οι ηγέτες μας γνώριζαν πώς φθάσαμε στους τρεις πρώτους εμφυλίους πολέμους της Ιστορίας μας, θα είχαν αποκηρύξει την εμφυλιοπολεμική δημαγωγία.
Το 1974 σηματοδότησε το τέλος μιας ολόκληρης εποχής και την απαρχή μιας εντελώς νέας. Ο μεταβατικός χαρακτήρας αυτού του έτους αποτυπώθηκε με τον πιο γλαφυρό τρόπο στις αντιφάσεις του. Ήταν ταυτόχρονα annus horribilis και annus mirabilis. Ολέθριο, διότι το πρώτο μισό του σημαδεύτηκε από την πιο σκοτεινή εκδοχή του δικτατορικού καθεστώτος που προκάλεσε την ανεπανόρθωτη εθνική συμφορά στην Κύπρο, η οποία με τη σειρά της οδήγησε στην κατάρρευσή του. Καταπληκτικό, διότι πάνω στα ερείπια της χούντας ανοικοδομήθηκε με σχεδόν απίστευτη ταχύτητα και οπωσδήποτε με αξιοθαύμαστη αποτελεσματικότητα η πιο επιτυχημένη εκδοχή ομαλής δημοκρατικής ζωής στο ελληνικό κράτος. Διευθετήθηκε με τρόπο αδιαμφισβήτητο και κατά συνέπεια οριστικό το χρονίζον πολιτειακό ζήτημα. Επιπλέον, τέθηκαν ξανά οι βάσεις για την ενεργή συμμετοχή της Ελλάδας στο εγχείρημα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Το 1974 υπήρξε καθοριστικό και στο επίπεδο διαμόρφωσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Σχεδόν όλες οι αξιώσεις που εγείρει μέχρι σήμερα η Τουρκία έναντι της Ελλάδας έχουν τη ρίζα τους στο μεταίχμιο μεταξύ του 1973 και του 1974. Η τομή της χρονιάς αυτής αποτυπώθηκε εύγλωττα ακόμα και στην καθημερινή γλώσσα, στην οποία η διαίρεση «πριν από το 1974» και «μετά το 1974» έγινε σημείο αναφοράς, μέχρι τις μέρες μας.
Οι πολιτικοί δημιουργοί του ’21, παρά τις συχνά αρνητικές πράξεις τους, «…δημιούργησαν κάτι μεγαλειώδες: πρώτοι αυτοί μέσα σ’ ένα αναπόσπαστο επί τέσσερις αιώνες τμήμα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας έθεσαν τα θεμέλια ενός νέου κράτους, πάνω στο οποίο έχτισαν -καλά ή κακά- οι μεταγενέστεροι. Αν εκείνοι τότε στη Νέα Επίδαυρο δεν έβαζαν τον πρώτο λίθο, η Ελλάς, για να το πω λατινικά, θα παρέμενε sine nomime truncus, ένας γεωγραφικός κορμός χωρίς όνομα. Γι’ αυτό δεν πρέπει να είμαστε αγνώμονες προς το παρελθόν. Ας μην ξεχνάμε ότι αυτό που λέμε σήμερα παρόν θα είναι το παρελθόν του μέλλοντος. Δεν θα μας δικάσουν μόνον οι νεκροί, όπως γράφει ο Παλαμάς, αλλά και οι αγέννητοι. Και θα είναι θλιβερό να μας κατηγορήσουν ως γενιά που ξέγραψε την ιστορία της».
Η ανθρώπινη κατάσταση 1 × €20.60
Τα ελιξίρια του διαβόλου 1 × €18.00
Οι Μεγάλες 'Ωρες της Ανθρωπότητος 1 × €7.00
England England 1 × €12.00
Ελληνική επανάσταση του 1821: τεκμήρια, αναψηλαφήσεις, ερμηνείες 1 × €7.70Υποσύνολο: €65.30
